Trong quá trình giải quyết vụ “tranh chấp trong đấu thầu” giữa một nhà thầu và chủ tịch UBND thị xã Ayun Pa, TAND tỉnh Gia Lai phát hiện trong hồ sơ vụ án có những tài liệu chứng cứ có dấu hiệu bị chỉnh sửa.
Xe 81SA-0256 có giấy đăng ký ghi là máy ủi, lu chân cừu nhưng theo Cục Đăng kiểm thì cụm từ “lu chân cừu” là không đúng với cơ sở dữ liệu – Ảnh: ĐAN THUẦN
Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo TAND tỉnh Gia Lai cho biết đã chuyển hồ sơ vụ án dân sự trên sang Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai để xác minh dấu hiệu tội phạm.
Thua thầu vì… không đạt yêu cầu kỹ thuật
Năm 2021, UBND tỉnh Gia Lai có quyết định phê duyệt dự án đường nội thị thị xã Ayun Pa, tổng mức đầu tư của dự án là 130 tỉ đồng từ ngân sách nhà nước.
Sau đó, UBND thị xã Ayun Pa (chủ đầu tư) quyết định phê duyệt hồ sơ mời thầu qua mạng gói thầu xây lắp tuyến số 1 và tuyến số 3 thuộc dự án trên.
Trong đó, về thiết bị thi công chủ đầu tư yêu cầu: “Máy lu bánh thép 8T, máy lu bánh lốp 16T, máy lu bánh lốp 25T, máy lu rung 25T, máy lu bánh thép chân cừu 25T, máy đào, máy ủi… phải có giấy đăng ký xe và giấy chứng nhận/kiểm tra an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường (gọi tắt là giấy kiểm định)”.
Gói thầu này chỉ có hai nhà thầu dự thầu là liên danh Công ty TNHH xây dựng Xuân Hương – Công ty TNHH Tân Lập và liên danh đường nội thị Ayun Pa gồm Công ty cổ phần Quản lý và Sửa chữa đường bộ Gia Lai – Công ty TNHH MTV Đông Sơn.
Tháng 12-2022, chủ đầu tư đã thông báo chỉ hồ sơ dự thầu của liên danh đường nội thị Ayun Pa đáp ứng được yêu cầu về giấy đăng ký xe và giấy kiểm định của một số xe chuyên dùng do trung tâm đăng kiểm cấp.
Ngày 26-12-2022, UBND thị xã Ayun Pa phê duyệt cho liên danh đường nội thị Ayun Pa thắng thầu với giá dự thầu là 43,4 tỉ đồng. Trong khi đó, nhà thầu còn lại dự thầu với giá 36,2 tỉ đồng (chênh lệch 7,3 tỉ đồng) nhưng không được lựa chọn do “không đạt yêu cầu kỹ thuật”.
Trả lời khiếu nại của nhà thầu không được chọn, UBND thị xã Ayun Pa cho biết việc liên danh Công ty TNHH xây dựng Xuân Hương – Công ty TNHH Tân Lập sử dụng các giấy chứng nhận do Công ty huấn luyện an toàn và kiểm định III cấp cho các xe chuyên dùng để dự thầu là không phù hợp nên không đạt yêu cầu.
Như vậy có thể thấy yếu tố quyết định thắng thua giữa hai nhà thầu này chính là tính hợp lệ của giấy kiểm định các xe chuyên dùng trong hồ sơ dự thầu.
Công trường thi công gói thầu xây lắp tuyến số 1 và tuyến số 3 thuộc dự án đường nội thị thị xã Ayun Pa – Ảnh: ĐAN THUẦN
Nhà thầu kiện chủ đầu tư
Cho rằng kết quả phê duyệt nhà thầu trái quy định, tạo sự cạnh tranh không lành mạnh, ưu ái cho một nhà thầu nhất định, Công ty TNHH xây dựng Xuân Hương khởi kiện chủ tịch UBND thị xã Ayun Pa ra tòa.
Theo nội dung khởi kiện, nguyên đơn cho rằng những yêu cầu về kỹ thuật mà bị đơn đặt ra là vượt quá thẩm quyền, trái với chủ trương của UBND tỉnh Gia Lai; sự không công bằng, minh bạch thể hiện khi nguyên đơn đã gửi đơn kiến nghị, UBND thị xã Ayun Pa chưa trả lời đơn nhưng vẫn ra quyết định lựa chọn nhà thầu, ký kết hợp đồng thi công với liên danh đường nội thị Ayun Pa và khởi công trong cùng ngày 26-12-2022; không phát hiện việc nhà thầu trúng thầu kê khai đề xuất thiết bị và nhân sự đang được huy động cho gói thầu khác cùng thời điểm…
Từ đó, nguyên đơn đề nghị tòa hủy kết quả đấu thầu, hủy quyết định phê duyệt danh sách nhà thầu đáp ứng yêu cầu kỹ thuật và hủy quyết định kết quả lựa chọn thầu của UBND thị xã Ayun Pa.
