Đầu tư các dự án truyền tải điện còn nhiều khó khăn

Theo Báo cáo tại Hội nghị Tổng kết năm 2024 và triển khai kế hoạch năm 2025 của  Tổng công ty Truyền tải  điện Quốc gia, số công trình khởi công trong năm 2024 thấp, chỉ khởi công được 27/40 công trình, bằng 67,5% so với kế hoạch EVN giao và bằng 79% so với Nghị quyết số 181-NQ/ĐU của Đảng ủy đề ra (34 công trình).

Đồng thời, số công trình đóng điện năm 2024 cũng chỉ đạt 49/76 công trình, bằng 64,5% so với kế hoạch EVN giao năm 2024, bằng 77,8% so với Nghị quyết đề ra (63 công trình).

Nguyên nhân khách quan được lãnh đạo EVNNPT tổng kết là bởi công tác thực hiện chủ trương đầu tư các dự án lưới điện của EVNNPT hiện gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế chính sách.

Đường dây 500 kV mạch 3 đã lâp nên kỳ tích mới trong triển khai công trình truyền tải điện. Ảnh NPT.

Cụ thể, các dự án lưới điện 220 kV, 500 kV đã có trong quy hoạch cấp quốc gia (Quy hoạch điện VIII), tuy nhiên trong Quy hoạch lại không xác định chính xác vị trí xây dựng, diện tích đất sử dụng, do vậy các tỉnh khi đưa vào quy hoạch chỉ đưa danh mục hoặc xác định vị trí cũng có thể chưa phù hợp với yêu cầu quy mô, xuất tuyến các đường dây của dự án.

“Hiện UBND các tỉnh không đồng ý chấp thuận chủ trương đầu tư rất nhiều dự án với lý do dự án chưa phù hợp quy hoạch tỉnh (vị trí xây dựng trạm, vị trí cột chưa được bôi màu đất năng lượng); chưa phù hợp với quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch đô thị và quy hoạch sử dụng đất cấp huyện… Ngoài ra, với các dự án đường dây truyền tải 220 kV, 500 kV đi qua địa bàn 2 tỉnh trở lên, thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư là Thủ tướng Chính phủ nên cần trình nhiều Bộ, ngành, địa phương để lấy ý kiến dẫn đến kéo dài thời gian phê duyệt chủ trương đầu tư”, ông Phạm Lê Phú, Tổng giám đốc EVNNPT nhận xét.

Cạnh đó, nhiều chế độ, chính sách liên quan đến công tác quản lý đất đai, chuyển mục đích sử dụng rừng, chuyển mục đích sử dụng đất trồng lúa… được sửa đổi ban hành và có hiệu lực pháp lý như Luật Đất đai năm 2024 có hiệu lực từ ngày 01/8/2024, tuy nhiên việc ban hành các văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành Luật Đất đai của các ban, ngành địa phương còn chậm, đã gây rất nhiều khó khăn, vướng mắc đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng.

Thi công móng cột đường dây 500 kV mạch 3. Ảnh NPT.

Cũng có tình trạng khi thực hiện một số dự án, nhà thầu thi công gặp khó khăn về tài chính dẫn đến chưa đáp ứng được tiến độ theo yêu cầu. Hay đối với đường dây cắt điện giao chéo với các đường dây trung, cao áp cấp điện cho các phụ tải quan trọng hoặc các nguồn điện gặp rất nhiều khó khăn khi Điều độ yêu cầu phải có thỏa thuận với khách hàng.

Về phần nguyên nhân chủ quan, lãnh đạo EVNNPT cũng thừa nhận, trong công tác chuẩn bị đầu tư có thời điểm còn chưa quyết liệt đôn đốc các nhà thầu tư vấn thường xuyên bám các bộ, ngành, địa phương để kịp thời giải trình các nội dung còn vướng mắc trong quá trình thẩm định chấp thuận chủ trương đầu tư các dự án.

Công nhân xây lắp điện và tuyền tải ăn cơm tại chỗ trên đỉnh cột điện để tiết kiệm thời gian. Ảnh NPT.

Đơn cử như trong năm 2024, để thực hiện các dự án đường dây  500 kV mạch 3, EVNNPT phải huy động tối đa nhân lực làm công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng hiện có đóng trực tại các Ban Tiền phương từ lúc khởi công cho đến lúc đóng điện, do đó, không bám sát để giải quyết các tồn tại, vướng mắc, thúc đẩy tiến độ ở các dự án khác.

Ngoài ra, công tác phối hợp các bộ phận liên quan trong quá trình xử lý tình huống trong đấu thầu có nơi, có lúc vẫn chưa kịp thời nên một số gói thầu có thời gian xử lý kéo dài.

