Đang tọa đàm trực tuyến Cung ứng điện cao điểm mùa khô 2024

Lời đầu tiên cho phép tôi thay mặt Tập đoàn Điện lực Việt Nam xin trân trọng cảm ơn Ban biên tập Báo VietnamNet đã phối hợp với Tổng Công ty Điện lực miền Bắc tổ chức buổi tọa đàm “Chia sẻ trách nhiệm cung ứng điện cao điểm mùa khô năm 2024” ngày hôm nay. Chúng tôi đánh giá đây là sự hợp tác tốt đẹp thể hiện sự quan tâm đặc biệt của của Ban biên tập Báo đối với việc ung ứng điện năm 2024.

Như chúng ta biết, Việt Nam là nước đang có đà hồi phục kinh tế nhanh. Hiện, mức độ tăng trưởng điện thương phẩm của 3 tháng đầu năm đã cao hơn rất nhiều so với dự báo so với năm 2024 của Bộ Công Thương và kế hoạch vận hành hệ thống điện và thị trường điện. Chính vì vậy, công tác cùng nhau chia sẻ để đảm bảo được việc cung ứng điện năm 2024 là việc rất quan trọng và cấp bách.

Ngày 8/6/2023, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị số 20 về công tác thực hiện tiết kiệm điện giai đoạn 2023-2025. Đặc biệt, ngày 14/2/2014, Thủ tướng Chính phủ có Chỉ thị 05 về đảm bảo cung ứng điện, than, dầu khí để đảm bảo điện cho năm 2024. Trên cơ sở các chỉ đạo sát sao của Thủ tướng, của Chính phủ, Bộ Công thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã phối hợp chặt chẽ với các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương, UBND các tỉnh, thành phố và Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trong công tác triển khai các chỉ thị của Thủ tướng để đảm bảo công tác này được thực hiện tốt nhất.

Chúng tôi tập chung vào 3 lĩnh vực chính: Nâng cao chất lượng công tác quản lý kỹ thuật và vận hành hệ thống điện, bao gồm cả nhà máy điện, đường dây truyền tải phân phối điện. Tập trung đảm bảo tiến độ các công trình đầu tư xây dựng, đặc biệt các hệ thống lưới điện để giải tỏa công suất; tăng cường khả năng đấu nối các khu vực, các trung tâm năng lượng, cũng như tăng cường nhập khẩu các nước xung quanh. Đặc biệt, triển khai mạnh các chương trình quản lý phía nhu cầu điện mà chúng ta thường quen gọi là các chương trình quản lý phụ tải.

Qua đánh giá cả giai đoạn từ năm 2019-2021, mức độ chúng ta sử dụng điện để làm ra đơn vị sản phẩm GDP cao hơn các nước xung quanh rất nhiều. Tôi ví dụ, theo đánh giá của năm 2020, để sản xuất ra 1.000 USD GDP, chúng ta phải sử dụng đến 376kg dầu quy đổi; trong khi các nước trung bình vào khoảng 176 kg dầu quy đổi. Các nước đang phát triển như Nhật Bản họ chỉ dùng 90kg dầu và Singapore dùng 99kg dầu.

Như vậy, so với các nước sử dụng năng lượng để làm ra đơn vị sản phẩm GDP thì chúng ta đang cao hơn từ 2-3 lần. Nếu chúng ta quy đổi hệ số cần điện để phát triển GDP từ năm 219-2021, chúng ta cũng cần khoảng 1,2-1,5 điện để ra GDP; trong khi các nước phát triển thì hệ số này là dưới 1.

Chính vì vậy, công tác sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả là cần thiết và quan trọng. Việc chúng ta phải sử dụng năng lượng tiết kiệm hơn và hiệu quả hơn là chính sách nhất quán của Đảng và Nhà nước trong rất nhiều năm qua.

Thực hiện các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đang phối hợp chặt chẽ với Sở Công Thương các tỉnh, thành phố để lập kế hoạch thực hiện tốt nhóm khách hàng phải thực hiện trong chỉ thị 20 của Thủ tướng. Để đảm bảo tốt hơn việc cung ứng điện, Tập đoàn đang chỉ đạo các công ty điện lực thành viên trong toàn Tập đoàn trao đổi với khách hàng, đặc biệt các khách hàng sử dụng năng lượng trọng điểm để có thể xem xét dịch chuyển giờ cao điểm ra khỏi các giờ cao điểm của hệ thống điện hiện nay.

Giờ cao điểm của chúng ta thực tế sau 10 năm vận hành hệ thống điện đã có sự chuyển dịch, thay cho việc giờ cao điểm từ 9-11h đã chuyển sang từ 13h-15h30 và thêm giờ cao điểm vào 21-23h. Tập đoàn mong muốn các khách hàng sử dụng điện, cùng với Tập đoàn có thể xem xét những dây chuyền sản xuất, thành phần có thể dịch chuyển được có thể dịch chuyển khỏi giờ cao điểm để đảm bảo tốt hơn việc cung ứng điện.

Chúng tôi cũng trao đổi với quý khác hàng sử dụng điện để làm sao thực hiện các chương trình dịch chuyển phụ tải phi thương mại, trong trường hợp hệ thống điện có khó khăn về công suất cực đại chúng ta có thể giảm bớt công suất vào giờ hệ thống điện yêu cầu để đảm bảo hệ thống điện được vận hành một cách liên tục, an toàn và ổn định. Chúng tôi cũng đang làm việc tích cực với các khách hàng để làm sao sử dụng tốt hơn hệ thống lưới điện phân tán hiện đang có như: hệ thống điện mặt trời mái nhà, hệ thống máy phát điện nguồn diesel tại chỗ, trong trường hợp các nhu cầu có thể thực hiện được có thể tham gia vào chung tay, chung sức để đảm bảo lưới điện của chúng ta hoạt động tin cậy và ổn định hơn.

