Nam bệnh nhân ở Hòa Bình được chuyển đến nhập viện điều trị tại Trung tâm Bệnh nhiệt đới (Bệnh viện Bạch Mai) hôm 15.8 trong tình trạng đau bụng, sốt, vàng da, mệt mỏi, nước tiểu sẫm màu.
Khoảng 1 tháng trước nhập viện, bệnh nhân bệnh ngày càng nặng, đi khám ở nhiều nơi nhưng không phát hiện nguyên nhân.
Nhiều sán lá gan chui ra từ ống dẫn lưu đường mật người bệnh
PGS – TS Đỗ Duy Cường, Giám đốc Trung tâm Bệnh nhiệt đới, cho biết từ tuyến dưới, bệnh nhân đã được chụp cắt lớp ổ bụng và phát hiện giãn đường mật trong gan, được chẩn đoán theo dõi u đường mật và được chuyển đến Bệnh viện Bạch Mai, được đặt ống dẫn lưu đường mật.
Tuy nhiên, trong quá trình điều trị, các bác sĩ phát hiện thấy nhiều con sán lá gan trưởng thành kích thước khoảng 0,5 – 1 cm chui theo ống dẫn lưu đường mật ra ngoài, kèm theo xét nghiệm phân thấy được trứng sán.
Bệnh nhân được chẩn đoán xác định nhiễm sán lá gan nhỏ ký sinh ở gan gây ra tắc, nhiễm trùng đường mật, từ đó vi khuẩn chui vào máu gây ra nhiễm trùng máu kèm theo. Đây là nguyên nhân dễ chẩn đoán nhầm với nhiễm trùng máu hoặc ung thư đường mật.
Sau khi được điều trị bằng các phương pháp đặc hiệu thuốc diệt sán, truyền kháng sinh, bệnh nhân hiện đã ổn định, tỉnh táo, hết sốt, đỡ hẳn vàng da, đỡ tắc mật hơn và ống dẫn lưu không còn xuất hiện sán chui ra, có thể xuất viện trong vài ngày tới.
Mắc bệnh do ăn thức ăn tái, sống
PGS Đỗ Duy Cường nhấn mạnh, bệnh nhân trên là một trường hợp hy hữu ở Việt Nam cũng như trên thế giới. Lý do, để chẩn đoán sán lá gan nhỏ thường khó khăn, phải nhờ vào đặt ống sonde hút dịch tá tràng để xét nghiệm mới tìm thấy trứng sán; chưa bao giờ thấy có nhiều sán trưởng thành chui ra từ đường dẫn lưu mật cũng như trứng sán lá gan nhỏ phát hiện ở trong phân như vậy.
PGS – TS Đỗ Duy Cường khám cho bệnh nhân bị sán lá gan nhỏ hiện đang bình phục
Khai thác tiền sử cho thấy, bệnh nhân này hay ăn gỏi cá. Theo PGS Cường, bệnh sán lá gan là bệnh nhiễm ký sinh trùng thường gặp ở Việt Nam và có xu hướng gia tăng trong thời gian gần đây do tập quán sinh hoạt hay ăn gỏi cá và các thức ăn nấu chưa chín. Bệnh có thể gây nên các biến chứng nặng, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Sán lá gan được chia làm 2 loại chính là sán lá gan nhỏ và sán lá gan lớn. Người bị nhiễm bệnh sán lá gan nhỏ thường do ăn các loại cá, ốc có chứa ấu trùng sán chưa được nấu chín hay ăn gỏi cá sống từ ao hồ, cá nước ngọt.
Sau khi ăn, ấu trùng vào dạ dày, xuống tá tràng rồi ngược theo đường mật lên gan, gây tổn thương ở đường mật làm tắc giãn đường mật ở trong gan.
Còn sán lá gan lớn, người bị nhiễm bệnh thường do ăn các loại rau sống mọc ở dưới nước (rau ngổ, rau cải xoong, rau rút, rau cần…) có nhiễm ấu trùng sán. Bệnh gây ra các tổn thương áp xe trong gan và có thể nhầm với nhiều bệnh lý của gan khác như áp xe do vi khuẩn, khối u gan hay nang gan…
PGS Cường khuyến cáo người dân cần thực hiện ăn chín uống sôi, không ăn các loại cá, ốc, các loại rau sống, rau thủy sinh chưa nấu chín; thực hiện rửa tay vệ sinh sạch sẽ trước khi ăn cũng như uống thuốc tẩy giun, sán định kỳ.
Nếu nghi ngờ nhiễm bệnh, phải đến các cơ sở khám, chữa bệnh để được khám, xét nghiệm, chẩn đoán và điều trị kịp thời. Ngoài ra, các bác sĩ tuyến cơ sở cũng cần được tập huấn, lưu ý bệnh sử, tiền sử và làm thêm các xét nghiệm khẳng định sán để chẩn đoán và sử dụng thuốc theo đúng phác đồ điều trị của Bộ Y tế.
