Khoa học, công nghệ là nền tảng, động lực phát triển thành phố Đà Nẵng – Bài 3: Sớm hoàn thiện và triển khai cơ chế, chính sách đột phá

Ngay sau khi Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia được ban hành, thành phố Đà Nẵng triển khai nhiều nội dung quan trọng liên quan đến cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội nhằm tạo điều kiện phát huy tối đa các lợi thế để phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

Đại diện các tổ chức, doanh nghiệp quan tâm đến các cơ chế, chính sách khoa học, công nghệ theo nội dung Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội tại Hội nghị phổ biến hướng dẫn thực hiện các chính sách đặc thù về khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, ngày 21-12-2024. Ảnh: DIỆP NHƯ

Sẵn sàng thí điểm các chính sách, giải pháp mới

Theo Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN), từ năm 2021 đến nay, Đà Nẵng triển khai thực hiện trên 100 nhiệm vụ KH&CN các cấp với tổng kinh phí đầu tư 140 tỷ đồng. Cụ thể, kinh phí từ nguồn sự nghiệp KH&CN của thành phố 107 tỷ đồng, kinh phí từ nguồn sự nghiệp KH&CN Trung ương 11 tỷ đồng và kinh phí từ các nguồn khác 22 tỷ đồng. Cũng trong giai đoạn 2021-2024, thành phố đã ban hành 59 văn bản, cơ chế, chính sách phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; hỗ trợ phát triển tài sản trí tuệ, thúc đẩy hoạt động sáng kiến, lao động sáng tạo và hoạt động trong lĩnh vực tiêu chuẩn đo lường chất lượng nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm hàng hóa…

Những năm gần đây, thành phố không ngừng nỗ lực và tiên phong trong xây dựng cơ chế, chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, với sự hình thành và phát triển các tổ chức hỗ trợ, các cơ sở ươm tạo, các quỹ đầu tư mạo hiểm, nhà đầu tư thiên thần và cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Đặc biệt, thành phố đã đề xuất các cơ chế chính sách đặc thù, vượt trội trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được quy định tại Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển thành phố Đà Nẵng, tập trung vào 4 nhóm gồm: chính sách miễn thuế thu nhập cá nhân, miễn thuế thu nhập doanh nghiệp cho khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, chuyển nhượng cổ phần, vốn góp vào doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo; chính sách hỗ trợ phát triển dự án khởi nghiệp sáng tạo; chính sách quy định về thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới; chính sách quy định đầu tư, quản lý, khai thác và xử lý tài sản kết cấu hạ tầng KH&CN phục vụ khởi nghiệp sáng tạo.

Các chính sách trên được HĐND thành phố ban hành thành từng nghị quyết cụ thể để triển khai và có hiệu lực thực thi từ 1-1-2025, bước đầu được kỳ vọng giải quyết cũng như tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc trong hỗ trợ khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Qua đánh giá của Sở KH&CN, đây là những chính sách mang tính đột phá nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cá nhân, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo, các tổ chức nghiên cứu phát triển tiếp cận được nguồn lực và cơ chế hỗ trợ cần thiết. Đồng thời, mở ra cơ hội lớn cho Đà Nẵng trong hành trình phát triển kinh tế – xã hội, nhất là trong thu hút đầu tư nhờ được áp dụng nhiều cơ chế, chính sách đặc thù, vượt trội chưa có tiền lệ ở Việt Nam.

Thực tế, Đà Nẵng có các điều kiện khung thuận lợi cho phát triển hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia đã được hình thành thông qua các chính sách về quyền sở hữu trí tuệ, đổi mới hoạt động KH&CN, đơn giản hóa thủ tục hành chính, phát triển các quỹ hỗ trợ; các chính sách về khuyến khích doanh nghiệp đầu tư cho nghiên cứu và phát triển, tổ chức KH&CN thực hiện cơ chế tự chủ, phát triển thị trường KH&CN, doanh nghiệp KH&CN…

Bà Lê Thị Thục, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, cho biết các cơ chế, chính sách mới sẽ mang tính đột phá mạnh mẽ, thực sự cởi trói, thúc đẩy sức sáng tạo cùng nguồn lực đầu tư của xã hội để đưa các thành tựu khoa học, giải pháp công nghệ vào cuộc sống, làm động lực phát triển kinh tế – xã hội.

Lãnh đạo thành phố luôn quan tâm chỉ đạo các sở, ban, ngành liên quan xây dựng, hoàn thiện và triển khai hiệu quả các cơ chế, chính sách phát triển đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp sáng tạo. Qua đó, thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng phát triển và thành phố sẵn sàng thí điểm các chính sách mới, giải pháp mới về KH&CN, đổi mới sáng tạo, làm cơ sở đánh giá hoàn thiện trước khi triển khai trên phạm vi cả nước.