Trong 3 tháng vừa qua, với sự nỗ lực của Tập đoàn, các đơn vị thành viên của Tập đoàn và sự phối hợp tích cực, chặt chẽ của Sở công thương các tỉnh, thành phố, của các quý khách hàng sử dụng điện chúng ta đã đảm được cung ứng điện an toàn, ổn định trong bối cảnh nhu cầu sử dụng điện đã tăng cao rất nhiều do biến đổi của thời tiết, cũng như các ngành nghề kinh tế đang trong giai đoạn phục hồi.

Buổi tọa đàm hôm nay là cơ hội để các đơn vị thành viên của Tập đoàn được lắng nghe các ý kiến của các chuyên gia, các đồng chí đại diện lãnh đạo Bộ Công thương, Sở công thương các địa phương và các độc giả của Báo VietNamNet để cùng chia sẻ những thực trạng của vận hành hệ thống điện, cũng như các dư địa, khả năng chúng ta có thể cùng chung tay, chung sức để làm sao hệ thống điện Việt Nam của chúng ta vận hành một cách an toàn hơn, hiệu quả hơn và đặc biệt đảm bảo nhu cầu phát triển kinh tế – xã hội của đất nước, cũng như đời sống của nhân dân.

Đối với Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia, chúng tôi có chức năng được Chính phủ, Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam giao phó điều hành hệ thống điện lực quốc gia, chúng tôi xin đóng góp với độc giả một số thông tin:

Năm 2024 là năm tương đối phát triển mạnh mẽ nhu cầu sử dụng điện của toàn quốc gia, cũng như miền Bắc. Đứng trước nguy cơ nắng nóng, chúng ta đã nhìn thấy từ năm 2023, cũng nhận định kinh tế phát triển phục hồi sau đại dịch Covid, Bộ Công Thương cũng đã nhìn nhận những khó khăn này và ban hành quy định 3110 về kế hoạch vận hành hệ thống điện quốc gia năm 2024, trong đó nhận định tốc độ tăng trưởng nhu cầu sử dụng nguồn điện toàn nền kinh tế trong năm 2024 lên đến 9,6%/năm, tốc độc tăng trưởng này suốt từ năm 2018 đến giờ chúng ta mới nhìn nhận có tốc độ tăng trưởng như vậy.

Trong các tháng đầu năm chúng tôi nhận thấy nhu cầu sử dụng điện của hệ thống điện quốc gia và miền Bắc tăng trưởng khoảng 11%, đấy là các tháng chưa nắng nóng. Đối với tháng 5,6,7 nắng nóng hơn, tốc độ tăng trưởng có thể lên tới 13%.

Để chúng ta dễ hình dung, nhu cầu sử dụng điện khu vực miền Bắc kể cả sinh hoạt lẫn công nghiệp khoảng 25 nghìn MW, 10%/năm nghĩa là 2.500 MW. Mỗi năm chúng ta cần thêm một nhà máy thuỷ điện Sơn La nữa đi vào vận hành, đáp ứng được tốc độ tăng trưởng, phụ tải nhu cầu sử dụng điện của khu vực phía Bắc. Đây cũng là thách thức đối với ngành điện.

Đứng trước khó khăn như vậy, Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia đã nhận được sự chỉ đạo sát sao của các cấp có thẩm quyền như Bộ Công Thương, Tập đoàn điện lực Việt Nam, đặc biệt các đơn vị bạn, chúng tôi kịp thời đồng bộ triển khai nhiều giải pháp. Rất nhiều giải pháp, chúng tôi thống kê một số giải pháp chính đã và đang thực hiện.

Đối với thuỷ điện, chúng tôi có chiến lược tích nước trong các hồ, để dành nước trong các hồ thuỷ điện để sử dụng vào những lúc cần thiết. Đó là lúc nắng nóng nhất, tháng 5, 6, 7. Cụ thể, tính đến ngày hôm nay, chúng tôi đã trữ nước trong các hồ thuỷ điện cỡ 11 tỷ kWh điện. Cùng giờ này năm ngoái, chúng tôi trữ được có 7 tỷ kWh, nghĩa là cao hơn 4 tỷ kWh trong các hồ. Như hồ Lai Châu chúng tôi giữ cao hơn 20m so với năm ngoái, Sơn La cao hơn 10m, Hoà Bình cao hơn 4m. Đấy là nguồn chúng tôi trữ lại một cách chủ động để đáp ứng cho mùa nắng nóng. Hiện chúng ta chưa thấy vấn đề gì lắm nhưng tầm tháng 5, 6, 7 thì nhu cầu của bà con tăng một cách khách quan, chúng ta phải có đáp ứng cho phù hợp.

