Ông Đoàn Văn Hoàn ở thôn 8, xã Thuận Hà, huyện Đắk Song trước khi trở thành thành viên của HTX Hoàng Nguyên có nhiều năm trồng hồ tiêu. Trồng hồ tiêu mất nhiều công chăm sóc và rủi ro cao. Ông Hoàn chia sẻ: “Để trồng 1ha hồ tiêu thường nông dân phải mất tới 5 năm chăm bẵm và đầu tư khoảng 50-70 triệu đồng mới có thu. Hồ tiêu thường trồng khoảng 3-7 năm bị bệnh. Gia đình nào không may vườn hồ tiêu bị bệnh chết nhanh, chết chậm thì xem như rơi vào hoàn cảnh “trắng tay”, bao nhiêu công sức, vốn liếng xem như bỏ sông, bỏ biển. Trong khi đó, đa số hạt hồ tiêu lại xuất khẩu nhưng nông dân không mấy năm được hưởng lợi. Đã thế, nông dân lại bị ép giá, khổ trăm đường!”
Năm 2018, HTX Hoàng Nguyên thành lập từ sự tâm huyết của những nông dân mong muốn trồng hồ tiêu hữu cơ với kỳ vọng làm giàu từ cây trồng này. Từ khi trở thành thành viên, ông Hoàn được HTX Hoàng Nguyên hướng dẫn kỹ lưỡng kỹ thuật trồng, chăm sóc hồ tiêu hữu cơ bài bản. “Trở thành thành viên của HTX từ ngày đầu thành lập, chúng tôi được hướng dẫn sử dụng các phế phẩm nông nghiệp và chế phẩm sinh học, phân chuồng ủ phân hữu cơ bón cho cây trồng. Vườn hồ tiêu hữu cơ của các thành viên để cỏ. Khi cỏ phát triển đến mức độ nhất định, chúng tôi sử dụng máy cắt và tận dụng làm phân xanh, bồi màu mỡ cho đất. Chúng tôi tuyệt đối không sử dụng thuốc diệt cỏ”, ông Hoàn chia sẻ.
HTX Hoàng Nguyên hiện có 202 thành viên, tổng diện tích hồ tiêu gần 700ha. Trong đó, HTX Hoàng Nguyên có gần 197ha được chứng nhận hồ tiêu hữu cơ đạt các tiêu chuẩn quốc tế. Gia đình anh Hoàn có 5ha hồ tiêu, mỗi năm thu hoạch khoảng 20 tấn, thu về tầm 2 tỷ đồng. “HTX giúp nông dân thay đổi tư duy sản xuất. Từ đó, chúng tôi chuyển đổi từ trồng hồ tiêu vô cơ sang hữu cơ. Làm hữu cơ thì nó sạch sẽ, phân bón, đầu tư ít, năng suất cũng đạt cao và đặc biệt giá cả bán tốt hơn. Trung bình lợi nhuận cao hơn hồ tiêu bình thường. Bên cạnh lợi ích về kinh tế thì làm hồ tiêu hữu cơ còn đem lại cho chúng tôi lợi ích về môi trường lao động trong lành, không nhiễm hóa học. Người tiêu dùng được sử dụng sản phẩm tốt cho sức khỏe, đó là niềm vui của nông dân”, ông Hoàn phấn khởi.
Toàn bộ sản lượng hồ tiêu của thành viên được HTX ký kết với các công ty, doanh nghiệp để xuất khẩu. HTX cũng chủ động trong xúc tiến thương mại. Hồ tiêu của HTX đã đạt OCOP hạng 3 sao. “Trước đây, giá hồ tiêu bấp bênh, đầu ra không ổn định. Từ khi chúng tôi vào HTX Hoàng Nguyên vui nhất đó là tìm đầu ra cho hồ tiêu ổn định với mức giá cao. HTX liên kết chặt chẽ với thành viên, các doanh nghiệp, công ty đã tạo đầu ra ổn định cho hồ tiêu nên chúng tôi yên tâm sản xuất, gắn bó”, ông Hoàn khoe.
Hồ tiêu là một trong số các cây chủ lực của Đắk Nông. Đắk Nông có khoảng 34.000ha hồ tiêu, năng suất trung bình đạt 2,4 tấn/ha. Những hộ chăm sóc tốt đạt khoảng 4-5 tấn/ha.
HTX là loại hình kinh tế thuận lợi nhất để nông dân tham gia vào phát triển nông nghiệp, trong đó có hồ tiêu. Những HTX có trình độ quản lý tốt sẽ giúp nông dân định hướng rõ ràng về sản xuất nông nghiệp chất lượng cao, từ đó nông sản có đầu ra ổn định.
Đắk Nông định hướng nông dân, HTX, công ty, doanh nghiệp nên ứng dụng công nghệ cao vào sản xuất hồ tiêu và phát triển theo chuỗi giá trị. Hiện nay, diện tích hồ tiêu của Đắk Nông đạt chứng nhận hữu cơ, GAP khoảng 880ha, còn lại đang sản xuất thông thường.