Tiếp tục đầu tư mạng lưới quan trắc, quản lý môi trường hiện đại, thông minh

Từ năm 2019 đến nay, thành phố đầu tư nhiều dự án quan trắc, quản lý môi trường thông minh, bảo đảm chất lượng môi trường không khí, nước, đất. Trong giai đoạn 2025-2030, thành phố tiếp tục đầu tư hơn 102 tỷ đồng để thực hiện đề án nâng cao năng lực quan trắc môi trường nhằm đạt được các mục tiêu của Đề án “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030, hướng đến đô thị sinh thái.

Thành phố đầu tư xây dựng hệ thống quan trắc môi trường nước tự động, liên tục trên sông Vĩnh Điện tại thị xã Điện Bàn, tỉnh Quảng Nam. Ảnh: HOÀNG HIỆP

Cùng với 2 trạm quan trắc tự động môi trường không khí tại Đại học Đà Nẵng (đường Lê Duẩn) và Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng) do Bộ Tài nguyên và Môi trường đầu tư, lắp đặt và đưa vào vận hành, tháng 7-2019, UBND thành phố phê duyệt đầu tư xây dựng 2 hệ thống quan trắc môi trường nước tự động, liên tục trên lưu vực sông Vu Gia – Thu Bồn (sông Vu Gia tại huyện Đại Lộc và sông Vĩnh Điện tại thị xã Điện Bàn).

Tiếp đó, tháng 9-2019, UBND thành phố phê duyệt đầu tư xây dựng 13 trạm quan trắc môi trường tự động trên địa bàn thành phố Đà Nẵng (4 trạm quan trắc môi trường nước biển ven bờ, 3 trạm quan trắc môi trường nước sông và 6 trạm quan trắc môi trường không khí xung quanh). Hiện đã có 10 trạm quan trắc môi trường tự động đã được hoàn thành.

Thực hiện chương trình quan trắc chất lượng môi trường thành phố Đà Nẵng giai đoạn từ năm 2021-2025, những năm qua, Sở Tài nguyên và Môi trường giám sát, vận hành các trạm quan trắc môi trường (như trạm quan trắc nước mặt tự động đặt tại nhà máy nước Cầu Đỏ; trạm quan trắc nước thải tự động, liên tục tại làng nghề đá mỹ nghệ Non Nước…) và theo dõi số liệu quan trắc trực tuyến từ 30 trạm quan trắc tự động trên địa bàn thành phố theo quy chế phối hợp.

Bên cạnh đó, lấy mẫu nước sông, suối, nước biển ven bờ, nước hồ, nước dưới đất; các mẫu đất, trầm tích (bùn) và không khí thụ động để phân tích, giám sát chất lượng môi trường. Ngoài ra, triển khai các đợt quan trắc môi trường nước tại âu thuyền Thọ Quang, vịnh Mân Quang, sông Phú Lộc; quan trắc môi trường không khí tại khu vực lân cận Khu công nghiệp Liên Chiểu, khu dân cư lân cận bãi rác Khánh Sơn… để theo dõi và phản hồi kịp thời ý kiến của cử tri và người dân về môi trường.

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường Đặng Quang Vinh cho biết, thành phố đã thực hiện lắp đặt thiết bị giám sát hành trình xe rác và hệ thống camera trên xe rác để theo dõi, giám sát chất lượng hoạt động thu gom rác; xây dựng hệ thống camera giám sát và nhận dạng tự động tại khu vực âu thuyền Thọ Quang để phát hiện, quản lý thuyền ra, vào âu thuyền cũng như kịp thời phát hiện, xử lý hành vi xả chất thải trái quy định; triển khai xây dựng kho tư liệu ngành tài nguyên và môi trường; kết nối, tích hợp dữ liệu môi trường về Trung tâm Giám sát, điều hành thông minh thành phố Đà Nẵng (IOC)…

Thành phố cũng xây dựng phân hệ quản lý giám sát việc khai thác, sử dụng tài nguyên nước trên phần mềm cơ sở dữ liệu và quản lý nhà nước chuyên ngành tài nguyên và môi trường; thực hiện số hóa dữ liệu điểm xả thải ven biển trên nền GIS… Hiện các khu công nghiệp trên địa bàn thành phố và Khu Công nghệ cao Đà Nẵng đều có hệ thống xử lý nước thải tập trung với công suất xử lý 33.700m3/ngày và đã được lắp đặt trạm quan trắc nước thải tự động, liên tục và kết nối dữ liệu về Sở Tài nguyên và Môi trường.

“Với những kết quả đạt được, Đà Nẵng đã 3 lần được vinh danh, nhận giải thưởng “Thành phố quản lý môi trường thông minh, xanh, sạch” vào các năm 2021, 2023 và 2024. Thành phố tiếp tục ứng dụng những giải pháp, công nghệ quan trắc, quản lý môi trường… nhằm góp phần thực hiện tốt Đề án “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030, đáp ứng với định hướng đô thị sinh thái”, ông Đặng Quang Vinh nhìn nhận.

Thực hiện Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Quy hoạch tổng thể quan trắc môi trường quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050, Sở Tài nguyên và Môi trường rà soát, xây dựng chương trình quan trắc môi trường thành phố Đà Nẵng giai đoạn 2026-2030 bảo đảm tính liên kết với mạng lưới quan trắc môi trường quốc gia; xây dựng kế hoạch vận hành, duy tu, bảo dưỡng và định kỳ thay thế thiết bị cho các trạm quan trắc tự động, liên tục trên địa bàn thành phố (kể cả các trạm đang đầu tư); đề xuất triển khai dự án xây dựng cơ sở dữ liệu về lĩnh vực môi trường trong giai đoạn 2025-2028 với khái toán tổng kinh phí 10 tỷ đồng…

Vừa qua, UBND thành phố ban hành Quyết định số 210/QĐ-UBND ngày 17-1-2025 phê duyệt đề án Nâng cao năng lực quan trắc môi trường thực hiện mục tiêu của Đề án “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030 với tổng mức đầu tư hơn 102 tỷ đồng từ nguồn vốn đầu tư công của thành phố, thực hiện từ năm 2025-2030.

Theo đó, giai đoạn từ năm 2025-2026 được phân bổ hơn 56 tỷ đồng và từ năm 2027-2030 hơn 46 tỷ đồng, bao gồm toàn bộ các khoản chi phí để thiết lập, cung cấp, lắp đặt thiết bị và tạo dựng các điều kiện cần thiết nhằm đưa các dự án vào hoạt động bình thường, đạt được mục tiêu của đề án. UBND thành phố giao Sở Tài nguyên và Môi trường chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương và đơn vị liên quan tổ chức thực hiện hiệu quả đề án Nâng cao năng lực quan trắc môi trường thực hiện mục tiêu của Đề án “Xây dựng Đà Nẵng – Thành phố môi trường” giai đoạn 2021-2030.

HOÀNG HIỆP