Phát triển Hòa Vang gắn với hài hòa cảnh quan thiên nhiên

UBND thành phố vừa phê duyệt quy hoạch đồ án phân khu đô thị Sườn đồi, tỷ lệ 1/2000; được định hướng sẽ là khu đô thị tập trung vào phát triển bền vững, hài hòa với cảnh quan thiên nhiên, trải nghiệm cuộc sống đô thị gắn với những không gian công cộng rộng lớn. Qua đó, giúp thúc đẩy phát triển kinh tế đi kèm với các giải pháp bảo vệ môi trường tự nhiên và phát huy các yếu tố cảnh quan thiên nhiên đặc thù của huyện Hòa Vang.

Phối cảnh phân khu đô thị Sườn đồi. Ảnh: UBND huyện Hòa Vang

Đô thị ưu tiên phát triển du lịch, thương mại, dịch vụ kết hợp  ở

Phân khu đô thị Sườn đồi được lập quy hoạch với diện tích khoảng 2.832ha thuộc các xã Hòa Ninh, Hòa Sơn, Hòa Nhơn, Hòa Phú (huyện Hòa Vang). Ranh giới lập quy hoạch phía bắc giáp đường ĐT602; phía tây giáp đường vành đai phía tây; phía đông giáp đường tránh nam Hải Vân (cao tốc La Sơn – Túy Loan); phía nam giáp sông Túy Loan và đường quy hoạch mới. Đây là khu đô thị mới ưu tiên phát triển du lịch – thương mại dịch vụ kết hợp ở, với không gian xanh và mặt nước được phân bố khu vực xung quanh núi Dương Ba Làng, các khu ở tái định cư, khu biệt thự sườn đồi, các tòa nhà cao tầng có hệ số sử dụng đất cao, mật độ xây dựng thấp nhằm bảo đảm tầm nhìn hướng đến những ngọn núi phía tây.

Phân khu đô thị Sườn đồi được tổ chức thành 11 đơn vị ở; 3 khu chức năng ngoài đơn vị ở; khu vực lõi trung tâm chủ yếu là rừng hiện trạng kết hợp 1 nhóm nhà ở và làng xóm hiện hữu. Trong đó, 3 khu chức năng gồm: khu chức năng dịch vụ logistics có diện tích khoảng 70,9ha, sẽ là khu logistics, cảng cạn và khu dịch vụ; khu chức năng phi thuế quan có diện tích khoảng 157,8ha sẽ là các khu dịch vụ thương mại, giáo dục, y tế; khu chức năng thể dục thể thao có diện tích khoảng 202,5ha sẽ là khu phát triển mới sân gôn.

Theo Sở Xây dựng, phân khu đô thị Sườn đồi với ý tưởng về tổ chức không gian lấy cảnh quan tự nhiên núi Dương Ba Làng là lõi trung tâm để định hướng tổ chức các đơn vị ở và khu chức năng bao quanh. Các đơn vị ở định hướng phát triển cao tầng hoặc thấp tầng với mật độ thấp nhằm tôn trọng địa hình, cảnh quan tự nhiên, khai thác tối đa hướng nhìn về thiên nhiên. Khu tổ hợp phi thuế quan được định hướng hình thành tại phía tây nam phân khu nhằm tạo sự lan tỏa và thúc đẩy phát triển thương mại xung quanh. Từ những yếu tố trên, phân khu đô thị Sườn đồi hướng đến trở thành mô hình phát triển bền vững, nâng cao chất lượng đô thị và cải thiện không gian sống cho cư dân.

