Đà Nẵng sẽ vươn mình với Khu thương mại tự do

Cảng Liên Chiểu là yếu tố quyết định sự thành công của Khu thương mại tự do

Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường cho biết, việc Quốc hội thông qua Nghị quyết 136/2024/QH15 ngày 26/6/2024 về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Đà Nẵng, Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, các Bộ, ngành, Trung ương, các cấp ngành của thành phố đã quyết liệt vào cuộc để sớm triển khai Nghị quyết vào thực tế. Trong đó, Thủ tướng Chính phủ trực tiếp là Trưởng ban chỉ đạo triển khai Nghị quyết 136.

Nghị quyết 136 đã quyết nghị thành lập Khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với Cảng biển Liên Chiểu. Khu thương mại tự do là khu chức năng, có ranh giới địa lý xác định, được thành lập để thực hiện thí điểm các cơ chế, chính sách nhằm thu hút đầu tư, tài chính, thương mại, du lịch và dịch vụ chất lượng cao.

“Thành phố nỗ lực xây dựng mô hình Khu thương mại tự do như một bước khơi thông trước, mở đường trước, tạo lối mới, như kỳ vọng và chủ trương của Tổng Bí thư Tô Lâm về kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam”, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường nói.

Tại Hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học đã đóng góp ý kiến giúp thành phố có thêm dữ liệu, thông tin, kinh nghiệm từ cơ sở thực tiễn để thành phố kịp hoàn thành đề án trình Thủ tướng Chính phủ xem xét thông qua cuối tháng 12/2024.

 Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường phát biểu tại Hội thảo

Theo Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương, cảng biển Liên Chiểu là yếu tố quyết định sự thành công của Khu thương mại tự do. Đà Nẵng cần khẩn trương hoàn thiện hạ tầng cảng, xây dựng mở rộng thêm nhiều tuyến đường kết nối.

TS Võ Trí Thành, nguyên Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, Việt Nam có nhiều nền tảng để thành lập Khu thương mại tự do.

“Chính phủ cho phép Đà Nẵng làm thí điểm để rút kinh nghiệm cho cả nước áp dụng, chúng ta nên học tập từ mô hình ở Dubai, các chính sách đều lấy doanh nghiệp là trung tâm. Dubai không kiếm tiền từ thuế, vì thuế thu nhập bằng không và họ kinh doanh bằng cách cho thuê đất, hay gắn với một người địa phương và phải trả tiền hằng năm”, TS Võ Trí Thành nêu ý kiến.

Cảng Liên Chiểu là yếu tố quyết định sự thành công của Khu thương mại tự do

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Xuân Thành, Đại học Fulbright Việt Nam cho rằng, Khu thương mại tự do như một đặc khu kinh tế thu nhỏ. Để thành công đòi hỏi chính sách ưu đãi đầu tư tối đa về miễn giảm thuế.

Ngoài ra, trong phân khu du lịch thương mại, bản chất là mua sắm hàng miễn thuế, cần có chính sách cho khách du lịch nội địa được hưởng một phần ưu đãi như khách quốc tế.

“Cần đề xuất chính sách chung, thành lập một trung tâm chung xử lý các vấn đề của cả Khu thương mại tự do và Trung tâm tài chính, có thể chế chung. Cơ quan quản lý tại đây phải được giao hai thẩm quyền là cấp phép và giám sát”, ông Thành nhận định.

Ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược

Theo bà Nguyễn Thị Hải Bình, đại diện Công ty Liên Thái Bình Dương, để Đà Nẵng phát triển được khu Khu thương mại tự do, tạo ra được đột phá thì việc thu hút nhà đầu tư chiến lược cực kỳ quan trọng.

Do đó, Đà Nẵng cần tập trung xây dựng hạ tầng như các trung tâm logistics hàng không, thậm chí là khu phức hợp hàng không mới thu hút được các hãng hàng không lớn trên thế giới, tăng tần suất khai thác chuyến bay nhiều hơn.

Bà Bình cũng khuyến nghị, khi xây dựng Khu thương mại tự do, Đà Nẵng phải có giải pháp căn cơ để quản lý hàng giả, hàng nhái, vũ khí, chất độc hóa học… vào ra tại khu Khu thương mại tự do. Đặc biệt, vai trò của hải quan rất quan trọng, hải quan không giỏi sẽ không làm được khu Khu thương mại tự do.

Cùng quan điểm nêu trên, Tiến sĩ Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách tiền tệ Quốc gia cho rằng, cần bổ sung quy định Thủ tướng ủy quyền cho Đà Nẵng chọn nhà đầu tư chiến lược theo nhu cầu. Ngoài ra, yếu tố quan trọng nhất để tạo đột phá khi xây dựng Khu thương mại tự do là phải cải tạo hạ tầng sân bay, cảng biển, đặc biệt là cảng nước sâu.

Tiến sĩ Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương phát biểu tại Hội thảo

“Đà Nẵng nên xin phép thí điểm đi trước về mặt tư tưởng, với thông điệp của Tổng Bí thư Tô Lâm là đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình, Đà Nẵng cần khẳng định ngay ý chí này trong Đề án để tăng quyết tâm chính trị, tinh thần là Đà Nẵng sẽ vươn mình với Khu thương mại tự do”, ông Lịch nói.

Theo Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường, khi xây dựng Nghị quyết 136, Đà Nẵng đã nghiên cứu rất nhiều mô hình Khu thương mại tự do trên thế giới. Một số địa phương cũng nghiên cứu về Khu thương mại tự do trình Trung ương nhưng chưa được, chỉ có Đà Nẵng được giao thí điểm. Điều này thể hiện sự tin tưởng của Trung ương đặt lên vai Đà Nẵng với việc xác định tiềm năng lợi thế của thành phố.

“Tinh thần của Đà Nẵng là mạnh dạn thí điểm, có những đột phá phát triển và tiếp tục đề xuất những cơ chế chính sách mới chứ không chỉ dừng lại ở Nghị quyết 136 của Quốc hội”, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường nhấn mạnh.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trần Chí Cường đề nghị tổ biên soạn Đề án xây dựng Khu thương mại tự do tiếp thu ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học tại Hội thảo để sớm hoàn thiện Đề án trình Ban chỉ đạo thành phố.

THỦY THANH