Bên cạnh giữ nước hồ thuỷ điện chúng tôi làm việc với các địa phương cũng như sự hỗ trợ của Bộ Công Thương, Tập đoàn Điện lực Việt Nam làm việc với các địa phương làm việc tối đa dành nước cho hạ du. Làm sao sử dụng nước tối đa cho hạ du nhưng đảm bảo nước cho phát điện, việc này là việc khó, chúng tôi cũng nhìn nhận ở miền Bắc chúng ta đang làm rất tốt việc này đặc biệt là qua việc đổ ải vụ Đông Xuân vừa rồi, Tập đoàn Điện lực Việt Nam đã nhận được sự hậu thuẫn, hỗ trợ rất lớn của các địa phương, cũng như Bộ NN-PTNT. Chúng tôi tiết kiệm được cỡ 1 tỷ m3 nước so với dự kiến ban đầu. Cái này là nguồn rất là quý đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam, đối với sự phát triển kinh tế xã hội của miền Bắc. Chúng ta giữ lại năng lượng trong các hồ thuỷ điện.

Đối với các nhiên liệu khác, chúng tôi đã lên kịch bản phát nguồn điện đắt tiền nhất là nhà máy chạy dầu FO. Chúng tôi lên kịch bản nhà máy đắt tiền nhất như dầu FO, DO. Năm nay, Tập đoàn điện lực Việt Nam chỉ đạo các đơn vị trong đó có Trung tâm Điều độ Hệ thống điện Quốc gia đưa nguồn năng lượng mới vào vận hành đó là nguồn khí hoá lỏng LNG. Hiện EVN đang thương thảo và ký hợp đồng với bên cung cấp khí, để có khả năng chạy nguồn khí LNG ở nhà máy Đông Nam Bộ vào ngày 15/4. Lần đầu tiên chúng ta chạy LNG để phát điện trong năm 2024. Là một trong những giải pháp của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, tôi đánh giá đây là giải pháp hữu hiệu, chúng ta có thêm nguồn điện bổ sung cho đất nước.

Đối với nguồn nhiệt điện than, tua bin khí, bản thân EVN cũng như các đơn vị ngoài ngành với sự chỉ đạo sát sao của Bộ Công Thương và Cục Điều tiết điện lực đã rà soát, chuẩn bị vật tư dự phòng làm sao tận dụng tối đa cả về nhiên liệu than lẫn nhiệm vụ khả dụng của các tổ máy. Hiện nguồn than chiếm 50% sản lượng, nếu có vấn đề gì cũng rất ảnh hưởng. Cục Điều tiết điện lực đã cử rất nhiều đoàn đi làm việc với các địa phương, nhà máy điện, để rà soát lại công tác quản lý kỹ thuật làm sao khả dụng được việc này.

Đối với A0, chúng tôi có một số giải pháp. Chúng tôi phối hợp tới Tổng công ty Điện lực miền Bắc để rà soát các thuỷ điện nhỏ. Mặc dù công suất nhỏ nhưng tổng công suất của các nhà máy thuỷ điện nhỏ cũng lên tới 5.000 MWh, ở khu vực miền Bắc này. Với tổng số đầu máy gần 300 nhà máy thuỷ điện nhỏ, chúng tôi cũng làm việc với Tổng công ty điện lực miền Bắc để dịch chuyển giờ cao điểm làm sao phát đúng giờ khách hàng sử dụng điện nhiều nhất như anh Lâm có gửi tới quý độc giả đầu cuộc họp.

Đối với tháng 5, 6, 7 chúng ta có thêm một nhu cầu khách hàng nhìn thấy rõ luôn là từ 21h-23h, rất cao trong ngày. Chúng tôi sẽ điều chỉnh gần 300 nhà máy thuỷ điện nhỏ phát đúng vào thời điểm đó. Đây là khối lượng công việc rất lớn nhưng tôi nghĩ rằng chúng tôi sẽ làm được. Chúng tôi đã có kinh nghiệm này, chúng tôi cũng phối hợp với Tổng công ty Điện lực miền Bắc, chúng ta sẽ làm được điều này.

Đối với các công việc khác, chúng tôi phối hợp với VNPT, ban A chuyển tải tối đa lượng điện từ miền Trung ra miền Bắc, trong bối cảnh chúng ta có 2 đường dây 500 KV. Chúng tôi tận dụng tối đa 2 mạch này để truyền tải công suất và sản lượng ra miền Bắc, đáp ứng cho phụ tải miền Bắc. Đây là nhiệm vụ khó khó khăn, chúng tôi phải theo dõi 24/24, đặt báo động để có thể tự cảnh báo được lúc nào công suất truyền tải đến ngưỡng của nó, tư vấn cho các đơn vị bạn hoàn toàn không có sửa chữa tổ máy trong tháng 5, 6, 7 này kể cả miền Trung, miền Nam, sẵn sàng dốc toàn lực, nếu có vấn đề gì chúng ta cũng có thể đáp ứng được, sửa chữa gì chuyển sang thời gian khác, mùa mưa, tích nước chúng tôi sửa chữa.

Chúng tôi phối hợp với Tổng công ty Điện lực miền Bắc tính toán nhu cầu phụ tải, đưa ra tín hiệu tiết kiệm điện, từ đó đồng nghiệp của chúng tôi đi làm việc với các khách hàng để chúng ta sử dụng điện đúng lúc, đúng chỗ, tiết kiệm điện, đồn vào giờ nào, thời điểm nào đem lại hiệu quả tốt nhất cho nền kinh tế. Đấy là một trong những giải pháp rất quan trọng mong muốn quý độc giả chung tay khắc phục khó khăn, trong việc đảm bảo cung cấp điện cho đất nước.

