Thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Chile đi vào chiều sâu

Quốc gia Nam Mỹ đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam

Việt Nam và Chile cách nhau nửa bán cầu, thế nhưng, khoảng cách địa lý xa xôi ấy không làm cản trở sự phát triển mối quan hệ giữa hai nước. Trong thời điểm cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của Nhân dân Việt Nam đang diễn ra ác liệt, tháng 5/1969, Chủ tịch Thượng viện Chile (sau này là Tổng thống Chile) Salvador Allende đã tới thăm Việt Nam và hội kiến Chủ tịch Hồ Chí Minh. Cuộc gặp lịch sử đó đã đặt nền tảng cho mối quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa hai nước.

Hai nước thiết lập quan hệ ngoại giao vào ngày 25/3/1971 và Chile trở thành quốc gia Nam Mỹ đầu tiên thiết lập quan hệ ngoại giao với Việt Nam. Sự kiện này đã mở ra một trang mới trong lịch sử quan hệ của Nhà nước Việt Nam với Chile, đưa quan hệ hai nước ngày càng phát triển tốt đẹp và từng bước nâng lên tầm cao mới.

Trải qua năm tháng, dù khoảng cách địa lý xa xôi nhưng quan hệ ngoại giao Việt Nam-Chile vẫn ngày càng phát triển tốt đẹp. Hai nước đã trao đổi nhiều chuyến thăm các cấp, thiết lập. Quan hệ Đối tác toàn diện vào tháng 5/2007 nhân chuyến thăm Chile của Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh. Quan hệ chính trị-ngoại giao giữa Việt Nam và Chile ngày càng gắn bó và tin cậy, thể hiện qua các chuyến thăm và tiếp xúc giữa lãnh đạo cấp cao và lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương.

Quan hệ Đối tác toàn diện

Quan hệ truyền thống tốt đẹp giữa hai nước, cùng sức hấp dẫn của mỗi thị trường vừa là động lực, vừa là sức hút để Việt Nam và Chile xích lại gần nhau hơn, mở rộng và phát triển hơn nữa quan hệ Đối tác toàn diện, nhất là trong lĩnh vực kinh tế và thương mại.

Chile hiện là đối tác thương mại lớn thứ 4 của Việt Nam tại khu vực Mỹ Latinh (sau Mexico, Brazil và Argentina) và Việt Nam tiếp tục là đối tác thương mại lớn nhất của Chile tại ASEAN. Kim ngạch thương mại song phương đạt 1,5 tỷ USD năm 2023; 9 tháng năm 2024 đạt 1,29 tỷ USD, tăng 5% so với cùng kỳ năm 2023.

Các mặt hàng xuất khẩu của Việt Nam sang Chile chủ yếu là hàng tiêu dùng như: điện thoại các loại và linh kiện; hàng dệt may, giày dép các loại, clanke và xi măng, gạo; túi xách, ví, vali, mũ, ô dù; sản phẩm nội thất…và nhập khẩu từ Chile chủ yếu là các nguyên liệu phục vụ sản xuất hàng xuất khẩu như đồng, gỗ thông, bột giấy, bột cá làm thức ăn gia súc, rượu vang…

Việt Nam và Chile đã ký nhiều văn kiện hợp tác như: Hiệp định hợp tác về kinh tế-thương mại (1993); Khuyến khích và bảo hộ đầu tư (1999); Hợp tác về khoa học-công nghệ (2007); Miễn thị thực đối với hộ chiếu ngoại giao, công vụ (2003) và phổ thông (2016)… Trong đó nổi bật là Thỏa thuận miễn thị thực du lịch ký năm 2017, tạo điều kiện cho công dân Chile và Việt Nam dễ dàng đi du lịch và khám phá hai đất nước; Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) Việt Nam-Chile đã được ký kết tháng 11/2011, bên lề Hội nghị cấp cao APEC tại Hawaii (Mỹ), có hiệu lực từ ngày 1/1/2014.

Chile là nước Mỹ Latinh đầu tiên ký Hiệp định thương mại tự do với Việt Nam. Việc FTA Việt Nam-Chile có hiệu lực đã giúp quan hệ thương mại song phương tăng trưởng thường niên và hiện nay đang ở mức rất tốt bất chấp những trở ngại do đại dịch Covid-19 gây ra.

Bên cạnh lĩnh vực hợp tác đầu tư thương mại, đối ngoại nhân dân cũng là một điểm sáng trong quan hệ ngoại giao Việt Nam-Chile. Những năm qua, Hội Hữu nghị và Hợp tác Việt Nam-Chile (Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam) đã phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai nhiều hoạt động ý nghĩa nhằm thắt chặt hơn nữa quan hệ hữu nghị hợp tác giữa hai nước. Các loại hình hoạt động của Hội trên nhiều lĩnh vực không chỉ là tuyên truyền có tính bề nổi như lễ tân, khánh tiết mà còn gắn với việc thúc đẩy quan hệ kinh tế-thương mại, văn hóa-nghệ thuật, giáo dục-đào tạo, du lịch… giao lưu, quảng bá hình ảnh của Việt Nam và Chile.

Trên cơ sở nền tảng mối quan hệ đối tác toàn diện giữa hai nước Việt Nam-Chile liên tục được củng cố và phát triển trên nhiều lĩnh vực thời gian qua, chuyến thăm chính thức Chile của Chủ tịch nước Lương Cường (từ ngày 9-12/11/2024) là một dấu mốc quan trọng tạo động lực mới thúc đẩy và làm sâu sắc hơn quan hệ giữa hai nước. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một Chủ tịch nước Việt Nam đến Chile trong vòng 15 năm qua, nhằm tiếp tục triển khai đường lối đối ngoại độc lập, tự chủ, đa dạng hóa, đa phương hóa quan hệ đối ngoại, chủ động, tích cực hội nhập quốc tế toàn diện, sâu rộng và nâng tầm đối ngoại đa phương theo tinh thần Đại hội Đảng lần thứ XIII.

“

Từ ngày 9-12/11, nhận lời mời của Tổng thống Cộng hòa Chile Gabriel Boric Font, Chủ tịch nước Lương Cường sẽ dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam thăm chính thức Cộng hòa Chile. Đây là chuyến thăm đầu tiên của một Chủ tịch nước Việt Nam đến Chile trong vòng 15 năm qua, diễn ra trong bối cảnh quan hệ hai nước đang phát triển tích cực. Chuyến thăm góp phần thúc đẩy quan hệ Đối tác toàn diện Việt Nam-Chile tiếp tục đi vào chiều sâu, thiết thực, hiệu quả.