Đề xuất tháo gỡ thực tế “làm gì cũng vướng quy hoạch bô xít”

12/10/2024 06:34

Đoàn công tác đi kiểm tra thực tế tại xã Nhân Cơ, huyện Đắk Lấp. (Ảnh trong bài: Tự Lập)

(PLVN) – Bộ Công Thương vừa có cuộc làm việc với tỉnh Đắk Nông rà soát kết quả thực hiện Kết luận số 31-KL/TW của Bộ Chính trị về định hướng phát triển ngành công nghiệp bô xít – alumin – nhôm giai đoạn đến 2030, tầm nhìn 2045.

Qua hơn 02 năm triển khai thực hiện Kết luận 31 và Chương trình hành động của Chính phủ, đến nay, Đắk Nông đã chỉ đạo tháo gỡ, giải quyết kịp thời những khó khăn, vướng mắc liên quan hoạt động sản xuất của Cty Nhôm Đắk Nông – TKV để duy trì ổn định hoạt động sản xuất của Nhà máy alumin Nhân Cơ.

Bô xít đang chiếm tới 1/3 diện tích tự nhiên của tỉnh. Trữ lượng ước khoảng 1,4 tỉ tấn quặng tinh, tương đương 3,4 tỉ tấn quặng nguyên khai, hàm lượng nhôm 35 – 40%. Đắk Nông sở hữu trữ lượng bô xít lớn nhất nước, được kỳ vọng trở thành trung tâm công nghiệp bô xít – alumin – nhôm của quốc gia.

Tuy nhiên, việc quy hoạch, khai thác bô xít đang gây ra cho tỉnh một số khó khăn trong việc phát triển kinh tế – xã hội. Bởi quy hoạch bô xít đang bao trùm trên địa bàn các huyện, TP. Nhiều công trình, dự án bị vướng bô xít, chưa thể triển khai, ảnh hưởng phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

Tỉnh cho hay việc đầu tư xây dựng các công trình, dự án; xin chủ trương khảo sát, đầu tư các dự án đều vướng mắc do liên quan bô xít. Việc này đã được Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ quan tâm chỉ đạo, giao Bộ TN&MT chủ trì, phối hợp tham mưu, tháo gỡ nhưng chưa được giải quyết đến kết quả cuối cùng. Vì thế, tỉnh chưa có đủ cơ sở pháp lý để hướng dẫn nhà đầu tư thực hiện các dự án. Ví dụ như 6 dự án điện gió có tổng công suất 430MW được Thủ tướng phê duyệt, nhưng cả 6 dự án này đều nằm trong vùng quy hoạch bô xít.

Quy hoạch bô xít đang bao trùm trên địa bàn các huyện, TP thuộc tỉnh Đắk Nông.

Trước vấn đề trên, Đắk Nông đã tham gia cùng Bộ Công Thương trong quá trình lập, thẩm định và trình Thủ tướng phê duyệt quy hoạch khoáng sản quốc gia, đặc biệt là liên quan đến quy hoạch các tổ hợp bô xít trên địa bàn. Đồng thời, chỉ đạo rà soát, cập nhật các dự án công nghiệp khai khoáng, đặc biệt là khai thác bô xít, sản xuất alumin, điện phân nhôm và điện năng lượng tái tạo vào quy hoạch tỉnh Đắk Nông thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn 2050 và được Thủ tướng phê duyệt tại Quyết định 1757 ngày 31/12/2023.

Đắk Nông đề xuất Trung ương có cơ chế, chính sách đặc thù cũng như ưu tiên nguồn lực để xây dựng Đắk Nông trở thành Trung tâm công nghiệp khai thác, chế biến bô xít – alumin – nhôm; đồng thời tháo gỡ những vướng mắc, bất cập liên quan bô xít trên địa bàn tỉnh.

Tại buổi làm việc, Đắk Nông kiến nghị với việc khai thác, chế biến bô xít, alumin, nhôm, đề xuất Bộ Công Thương xem xét, phối hợp Bộ KH&ĐT, TN&MT nhận diện, xác định tính pháp lý để giải quyết đúng pháp luật các vấn đề khó khăn, vướng mắc. Bố trí nguồn ngân sách để hỗ trợ địa phương thực hiện các đề án, đề tài liên quan việc phát triển ngành công nghiệp bô xít – alumin – nhôm.

Với các dự án điện, đề nghị Bộ Công Thương xem xét đề xuất Thủ tướng có cơ chế ưu tiên quy hoạch các dự án nguồn điện năng lượng tái tạo phục vụ tiêu thụ tại chỗ để đảm bảo cung cấp điện phục vụ các tổ hợp dự án khai thác bô xít – alumin – luyện nhôm theo tinh thần Kết luận 31-KL/TW. Phối hợp các Bộ, ngành cho ý kiến xử lý các vấn đề liên quan các dự án điện gió, thủy điện theo Kết luận 1027/KL-TTCP ngày 28/4/2023 của Thanh tra Chính phủ.

Ông Hồ Văn Mười, Chủ tịch UBND tỉnh nói “rất mong Bộ Công Thương và các Bộ, ngành tiếp tục hỗ trợ cho địa phương xử lý những vấn đề còn dở dang, chưa đến đích”.

Qua khảo sát thực tế và tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Trương Thanh Hoài đánh giá cao những nỗ lực của Đắk Nông trong quá trình triển khai thực hiện Kết luận 31-KL/TW. Ông Hoài đánh giá, các dự án bô xít của Đắk Nông hiện triển khai chưa được như mong muốn, còn lúng túng. Bô xít có tiềm năng rất lớn, nhưng ngược lại gây một số khó khăn cản trở Đắk Nông trong quá trình phát triển. Bộ sẵn sàng đồng hành cùng địa phương trong việc hướng dẫn, giải đáp, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Những kiến nghị tại buổi làm việc sẽ được Đoàn công tác ghi nhận, tổng hợp vào báo cáo sơ kết Kết luận 31.