Như chia sẻ của anh Lâm và anh Trung, Tổng công ty Điện lực miền Bắc cũng đã xác định những khó khăn trong cung ứng điện sẽ diễn ra trong mùa hè năm 2024 tại khu vực miền Bắc, địa bàn quản lý vận hành và bán điện của tổng công ty. Do vậy, ngay từ cuối năm 2023, tổng công ty đã chỉ đạo và giám sát các đơn thành viên thực hiện nhiều giải pháp đảm bảo cung ứng điện thực hiện toàn diện trong các lĩnh vực đầu tư xây dựng, quản lý vận hành, kinh doanh dịch vụ khách hàng, tiết kiệm điện.

– Trong công tác đầu tư, Ban chỉ đạo các công trình trọng điểm của tổng công ty được thành lập sớm và luôn chủ động theo dõi, giám sát và tập trung đẩy nhanh các dự án có tính chất trọng điểm để đảm bảo cấp điện cho phụ tải mới, chống đầy quá tải, cải thiện điện áp cho lưới điện EVNNPC. Ban chỉ đạo họp quyết liệt đốc thúc sát sao tiến độ các dự án, làm việc trực tiếp với lãnh đạo các tỉnh/thành phố để tháo gỡ các vướng mắc, đẩy nhanh tiến độ dự án để kịp thời đưa vào vận hành nhằm nâng cao năng lực cho hệ thống điện trên địa bàn tổng công ty.

– Trong công tác quản lý kỹ thuật, vận hành lưới điện, 100% đơn vị trong tổng công ty phải thực hiện sắp xếp triển khai việc thí nghiệp, sửa chữa thiết bị, đường dây,… triển khai các công việc duy tu bảo dưỡng, thực hiện các dự án nhằm nâng cao độ tin cậy, giảm sự cố trên lưới điện, đặc biệt trước mùa nắng nóng nhằm đảm bảo hạn chế tối đa các sự cố thiết bị trong điều kiện làm việc nóng nắng khắc nghiệt mùa hè ở miền Bắc.

– Xác định nhiệm vụ trọng tậm trong công tác quản lý phụ tải khi tình hình cung ứng được cảnh báo có nhiều khó khăn xảy ra trong nóng nóng, đặc biệt khi thời tiết cực đoan có thể xảy ra thiếu điện cục bộ tại một số khung giờ cao điểm trong những ngày nền nhiệt rất cao, như cầu tiêu thụ điện tăng mạnh, các công ty điện lực của chúng tôi đã “bám” Sở Công Thương địa phương để “chốt” được danh sách các phụ tải quan trọng đảm bảo cấp điện theo quy định của Bộ Công Thương, từ đó lập các phương án vận hành trong trường hợp hệ thống điện thiếu nguồn, trình UBND tỉnh phê duyệt. Bám sở, bám chính quyền địa phương, bám khách hàng, bám nhân dân để cùng nhau hiểu, chia sẻ và triển khai các giải pháp đồng bộ nhằm đảm bảo cung ứng điện trong điều kiện khó khăn được chúng tôi quyết liệt thực hiện từ sớm và liên tục.

Bắt tay cùng đồng hành, cùng sẻ chia trong cung cấp điện giữa Điện lực với Khách hàng được thực hiện trong vài ba năm trở lại đây, đến hết năm 2023 có khoảng 4.000 khách hàng doanh nghiệp đã ký biên bản thỏa thuận tham gia DR với Tổng công ty Điện lực miền Bắc.

Hãy sử dụng điện tiết kiệm đúng cách, thông thái, có trách nhiệm là những thông điệp, mà chung tôi mong muốn mỗi cá nhân, mỗi gia đình, mỗi doanh nghiệp, mỗi đơn vị, cơ quan, tổ chức thực hiện như một thói quen, thường xuyên liên tục sẽ là giải pháp cứu cánh giúp EVN cũng giảm bớt khó khăn trong cung ứng điện.

– Chúng tôi cũng đã đưa mục tiêu để phấn đấu: Tổng công ty đảm bảo chỉ tiêu tiết kiệm tối thiểu 2% (phấn đấu đạt 2,2%) tổng điện năng tiêu thụ; ký biên bản cam kết tiết kiệm điện 100% các nhóm khách hàng trước 30/4 năm nay.

Thanh Hoá ý thức được chỉ đạo của Thủ tướng chính phủ tại hai công điện số 20 ngày 7/5/2020 và công điện số 20 8/6/2023, chúng tôi là một đơn vị của cơ quan chuyên môn tham mưu cho tỉnh uỷ. Trong năm 2023, chúng tôi đã tham mưu cho uỷ ban nhân dân tỉnh về kế hoạch chủ trương chỉ thị 20 của Thủ tướng, đồng thời tham mưu văn phòng tỉnh uỷ về tăng cường các thiết bị điện. Ngay từ đầu năm, chúng tôi đã tham mưu cho uỷ ban tỉnh về xây dựng kế hoạch về một danh mục, chúng tôi đã rất chủ động sử dụng điện tiết kiệm trong toàn hệ thống. Năm 2023, công suất max có ngày lên tới 1370, tối đa vẫn hơn 700 nhưng chúng tôi vẫn đảm bảo sản xuất bình thường, bên cạnh chỉ đạo của thủ tướng chính phủ, Thanh Hoá chúng tôi có 209 khách hàng thuộc top sử dụng điện, thì công ty điện lực cùng chúng tôi truyền đạt những thông điệp của thủ tướng chính phủ, cũng như chia sẻ những khó khăn để cho các doanh nghiệp họ có phương án sản xuất.