Tháng 3-2023, TAND tỉnh Gia Lai đã thụ lý vụ kiện này. Quá trình giải quyết vụ án, Ban quản lý dự án thị xã Ayun Pa đã giao nộp cho tòa bộ hồ sơ dự thầu của liên danh đường nội thị Ayun Pa, qua đó phát hiện giấy đăng kiểm của bốn xe chuyên dùng bị sửa chữa, viết tay thêm nội dung, khác biệt so với giấy chứng nhận đăng ký xe.
Giấy đăng kiểm bị chỉnh sửa
Sau đó, TAND tỉnh Gia Lai đã đến Quảng Ngãi để xác minh việc cấp giấy đăng kiểm của Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới Quảng Ngãi – 7601S cho bốn xe của liên danh đường nội thị Ayun Pa. Qua đó phát hiện các giấy đăng kiểm bị sửa chữa và ghi thêm chữ “lu chân cừu” vào phần tên xe máy chuyên dùng. Trung tâm này còn đóng dấu treo vào giấy đăng kiểm theo đề nghị của chủ xe.
Ngoài việc được viết thêm chữ “lu chân cừu”, hai trong bốn xe trên còn được viết thêm chữ “bánh thép” nhưng trung tâm đăng kiểm không biết ai ghi vào.
Lãnh đạo Trung tâm đăng kiểm 7601S thừa nhận việc sửa chữa ghi thêm và đóng dấu treo vào các giấy chứng nhận là không đúng với quy định pháp luật.
Về việc giấy chứng nhận đăng ký xe ghi loại xe máy chuyên dùng là “máy ủi, lu chân cừu”, Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết qua rà soát thì cụm từ “lu chân cừu” không đúng với giấy chứng nhận nhập khẩu và cơ sở dữ liệu quản lý xe máy chuyên dùng.
Vì vậy, Cục Đăng kiểm Việt Nam đề nghị chuyển hồ sơ kiến nghị cơ quan công an điều tra theo quy định pháp luật.
Tại buổi kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ ngày 19-7, đại diện ủy quyền của chủ đầu tư (bị đơn) không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn.
Đối với việc giấy đăng kiểm của bốn xe chuyên dùng trên được viết thêm chữ khi nộp tham gia đấu thầu, bị đơn cho rằng tất cả hồ sơ dự thầu đều đúng theo các quy định pháp luật, các công ty tự chịu trách nhiệm với hồ sơ của mình.
Đại diện nguyên đơn tỏ ra bất bình khi các giấy kiểm định họ nộp dự thầu bị “soi” rất kỹ, nhưng với liên danh đường nội thị Ayun Pa thì “lọt” qua dù giấy tờ bị sửa chữa, viết thêm vào. Nguyên đơn yêu cầu cần phải làm rõ tính minh bạch khâu xét duyệt và trách nhiệm khi ký chấp nhận hồ sơ thầu.
Trao đổi với Tuổi Trẻ, lãnh đạo TAND tỉnh Gia Lai cho biết đã chuyển hồ sơ sang Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Gia Lai để xác minh. Đồng thời tòa cũng ra quyết định tạm đình chỉ giải quyết vụ án dân sự trên để chờ kết quả giải quyết của cơ quan điều tra.
Để tìm hiểu thêm thông tin liên quan vụ việc, chúng tôi đã nhiều lần liên hệ với chủ tịch UBND thị xã Ayun Pa nhưng vẫn chưa nhận được phản hồi.
Dấu hiệu gian lận trong đấu thầu
Theo luật sư Đỗ Trúc Lâm – Đoàn luật sư TP.HCM, giấy chứng nhận và tem kiểm tra được in trên phần mềm quản lý kiểm tra xe, chỉ được cấp khi phương tiện đạt tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường xe máy chuyên dùng trong khai thác, sử dụng.
Do đó, hành vi làm giả hoặc tự ý chỉnh sửa, viết tay thêm nội dung, thay đổi thông số kỹ thuật xe trên giấy chứng nhận là vi phạm pháp luật, cần phải bị xử lý nghiêm.
Hành vi sử dụng tài liệu, giấy tờ giả hoặc bị sửa chữa, không trung thực khi tham gia dự thầu là thuộc trường hợp “gian lận” và thuộc trường hợp bị hủy thầu theo quy định tại Luật Đấu thầu.
