Trợ lý ảo, hay chatbot, là những phần mềm ứng dụng trí tuệ nhân tạo, có khả năng giao tiếp với người dùng thông qua ngôn ngữ tự nhiên, giúp giải đáp thắc mắc và hỗ trợ thực hiện các nhiệm vụ cụ thể. Trong lĩnh vực dịch vụ công, trợ lý ảo không chỉ giúp cung cấp thông tin mà còn hỗ trợ người dân thực hiện các thủ tục hành chính một cách thuận tiện và nhanh chóng.
Việc ứng dụng trợ lý ảo vào dịch vụ công trực tuyến mang lại nhiều lợi ích thiết thực. Đầu tiên, trợ lý ảo có thể hoạt động 24/7, giúp người dân tiếp cận thông tin và thực hiện các dịch vụ bất kể thời gian. Thứ hai, chatbot có thể xử lý lượng lớn yêu cầu từ người dân cùng lúc, giảm áp lực cho cán bộ hành chính và tăng tốc độ xử lý thủ tục. Cuối cùng, hệ thống trợ lý ảo giúp nâng cao tính minh bạch, hạn chế sai sót và tạo sự hài lòng cho người dân khi sử dụng dịch vụ công.
Nhiều quốc gia trên thế giới đã ứng dụng thành công trợ lý ảo trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến. Tại Singapore, trợ lý ảo “Ask Jamie” được triển khai tại hơn 70 cơ quan chính phủ, giúp giải đáp thắc mắc của người dân về các dịch vụ hành chính, thuế, y tế và giáo dục. Tại Estonia, quốc gia nổi tiếng với nền hành chính số hóa, chatbot đóng vai trò hỗ trợ người dân hoàn thiện các thủ tục hành chính trực tuyến một cách dễ dàng.
Tại Hàn Quốc, chính quyền thành phố Seoul đã triển khai trợ lý ảo thông minh để cung cấp thông tin về giao thông, các chương trình phúc lợi và dịch vụ công. Trợ lý ảo này không chỉ giúp tiết kiệm thời gian mà còn giảm thiểu sai sót trong việc cung cấp thông tin, tạo dựng niềm tin của người dân vào chính quyền.
Những ví dụ này cho thấy vai trò quan trọng của trợ lý ảo trong việc nâng cao hiệu quả hành chính và tối ưu hóa trải nghiệm của người dân khi sử dụng dịch vụ công.
Tại Việt Nam, mặc dù việc triển khai trợ lý ảo trong dịch vụ công còn khá mới mẻ, nhưng đã có một số địa phương tiên phong ứng dụng công nghệ này. Một số tỉnh, thành phố lớn như TP.HCM, Hà Nội, Đà Nẵng đã bắt đầu triển khai chatbot trên các nền tảng trực tuyến để hỗ trợ người dân tra cứu thông tin và hướng dẫn thực hiện các thủ tục hành chính.
Tại TP.HCM, chatbot đã được tích hợp vào Cổng dịch vụ công trực tuyến để trả lời các câu hỏi liên quan đến thủ tục đăng ký kinh doanh, giấy phép xây dựng và các dịch vụ công khác. Người dân có thể gửi câu hỏi qua giao diện trực tuyến và nhận được phản hồi tức thì, giảm thiểu thời gian chờ đợi và tăng cường sự tiện lợi.
Tại Đà Nẵng, chính quyền thành phố đã triển khai trợ lý ảo trên nền tảng mạng xã hội và ứng dụng điện thoại để hỗ trợ giải đáp các vấn đề liên quan đến đăng ký hộ khẩu, giấy phép kinh doanh và thông tin giao thông. Trợ lý ảo này không chỉ phục vụ người dân mà còn giúp các doanh nghiệp tiếp cận các dịch vụ công một cách nhanh chóng và hiệu quả.
Mặc dù mang lại nhiều lợi ích, việc triển khai trợ lý ảo trong dịch vụ công tại Việt Nam cũng đối mặt với không ít thách thức. Một trong những khó khăn lớn nhất là việc đảm bảo độ chính xác và phù hợp của thông tin mà trợ lý ảo cung cấp. Hệ thống cần được cập nhật thường xuyên để phản ánh đúng các quy định và thủ tục mới nhất, tránh gây nhầm lẫn cho người dân.
Thách thức khác là hạ tầng công nghệ tại một số địa phương chưa đồng bộ, đặc biệt ở các vùng sâu, vùng xa. Điều này có thể làm giảm hiệu quả của hệ thống trợ lý ảo và hạn chế khả năng tiếp cận của người dân.
Ngoài ra, việc xây dựng niềm tin của người dân vào hệ thống trợ lý ảo cũng đòi hỏi thời gian. Để làm được điều này, các cơ quan chức năng cần đảm bảo tính bảo mật thông tin, tránh rò rỉ dữ liệu cá nhân và nâng cao chất lượng dịch vụ mà hệ thống cung cấp.
Để thúc đẩy việc ứng dụng trợ lý ảo trong dịch vụ công trực tuyến, Việt Nam cần có chiến lược phát triển rõ ràng và đồng bộ. Đầu tiên, cần đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng công nghệ và phát triển các giải pháp AI tiên tiến, phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương.
Thứ hai, cần xây dựng cơ chế pháp lý rõ ràng để đảm bảo việc triển khai trợ lý ảo diễn ra một cách minh bạch, hiệu quả và an toàn. Đồng thời, việc nâng cao nhận thức của người dân về tiện ích của trợ lý ảo cũng đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy ứng dụng công nghệ này.
Cuối cùng, cần tăng cường hợp tác với các doanh nghiệp công nghệ để phát triển các giải pháp trợ lý ảo phù hợp với nhu cầu thực tế của người dân và các cơ quan hành chính.
Ứng dụng trợ lý ảo trong dịch vụ công trực tuyến là một xu hướng tất yếu trong thời đại số hóa. Với những lợi ích vượt trội mà công nghệ này mang lại, từ nâng cao hiệu quả hành chính đến tối ưu hóa trải nghiệm của người dân, trợ lý ảo hứa hẹn sẽ trở thành công cụ quan trọng trong việc hiện đại hóa hành chính tại Việt Nam. Mặc dù vẫn còn nhiều thách thức, nhưng với sự nỗ lực và đồng lòng của các cấp chính quyền, trợ lý ảo sẽ góp phần xây dựng một hệ thống dịch vụ công thông minh, minh bạch và thuận tiện, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân trong thời đại số./.