Đối với tỉnh Thanh Hoá, thì khả năng đáp ứng rất kịp thời, doanh nghiệp phải sớm chia sẻ với nhà nước, chia sẻ với ngành điện lực thì hạ tầng đảm bảo. Nhưng đối với ngành điện cũng chia sẻ với doanh nghiệp, đảm bảo liên tục

Vấn đề thứ 2, theo yêu cầu của Thủ tướng trong cơ quan quản lý nhà nước phải tiết kiệm ít nhất là 10%, doanh nghiệp và các bệnh viện, trường học tối thiểu 5%. Tôi rất tâm đắc ý kiến của ông Võ Quang Lâm đó là sử dụng năng lượng của chúng ta rất lớn, thậm chí gấp đôi so với nhiều nước, gấp 4 so với Nhật Bản thì việc tiết kiệm cũng chính là phương pháp tăng trưởng doanh nghiệp hay một giải pháp nữa tôi cho rằng cần có một chiến dịch truyền thông, trao đổi giữa các doanh nghiệp đến người dân, đến khách hàng doanh nghiệp. Chúng ta hãy chung tay cùng với ngành điện, thực hiện nghiêm túc chỉ thị của Thủ tướng chính phủ và những việc chúng tôi đã làm trong năm 2023 vừa rồi và chúng tôi đặt mục tiêu năm 2024, cùng với giải pháp của địa phương, hy vọng sẽ đảm bảo tốt hơn.

Trong ý kiến của ông Nguyễn Quốc Trung – Phó Giám đốc Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia – hay ý kiến của ông Trần Minh Dũng, Phó Tổng giám đốc Tổng công ty Điện lực miền Bắc, tình hình cung cấp điện trong năm 2024, nhất là mùa khô ở miền Bắc được dự báo gặp rất nhiều khó khăn do không có nhiều nguồn điện bổ sung, diễn biến thời tiết khắc nghiệt, trong khi đó phụ tải tăng trưởng khá cao.

Để đáp ứng nhu cầu điện năng trong năm 2024, ngay từ cuối năm 2023, Thủ tướng Chính phủ cũng như lãnh đạo Bộ Công Thương đã chỉ đạo các cơ quan triển khai rất nhiều giải pháp để đảm bảo cung ứng điện. Trong đó, căn cứ đề xuất của EVN, Bộ Công Thương cũng đã phê duyệt kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện năm 2024, kế hoạch cung cấp than, khí cho sản xuất.

Riêng với mùa khô năm 2024, các năm trước không có nhưng năm nay Bộ đã phê duyệt kế hoạch cung ứng điện riêng cho các tháng cao điểm mùa khô.

Tại các kế hoạch nêu trên, Bộ Công Thương đã chỉ đạo các đơn vị cơ quan liên quan triển khai nhiều giải pháp để đảm bảo cung ứng điện. Thời gian qua, không chỉ Cục Điều tiết điện lực, lãnh đạo của các cục vụ liên quan cũng trực tiếp làm trưởng đoàn đi kiểm tra tình hình cung ứng điện mùa khô ở các đơn vị phát điện, truyền tải phân phối điện kể cả trong và ngoài Tập đoàn EVN.

Bên cạnh đó, chúng tôi cũng ghi nhận bản thân EVN cũng tự tổ chức các đoàn đi làm việc với các đơn vị trực thuộc. Chúng tôi có tham gia vào các đoàn đó. Các đơn vị ngoài EVN chúng tôi cũng đã đi kiểm tra.

Qua làm việc với các đơn vị điện lực, chúng tôi nhận thấy các đơn vị đã tích cực triển khai các giải pháp theo chỉ đạo của Bộ Công Thương. Một số kết quả ông Trung đã trao đổi rồi, hầu hết các hồ thuỷ điện, nhất là các hồ thuỷ điện lớn ở phía Bắc đã được tích đầy nước từ cuối năm 2023 và đang tiếp tục giữ mực nước cao để chuẩn bị cho những tháng cao điểm mùa khô tháng 5, 6, 7. Việc đảm bảo than cho các nhà máy điện trong và ngoài EVN đã được thực hiện tốt.

Các đơn vị phát điện truyền tải, phân phối điện cũng đã tích cực rà soát các thiết bị máy móc, chủ động khắc phục các khiếm khuyết khi phát ra, tăng cường kiểm tra hành lang tuyến đường dây để hạn chế thấp nhất các sự cố.

Các đơn vị điện lực có nhiều nỗ lực đưa các công trình lưới điện vào vận hành theo đúng tiến độ đề ra. Điều quan trọng, các công ty, tổng công ty đều đã chủ động báo cáo với UBND tỉnh, thành phố Trung ương, các Sở Công Thương có tiếp xúc với khách hàng để triển khai các chương trình tiết kiệm điện theo Chỉ thị số 20 của Thủ tướng Chính phủ về công tác tiết kiệm điện giai đoạn 2023-2025.

Ngày 28/3 vừa qua, căn cứ vào báo cáo điều tra, Bộ trưởng Bộ Công Thương đã ban hành Chỉ thị số 05 về việc đảm bảo điện trong mùa khô năm 2024.

