Tiếp tục chương trình phiên họp chuyên đề pháp luật tháng 4/2023, chiều 14/4 Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cho ý kiến về chủ trương đầu tư dự án đường liên kết vùng kết nối Khánh Hòa, Ninh Thuận và Lâm Đồng, từ Yang Bay – Tà Gụ kết nối với Quốc lộ 27C và đường tỉnh ĐT.707.
Trình bày Tờ trình, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng cho biết, đây là một trong những nội dung nhằm thực hiện các mục tiêu phát triển kết cấu hạ tầng kinh tế – xã hội, đặc biệt là kết cấu hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, kết nối theo Nghị quyết số 09 của Bộ Chính trị về xây dựng, phát triển tỉnh Khánh Hòa đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; là một trong những dự án giao thông quan trọng được xác định trong Nghị quyết số 42 của Chính phủ.
Theo Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng, tổng diện tích đất chiếm dụng sơ bộ khoảng 128,96 ha. Trong đó: đất nông nghiệp 37,18 ha; đất ở khoảng 7,26 ha; đất rừng đề nghị chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang mục đích khác là 75,58 ha; đất khác khoảng 8,95 ha.
Số hộ bị ảnh hưởng khoảng 211 hộ, số hộ tái định cư khoảng 11 hộ. Công tác bồi thường, hỗ trợ, giải phóng mặt bằng, tái định cư sẽ được tách thành dự án thành phần trong các bước tiếp theo để tổ chức thực hiện đảm bảo tuân thủ quy định của pháp luật, bảo đảm công khai, minh bạch và ổn định cuộc sống cho người dân bị thu hồi đất.
Dự án phân chia thành 2 dự án thành phần, gồm: dự án thành phần bồi thường, hỗ trợ tái định cư và dự án thành phần xây lắp.
Sơ bộ tổng mức đầu tư dự án khoảng 1.929,882 tỷ đồng, bao gồm: chi phí bồi thường, giải phóng mặt bằng 101,97 tỷ đồng; chi phí xây dựng và thiết bị 1.464,318 tỷ đồng; chi phí quản lý dự án, tư vấn và chi phí khác: 95,181 tỷ đồng; chi phí dự phòng 249,52 tỷ đồng; chi phí trồng rừng thay thế 18,893 tỷ đồng.
Trong đó, nguồn vốn ngân sách Trung ương giai đoạn 2021-2025 hỗ trợ đầu tư theo mục tiêu dự án có tính chất liên kết vùng 1.000 tỷ đồng; nguồn vốn ngân sách địa phương: 930 tỷ đồng.
Quy mô đầu tư là 56,9 km đường cấp III miền núi tốc độ thiết kế là 60 km/h, đoạn qua địa hình khó khăn châm chước tốc độ thiết kế là 40 km/h. Dự kiến tiến độ và thời gian thực hiện dự án từ năm 2022 – 2027.
Đề xuất cơ chế đặc biệt, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng nêu rõ, dự án thuộc tiêu chí quan trọng quốc gia. Tuy nhiên, có quy mô chỉ tương đương nhóm A, tỉnh Khánh Hòa đã có nhiều kinh nghiệm thực hiện các dự án giao thông có quy mô tương tự hoặc lớn hơn.
Trong thời gian qua, đã có một số dự án được Quốc hội cho phép phân cấp việc quyết định đầu tư dự án, trong đó UBND tỉnh Khánh Hòa cũng đã được Quốc hội cho phép quyết định đầu tư dự án thành phần 1 của dự án đầu tư xây dựng đường bộ cao tốc Khánh Hòa – Buôn Ma Thuột giai đoạn 1.
Do vậy, để thuận lợi cho quá trình phê duyệt, thực hiện dự án, Chính phủ trình Quốc hội xem xét, giao Ủy ban nhân dân tỉnh Khánh Hòa tổ chức thực hiện trình tự, thủ tục, thẩm quyền thẩm định và quyết định đầu tư dự án tương tự như đối với dự án nhóm A do cấp tỉnh quản lý theo quy định của pháp luật về đầu tư công.
Trình bày báo cáo tóm tắt thẩm tra Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy nhấn mạnh về sự cần thiết đầu tư dự án.
Việc đầu tư dự án sẽ phá vỡ thế độc đạo về giao thông đường bộ hiện trạng kết nối huyện Khánh Sơn, hình thành mạng lưới giao thông đường bộ có tính kết nối liên vùng cao, kết nối giữa tỉnh Khánh Hòa với hai tỉnh Lâm Đồng và Ninh Thuận.
Khi dự án được đầu tư, hoàn thành sẽ hình thành mạng lưới đường bộ thông suốt từ phía tây tỉnh Khánh Hòa đến phía tây tỉnh Ninh Thuận và đến tỉnh Lâm Đồng; hình thành tuyến đường giao thương có ý nghĩa quan trọng, tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế giữa các tỉnh…
Liên quan đến đề xuất cơ chế đặc biệt cho dự án, Thường trực Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường đề xuất cơ chế Quốc hội ủy quyền UBTVQH xem xét, quyết định các vấn đề nêu trên. Tuy nhiên, dự án này là dự án quan trọng quốc gia nên trách nhiệm thực hiện dự án vẫn thuộc Chính phủ.
Theo đó, cần quy định trách nhiệm chỉ đạo, kiểm tra, báo cáo Quốc hội của Chính phủ trong việc thực hiện dự án để vừa bảo đảm tuân thủ pháp luật về đầu tư công, vừa tạo độ linh hoạt trong xử lý các vấn đề thực tiễn.