Năm 2024, mặc dù gặp nhiều khó khăn vướng mắc trong công tác đầu tư xây dựng nhưng EVNNPT và các đơn vị đã nỗ lực rất lớn, khắc phục khó khăn để khởi công và đóng điện đưa vào vận hành được các dự án quan trọng phục vụ giải tỏa công suất nguồn và đảm bảo cung cấp điện như: các đường dây 220 kV mạch 2 Quảng Ngãi – Quy Nhơn, Nha Trang – Tháp Chàm, giai đoạn 1, đường dây đấu nối Nhơn Trạch 3; Trạm biến áp 220 kV Phố Cao, M2 trạm biến áp 220 kV Thái Thụy, Yên Hưng; lắp đặt tụ bù lưới truyền tải điện khu vực miền Bắc…

Đặc biệt, EVNNPT được giao nhiệm vụ đầu tư  xây dựng các Dự án đường dây 500 kV mạch 3 có quy mô rất lớn với tổng mức đầu tư trên 22.356 tỷ đồng, khối lượng công việc đồ sộ, phạm vi trải dài trên 9 tỉnh, thành phố, tiến độ yêu cầu rất gấp trong khi các dự án tương tự trước đây phải thực hiện từ 3-4 năm.

EVNNPT cũng đã thực hiện lựa chọn nhà thầu cho 1.174 gói thầu các loại với tổng giá trị trúng thầu 25.468,085 tỷ đồng, tỷ lệ tiết kiệm đạt 4,37%.

Tổ chức lựa chọn nhà thầu rộng rãi qua mạng cho 1.053 gói thầu, đạt tỷ lệ 100% về số lượng gói thầu và chiểm tỷ lệ 100% về giá trị trong tổng số gói thầu đấu thầu rộng rãi.

Đặc biệt, khối lượng đầu tư đạt rất cao, vượt chỉ tiêu Nghị quyết của Đảng uỷ đề ra và vượt kế hoạch được giao. Tổng giá trị đầu tư xây dựng cả năm ước tính 30.045 tỷ đồng, bằng 147,8% so với chỉ tiêu Nghị quyết của Đảng uỷ và kế hoạch năm 2024, trong đó đầu tư thuần 23.681 tỷ đồng, bằng 165,6% so với chỉ tiêu Nghị quyết của Đảng uỷ và kế hoạch năm 2024.

EVNNPT cũng đã triển khai thu xếp vốn đầy đủ, kịp thời cho các dự án đầu tư xây dựng với tổng giá trị vay khoảng 43.466 tỷ đồng. Đặc biệt, đã ký các hợp đồng vay vốn với 5 ngân hàng với tổng số tiền 15.644 tỷ đồng, giải ngân kịp thời và đầy đủ, góp phần đảm bảo hoàn thành dự án mạch 3 đúng tiến độ.

Đối với vốn vay thương mại nước ngoài, EVNNPT đã trình Tập đoàn phê duyệt khoản vay AFD theo hình thức không có bảo lãnh Chính phủ với số vốn vay là 67 triệu EUR.

Cũng trong năm 2024, sản lượng truyền tải  của EVNNPT đã đạt 246,66 tỷ kWh, tăng 10,76% so cùng kỳ năm 2023 và tăng 5,46% so với kế hoạch năm 2024.

Sản lượng điện truyền tải có mức tăng trưởng tốt, tạo điều kiện thuận lợi cho kết quả thực hiện các chỉ tiêu chính của EVNNPT về doanh thu, chi phí khoán. Lưới truyền tải vận hành an toàn, ổn định, đặc biệt đối với Đường dây 500 kV Bắc – Trung trong điều kiện vận hành hết sức căng thẳng trong các tháng nắng nóng cao điểm để góp phần đảm bảo cung cấp điện trong năm 2024.

Lưới điện thuộc EVNNPT quản lý đã giảm được 11 sự cố so với năm 2023; EVNNPT cũng đạt 6/6 chỉ tiêu suất sự cố theo kế hoạch EVN giao.

Năm 2025, mục tiêu được EVNNPT đặt là khởi công 34 dự án; hoàn thành và đóng điện 74 dự án. Tổng giá trị đầu tư xây dựng ước tính 20.670,913 tỷ đồng, trong đó đầu tư thuần khoảng 14.746,252 tỷ đồng.
EVNNPT cũng cam kết thi đua cùng EVN đẩy nhanh đóng điện các dự án: Trạm biến áp Nghĩa Lộ và Đường dây 220 kV Nghĩa Lộ – Việt Trì; Trạm 500 kV Vĩnh Yên và đường dây đấu nối; Trạm 220 kV Vũng Áng và đấu nối.