Như vậy, qua kiểm tra thấy rằng các cơ quan đơn vị điện lực đã chủ động trong việc triển khai các giải pháp nhằm đảm bảo cung ứng điện cho mùa khô và cho cả năm 2024. Với việc triển khai đồng bộ các giải pháp trên, chúng tôi đánh giá việc cung cấp điện cho sinh hoạt cho khách hàng trong mùa khô năm 2024 được đảm bảo. Tuy nhiên, đảm bảo này dựa trên kịch bản mọi thứ đều diễn ra bình thường, không có gì đột biến. Nhưng do phụ tải tăng cao, lưu lượng nước về các tháng cao điểm mùa khô có dấu hiệu thấp hơn trung bình nhiều năm. Thế nên, việc cân đối cung ứng điện ở các tháng cao điểm mùa khô năm nay dự báo sẽ gặp nhiều thách thức, đặc biệt là khi xảy ra tình trạng nắng nóng kéo dài liên tục và sự cố nhiều nhà máy nhiệt điện cùng một lúc.

Trong những điều kiện như vậy, để chủ động đối phó với những nguy đó thì ngoài nỗ lực của ngành điện, chúng tôi rất mong sự chung tay của quý khách hàng sử dụng điện trong việc tham gia các chương trình tiết kiệm điện, tham gia các chương trình điều chỉnh phụ tải điện, chủ động chuyển nhu cầu sử dụng điện chưa cấp thiết ra khỏi khung giờ cao điểm để giảm áp lực cung ứng điện trong giờ cao điểm đó.

Mục đích của việc thực hiện sử dụng tiết kiệm điện và hiệu quả nhằm giảm bớt chi phí cho xã hội, cho khách hàng sử dụng điện, đồng thời nâng cao hiệu suất sử dụng năng lượng nói riêng như ông Võ Quang Lâm đã đề cập, từ đó nâng cao hiệu quả của nền kinh tế nói chung.

Về lâu dài, việc sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả còn là giải pháp giảm sử dụng các nguồn năng lượng hoá thạch, góp phần bảo vệ môi trường. Trong điều kiện hiện nay, việc thực hiện tiết kiệm điện và sử dụng điện hiệu quả hợp lý còn đóng góp tích cực cho việc giảm bớt áp lực cung cấp điện trong điều kiện hạn chế nguồn điện.

Các Sở Công Thương có vai trò hết sức quan trọng trong tham mưu về cung ứng điện tại địa phương. Ngoài việc tham mưu cho lãnh đạo UBND các tỉnh, thành phố chỉ đạo công tác tiết kiệm điện còn thực hiện công tác giám sát việc đảm bảo công tác thực thi tại địa phương được thực hiện đúng pháp luật, bởi các Sở Công Thương nắm sát nhất tình hình cung ứng và sử dụng điện tại địa phương.

Cá nhân tôi cho rằng vai trò của Sở Công Thương trong vấn đề này hết sức quan trọng.

Về giá điện hai thành phần, chúng tôi có nghiên cứu nhiều nước trên thế giới đã áp dụng, chủ yếu cho khách hàng SXKD, có nơi áp dụng cho điện sinh hoạt.

Giá điện 2 thành phần bao gồm giá điện theo công suất và điện năng. Hiện nay chúng ta đang áp dụng biểu giá điện 1 thành phần, tức là biểu giá điện tính theo điện năng.

Về giá điện theo công suất, chúng ta đã biết là mức giá được xác định để thanh toán cho đơn vị cung ứng điện.

Giá điện theo điện năng là giá của một đơn vị điện năng được xác định để thanh toán cho đơn vị cung ứng điện.

Khác nhau ở chỗ biểu giá điện một thành phần theo điện năng chủ yếu bù đắp chi phí biến đổi về nguyên vật liệu. Còn giá điện hai thành phần còn bao gồm chi phí cố định như chi phí khấu hao tài sản, chi phí sửa chữa, chi phí tiền lương,…

Biểu giá điện một thành phần không phản ánh hết tác động gây ra đối với sản xuất điện, nhưng biểu giá điện 2 thành phần thì ngược lại khi phản ánh đầy đủ chi phí đầu tư và chi phí vận hành, trên cơ sở đó tiêu dùng điện chi trả để bảo đảm đầu tư đó. Cùng với đó còn có tác dụng phát đi tín hiệu để người sử dụng dùng điện biết được rằng mình sử dụng điện như thế nào để điều chỉnh hành vi sử dụng điện cho hiệu quả.

Tôi được biết Bộ Công Thương đã giao EVN nghiên cứu về biểu giá điện hai thành phần. Tôi cũng đã có dịp đi nghiên cứu ở Thái Lan, Trung Quốc.
Khi người ta điều chỉnh giá điện, hầu như khách hàng họ không kêu bởi chi phí cố định giữ nguyên và minh bạch.

Hiện nay chúng ta nghiên cứu thí điểm là đúng để đánh giá tác động của nó ra sao, để chứng minh sự khác nhau giữa hai phương án. Đặc biệt với người tiêu dùng sẽ có cơ hội đánh giá và so sánh giữa hai phương án về mức độ chênh lệch giá khi sử dụng điện. Tôi cho rằng chúng ta cần có thời gian thí điểm như vậy để đánh giá, tổng kết và nhân rộng đại trà nếu thực sự hiệu quả.

Trước hết, chúng ta hiểu giá điện hai thành phần như vậy. Tôi cho rằng biểu giá điện 2 thành phần có 3 tác dụng:

Thứ nhất, giá điện 2 thành phần sẽ phát ra những tín hiệu cho nhà sản xuất đảm bảo bù đắp chi phí vật tư và chi phí vận hành. Bên cạnh đó, người sử dụng điện biết được chi phí sử dụng điện của mình để điều chỉnh hành vi sử dụng điện sao cho hiệu quả, tiết kiệm nhất.