Bám sát chương trình hành động với mục tiêu cao hơn

Trên tinh thần chỉ đạo quyết liệt từ Trung ương và thành phố, Sở KH&CN đã tham mưu cho Thành ủy và UBND thành phố xây dựng Chương trình hành động số 43-CTr/TU ngày 14-2-2024 về thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW với các mục tiêu và chỉ tiêu cao hơn yêu cầu của nghị quyết. Những nội dung này được hình thành dựa trên thực tế của thành phố, nhất là việc Đà Nẵng đã có những bước tiến vượt bậc trong phát triển KH&CN, chuyển đổi số, khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Theo bà Lê Thị Thục, để đạt được các mục tiêu cao hơn Nghị quyết số 57-NQ/TW, Đà Nẵng phải quyết liệt thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp chủ động, đồng bộ, hiệu quả theo chương trình hành động đề ra. Chương trình hành động của thành phố cũng nhấn mạnh đến các chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào KH&CN, ưu tiên trong các lĩnh vực như trí tuệ nhân tạo, chuỗi khối, công nghệ sinh học và tự động hóa.

“Chúng ta sẽ tập trung vào những điểm cốt lõi như đã đề cập, tháo gỡ những vướng mắc và những rào cản hiện nay về thể chế, về cơ chế ngân sách, nhất là xây dựng hạ tầng kỹ thuật; đẩy mạnh việc xây dựng các cơ chế và chính sách; tăng cường nguồn nhân lực cho KH&CN, đổi mới sáng tạo. Một trong những nhiệm vụ quan trọng là xây dựng cơ chế và chính sách để thu hút, trọng dụng và giữ chân các nhà khoa học, các chuyên gia, những người tài năng đến Đà Nẵng nhằm thực hiện các nhiệm vụ về KH&CN và phát triển kinh tế – xã hội thành phố. Hiện cơ chế và chính sách này đang được Sở Nội vụ triển khai”, bà Thục nói.

Về nhiệm vụ và giải pháp, Thành ủy đã yêu cầu Đảng ủy UBND thành phố chỉ đạo các cơ quan, ban, ngành liên qua khẩn trương nghiên cứu, rà soát, ban hành hoặc đề xuất cấp có thẩm quyền ban hành các cơ chế chính sách của thành phố trên lĩnh vực KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Trong đó kịp thời cụ thể hóa, triển khai các quy định pháp luật ngay khi Trung ương hoàn thiện thể chế theo tinh thần Nghị quyết số 57-NQ/TW; tiếp tục đề xuất với Quốc hội, Chính phủ các cơ chế, chính sách, giải pháp để tháo gỡ các điểm nghẽn, rào cản, giải phóng các nguồn lực trong nước và có cơ chế ưu đãi thu hút các nguồn lực từ nước ngoài như đầu tư, chuyển giao tri thức, ưu đãi giấy phép lao động, thị thực, visa cho chuyên gia nước ngoài đến Đà Nẵng làm việc.

Một trong những yêu cầu của nhiệm vụ là ưu tiên bố trí kinh phí và triển khai có hiệu quả các cơ chế, chính sách hiện hành về KH&CN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đặc biệt là các cơ chế, chính sách thực hiện Nghị quyết số 136/2024/QH15, đề án “Đà Nẵng – Thành phố đổi mới sáng tạo”, các chương trình, chính sách hỗ trợ phát triển vi mạch bán dẫn và trí tuệ nhân tạo, hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, doanh nghiệp khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, phát triển tài sản trí tuệ; rà soát, bổ sung chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo trong các doanh nghiệp; xây dựng cơ chế chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khởi nghiệp của Đà Nẵng tiếp cận các thị trường trong và ngoài nước…

Ông Lý Đình Quân, Phó Chủ tịch Hội đồng cố vấn khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia, Tổng Giám đốc Trung tâm Ươm tạo khởi nghiệp Sông Hàn, cho rằng Đà Nẵng đang rất quyết liệt và có những bước đi mạnh mẽ để triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị. Đây là một hành trình nỗ lực liên tục của chính quyền địa phương, các sở, ban, ngành và những người làm khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.

“Đà Nẵng xuất phát từ 10 năm trước nên chúng ta đã có một hành trình xây dựng để thúc đẩy nhận thức, đổi mới sáng tạo và dần hình thành nên cơ sở hạ tầng, các tổ chức hỗ trợ. Thành phố đang bắt đầu triển khai hàng loạt chính sách, tôi nghĩ rằng đây là một cuộc cách mạng mới, một làn sóng mới, một sức sống mới cho Đà Nẵng. Chúng ta tranh thủ thời gian và sức lực, tiết kiệm tối đa các cơ hội để bứt phá nên việc thử nghiệm các chương trình, chính sách mới sẽ mở ra cơ hội để tạo điều kiện cho người dân, doanh nghiệp, các nhà khoa học, các tài năng khởi nghiệp có thể bắt kịp các cơ chế chính sách để phát triển hơn nữa”, ông Quân nhấn mạnh.

DIỆP NHƯ