Bảo đảm hài hòa cảnh quan tự nhiên

Theo Bí thư Huyện ủy Hòa Vang Tô Văn Hùng, quá trình đô thị hóa tại địa phương đang diễn ra mạnh mẽ nên rất cần chú trọng bảo vệ những giá trị văn hóa và cảnh quan tự nhiên vốn có. Về định hướng phát triển đô thị của Hòa Vang trong đồ án Quy hoạch chung đã được phê duyệt (Quyết định số 359/QĐ-TTg ngày 15-3-2021), huyện có cấu trúc 3 vùng đô thị bao gồm toàn bộ vùng Sườn đồi và phần lớn vùng lõi xanh, đồng thời vùng sinh thái phía tây cũng bao gồm toàn bộ Hòa Vang.

Mặt khác, định hướng phát triển không gian theo các phân khu thì Hòa Vang nằm trên 8/12 phân khu của toàn thành phố. Vì vậy, việc quy hoạch đô thị và tổ chức kiến trúc cảnh quan Hòa Vang cần những nguyên tắc mang tính định hướng để hướng đến mục tiêu phát triển bền vững. Trong đó, đặc biệt coi trọng gìn giữ các yếu tố tự nhiên (địa hình đồi núi, sông ngòi, thảm xanh…), các giá trị lịch sử, văn hóa vật thể và phi vật thể; đây sẽ là nền tảng quan trọng tạo lập giá trị bản sắc cho đô thị Hòa Vang. Ngoài ra, chú trọng nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân với các tiện ích đô thị như hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật, hệ thống thiết chế văn hóa… và chú trọng bảo vệ nguồn nước, bảo vệ “lá phổi xanh” của thành phố.

Sở Xây dựng cho rằng, quá trình phát triển mở rộng đô thị của thành phố nói chung và huyện Hòa Vang nói riêng trong thời gian qua đi kèm việc hình thành của các tuyến đường giao thông huyết mạch (cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, đường vành đai phía tây, đường vành đai phía nam…) và các khu tái định cư đã thu hẹp phần nào diện tích đất nông nghiệp và mảng xanh tại khu vực phía tây thành phố. Việc phát triển Hòa Vang hướng đến đạt tiêu chí đô thị loại IV và phấn đấu trở thành thị xã trong thời gian đến (theo Quy hoạch thành phố Đà Nẵng thời kỳ 2021 -2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1287/QĐ-TTg ngày 2-11-2023) đứng trước các thách thức về suy giảm môi trường tự nhiên, kiến trúc cảnh quan và giá trị bản sắc truyền thống.

Huyện Hòa Vang đang tổ chức lập Quy hoạch chung đô thị mới Hòa Vang đến năm 2050 để phục vụ phát triển thành thị xã. Theo đó, một trong các yêu cầu đặt ra là phát triển đô thị cân bằng hài hòa giữa bảo tồn không gian nông thôn truyền thống và đô thị mới hiện đại, phát triển kinh tế xã hội gắn với bảo vệ môi trường sinh thái tự nhiên. Cùng với đó, giải pháp quy hoạch và tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan cần chú trọng nghiên cứu phát triển đô thị theo hướng đô thị sinh thái, đô thị sườn đồi gắn với đặc trưng địa hình tự nhiên tầng bậc, hạn chế san gạt thay đổi địa hình tự nhiên; hình thành các khu du lịch sinh thái nghỉ dưỡng gắn với cảnh quan thiên nhiên có đặc trưng, bản sắc riêng, du lịch trải nghiệm kết hợp bảo vệ rừng đặc dụng, bảo tồn tự nhiên.

Với phân khu đô thị Sườn đồi, tại khu vực nghiên cứu đồ án có tỷ lệ dân cư hiện hữu không lớn, đặc trưng về tự nhiên tương đối đa dạng (đồi núi, hồ nước tự nhiên, rừng hiện trạng). Vậy nên khu vực này có thuận lợi lớn trong việc tổ chức tạo lập không gian kiến trúc theo hình thái một khu đô thị mới hoàn toàn gắn với đặc điểm địa hình, cảnh quan tự nhiên; giúp phát triển kinh tế cũng như phát huy hiệu quả cảnh quan thiên nhiên đặc thù của huyện Hòa Vang.

TRẦN TRÚC