Thứ hai, góp phần khuyến khích khách hàng sử dụng điện thực hiện có hiệu quả, từ đó nâng cao hiệu số phụ tải, tiết kiệm lượng điện tiêu thụ.

Thứ ba, như biểu giá điện một thành phần hiện nay, công suất đăng ký cao nhưng sử dụng thấp thì cũng không ổn. Biểu giá điện 2 thành phần giúp cân bằng phụ tải cho hệ thống. Cơ chế này giúp các hộ sử dụng điện sử dụng ổn định hơn, các phụ tải cũng ổn định hơn mọi thời điểm.

Giá điện 2 thành phần gồm giá công suất và giá điện năng. Nôm na nó khá giống với giá cước điện thoại cố định, tức là một số tiền cố định gọi là tiền thuê bao hàng tháng, dù không nghe gọi gì, gọi là giá công suất. Phần thứ hai là tính trên lượng điện năng tiêu thụ, gọi là giá điện năng.

Như hiện nay, giá điện được tính gộp cả hai thành phần này, nhưng chỉ được nhân theo điện năng tiêu thụ.

Cơ chế này công bằng hơn, bởi nó phản ánh chính xác chi phí phải bỏ ra để phục vụ mỗi khách hàng, là chi phí đường dây, trạm biến áp và chi phí điện năng.

Tôi lấy ví dụ, hai khách hàng sử dụng điện là một nhà hàng và một nhà máy.

Nhà máy hoạt động đều đều 24/24, điện năng tiêu thụ ổn định. Nhà hàng thì chỉ sử dụng điện mạnh vào bữa trưa và bữa tối.

Nếu sản lượng điện 2 bên dùng như nhau. Thì công suất cực đại của nhà hàng lớn hơn, như vậy đường dây, trạm biến áp phải chuẩn bị công suất lớn hơn, chi phí lớn hơn.

Tác động của nó, thứ nhất, sẽ giảm việc bù chéo giữa các khách hàng. Bù chéo là một vấn đề mà nhiều người quan tâm. Nghị quyết 55 cũng nói là cần giảm bù chéo. Giảm tình trạng khách hàng này phải bù cho khách hàng khác.

Thứ hai là tránh các khách hàng cứ đăng ký công suất lớn rồi không dùng. Ví dụ như có nhà máy đăng ký công suất lớn, yêu cầu điện lực chuẩn bị đường dây, trạm biến áp nhưng dự án chậm tiến độ, nhiều năm trời không tiêu thụ điện. Chi phí đường dây, trạm biến áp trong những năm này bị lãng phí. Chi phí này lại đổ lên đầu các khách hàng khác.

Ngoài ra, điều chỉnh giá sẽ linh hoạt hơn, vì giá điện năng biến đổi lớn, trong khi chi phí đầu tư thì biến đổi chậm hơn.

Giá điện hai thành phần không phải là một đề xuất mới. Từ năm 2013, Chính phủ đã có yêu cầu áp dụng cơ chế giá điện hai thành phần và giao cho Bộ Công Thương chuẩn bị lộ trình áp dụng để Thủ tướng phê duyệt.

Bộ Công Thương cũng đã nghiên cứu vấn đề này, dù cũng mất khá nhiều thời gian. Hiện Bộ đang sửa đổi Quyết định 28/2014 của Thủ tướng về biểu cơ cấu giá điện. Trong quá trình sửa đổi thì vấn đề giá điện 2 thành phần cũng được các bộ ngành hết sức quan tâm.

Bộ Công Thương cũng đã giải trình là đang khẩn trương chuẩn bị việc này và có kế hoạch sửa đổi toàn diện, căn bản Quyết định 28. Còn lần sửa đổi này tạm xử lý các vấn đề mà dư luận bức xúc.

Trước mắt, nếu có thay đổi thì thay đổi ở những khách hàng phi sinh hoạt trước. Các khách hàng hộ gia đình chắc sẽ ở giai đoạn tiếp theo.

Nhưng kể cả khi chỉ tác động đến khách hàng phi sinh hoạt thì cũng là sự thay đổi lớn có thể ảnh hưởng đến hàng triệu khách hàng. Có lẽ là cần thực hiện cơ chế thí điểm khách hàng mới ở một vài nơi trong một khoảng thời gian ghi nhận ý kiến phản hồi từ phía khách hàng.

Như tôi đã chia sẻ ở trên, chắc chắn nếu không có sự chung tay của khách hàng, của nhân dân, của doanh nghiệp, của chính quyền thì thực sự chúng tôi khó “qua ải nắng nóng năm nay.

Chắc chắn trong tình hình cực khó như các đại biểu đã chia sẻ thì slogan phải biết thành hành động thực tế, đó là: tiết kiệm và tiết kiệm, “thắt lưng buộc bụng”, “ăn dè hà tiện”, thì áp lực cung điện trong cao điểm nắng nóng miền Bắc sẽ giải tỏa.

Qua diễn đàn này, Tổng công ty Điện lực miền Bắc kính mong chính quyền địa phương là cầu nối giữa ngành điện và khách hàng, tập trung chỉ đạo và tuyên truyền các cá nhân, tổ chức, Sở ban ngành địa phương trong công tác tiết kiệm điện, quản lý nhu cầu phụ tải theo các chỉ đạo của Thủ tướng. Việc chung tay hỗ trợ của các khách hàng, doanh nghiệp trong việc giảm tải trong các khung giờ cao điểm có vai trò rất to lớn trong việc đảm bảo cung ứng điện trong hè 2024 nói riêng và giai đoạn 2024-2030 nói chung.

Như chúng ta biết vào thời gian cao điểm nắng nóng, nhu cầu sử dụng các thiết bị làm mát thường tăng nhiều, trong đó có thể nói phổ biến nhất là máy điều hòa không khí (ĐHKK), rất nhiều cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp và người dân sử dụng.

Ở thời điểm này ĐHKK thường có mức tiêu thụ điện từ 50-70% tổng nhu cầu điện năng sử dụng trong hộ gia đình. Ví dụ: nếu hộ gia đình dùng một máy ĐHKK có công suất 1.200BTU tương ứng với 1,2kW, mỗi ngày hộ gia đình dùng 6h thì mỗi tháng tiêu tốn 216 số điện, tương ứng với tiền điện là 540.000 đồng (tạm tính 2.500 đồng/kWh). Mỗi hộ gia đình bình quân dùng 2 máy ĐHKK (loại 12.000BTU) thì mỗi tháng hóa đơn tiền điện đã tăng thêm 1.080.000 đồng cho mục đích làm mát. Như vậy, trong mùa nắng nóng, hóa đơn tiền điện thường tăng cao hơn so với thời gian còn lại (có thể gấp đôi, gấp 3 thậm chí gấp 4 lần) do nhu cầu sử dụng điện cho điều hòa tăng cao, tùy thuộc vào số lượng ĐHKK, công suất và thời gian sử dụng… càng dùng nhiều ĐHKK thì tiêu tốn nhiều điện năng và hóa đơn tiền điện sẽ tăng cao. Như vậy, việc sử dụng ĐHKK đúng cách sẽ giúp chúng ta tiết kiệm được rất nhiều tiền và tăng thêm tuổi thọ cho thiết bị.

Để sử dụng ĐHKK đúng cách, hiệu quả và tiết kiệm, ta lưu ý một số cách thức sử dụng như sau:

1. Lựa chọn thiết bị điều hòa có biến tần và nhẵn năng lượng so sánh (càng nhiều sao càng tiết kiệm) hoặc nhãn ngôi sao năng lượng (có thể tiết kiệm hơn so với ĐHKK bình thường từ 15-30%).

2. Lựa chọn công suất máy điều hòa phù hợp với diện tích phòng, ví dụ; diện tích nhỏ hơn 15m2, ta lắp 9.000BTU, từ 15-20m2 lắp 12.000BTU; 20-30m2 lắp 18.000BTU,…

3. Lắp đặt cục nóng ở nơi thoáng mát, có bóng râm/mái che nắng để tăng hiệu suất làm việc cho máy DHKK.

4. Vệ sinh định kỳ 3 hoặc 6 tháng một lần, đặc biệt trước mùa nắng nóng, giúp hiệu suất điều hòa tốt hơn (tiết kiệm từ 10-15%).

5. Đặt nhiệt độ điều hòa từ 26 độ C ban ngày và từ 27 độ C vào ban đêm (tăng thêm 1 độ C sẽ tiết kiệm được 3% điện năng tiêu thụ).

6. Sử dụng thêm quạt đảo hướng để làm tăng khuyến tán không khí mát trong phòng nhanh hơn, giúp điều hòa tiết kiệm điện hơn.

7. Thường xuyên đóng cửa phòng, cửa sổ để tránh bị mất nhiệt. Có thể tắt ĐHKK trước khi không sử dụng từ 30 phút – 1h, phòng vẫn đủ không khí làm mát, nhưng tiết kiệm điện.

Việc khuyến khích khách hàng chuyển nhu cầu phụ tải từ giờ cao điểm sang giờ khác được triển khai thông qua các chương trình điều chỉnh phụ tải điện. Đây là một trong những chương trình về quản lý nhu cầu phụ tải.

Các chương trình về quản lý phụ tải điện có tác dụng nâng cao vai trò của người sử dụng điện trong việc đảm bảo cung cấp điện năng. Thông qua việc khách hàng sử dụng điện được cung cấp thông tin về hiện tảng cung cấp điện, khách hàng sẽ chủ động điều chỉnh giảm phụ tải, hoặc chuyển nhu cầu từ chưa cấp thiết sang thời gian khác, qua đó đảm bảo cung cấp điện tốt hơn.

Bộ Công Thương cũng ban hành Thông tư hướng dẫn các đơn vị triển khai chương trình điều chỉnh phụ tải này. Vừa qua, trung tâm phụ tải điện cũng có điều chỉnh nhất định. Trước hết, khách hàng sử dụng điện đã có bước đầu hiểu được tầm quan trọng của chính bản thân mình trong việc cân đối cung cầu, hiểu được sự khác nhau về phụ tải điện ở các khung giờ khác nhau. Nhiều khách hàng chủ động tham gia vào các chương trình điều chỉnh phụ tải điện. Chúng tôi trân trọng những đóng góp như vậy.

Về phía các đơn vị điện lực triển khai đã có giao tiếp, hỗ trợ với khách hàng.

Về phía cơ quan nhà nước, khi giảm được công suất ở giờ cao điểm sẽ có lợi cho nhiều phía từ khách hàng đến cả xã hội nói chung.

Việc triển khai điều chỉnh phụ tải điện cũng cần cải thiện và bổ sung tiếp để phát huy tốt nhất vai trò và tiềm năng của giải pháp này. Thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục nghiên cứu và phối hợp với các ngành liên quan để xây dựng và hoàn thiện về điều chỉnh phụ tải điện.