Mặc dù ngành Cảng biển nói chung đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong năm 2024, với sự hỗ trợ đáng kể từ các yếu tố vĩ mô và ngành, nhóm phân tích của MASVN tin rằng vẫn còn những bất ổn từ các yếu tố vĩ mô trong năm 2025.
Tăng trưởng mạnh trong năm 2024
Theo Báo cáo ngành mới đây của Công ty Chứng khoán Mirae Asset Việt Nam (MASVN), Kim ngạch xuất nhập khẩu duy trì đà tăng trưởng tốt trong năm 2024, đạt 786.3 tỷ USD (tăng 15.4% so với cùng kỳ năm trước). Trong đó, giá trị xuất khẩu và nhập khẩu đạt lần lượt 380.7 tỷ USD (tăng 16.8%) và 405.5 tỷ USD (tăng 14.3%).
Hầu hết các mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đều tăng trưởng, bao gồm: Điện tử (tăng 26.6%); Điện thoại (tăng 2.9%); Máy móc (tăng 21%); Dệt may (tăng 11.2%). Hầu hết các thị trường xuất khẩu chủ lực đều tăng trưởng mạnh trong năm 2024: Hoa Kỳ (tăng 23.2%); Trung Quốc (đi ngang); Nhật Bản (tăng 5.6%); và Hàn Quốc (tăng 8.9%).
Hoạt động thông quan mạnh mẽ, với khối lượng thông quan 8 tháng năm 2024 ước đạt 570.4 triệu tấn (tăng 13.6%). Trong đó, khối lượng hàng hóa xuất khẩu và nhập khẩu ước tính lần lượt là 133.7 triệu tấn (tăng 13.4%) và 177 triệu tấn (tăng 20.9%). Ngoài ra, khối lượng thông quan container cũng ghi nhận tăng trưởng đáng kể. Cập nhật đến cuối tháng 8, tổng sản lượng container thông quan ước tính đạt 19.3 triệu TEU (tăng 18,9%). Trong đó, khối lượng container xuất khẩu và nhập khẩu ước tính lần lượt là 6.2 triệu TEU (tăng 14.4%) và 6.1 triệu TEU (tăng 15.7%).
Sản xuất trong nước và FDI có dấu hiệu suy yếu: Hoạt động sản xuất tiếp tục cải thiện, với Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) duy trì xu hướng tăng, đạt 8.8% vào tháng 12/2024. Ngoài ra, FDI Công nghiệp, chế biến, chế tạo tiếp tục tăng, với tổng vốn đăng ký lũy kế là 308.7 tỷ USD (tăng 9.1%) với 17,854 dự án còn hiệu lực (tăng 5.8%) vào cuối năm 2024. Tuy nhiên, PMI của Việt Nam đã ở dưới mức 50 điểm trong hai tháng liên tiếp, đây có thể là một dấu hiệu của sự suy yếu.
Rủi ro từ vĩ mô thế giới
Theo Ngân hàng Thế giới, dự báo GDP thực tế năm 2025 của với các thị trường trọng điểm của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng, bao gồm Hoa Kỳ (tăng 2.3%; trước đó: tăng 1.8%; 2024E: tăng 2.8%); EU (tăng 1%; trước đó: tăng 1.4%; 2024E: tăng 0.7%); Nhật Bản (tăng 1.2%; trước đó: tăng 1%; 2024E: tăng 0.0%); và Trung Quốc (tăng 4.5%; trước đó: tăng 4.1%; 2024E: tăng 4.9%). Kinh tế tiếp tục tăng trưởng sẽ hỗ trợ nhu cầu tại các thị trường này.
Theo MASVN, rủi ro với ngành cảng biển đến từ cuộc chiến thuế quan của Hoa Kỳ. Ngay sau khi Tổng thống Hoa Kỳ nhậm chức, chính phủ Hoa Kỳ đã công bố nhiều biện pháp thuế quan mới đối với Canada, Mexico và Trung Quốc và có kế hoạch áp dụng “thuế quan có đi có lại” mới đối với nhiều quốc gia khác. Canada và Mexico đã tìm cách đàm phán trong khi Trung Quốc và khu vực EU “phản công” bằng các mức thuế quan trả đũa và lệnh cấm nhập khẩu thực phẩm của Hoa Kỳ.
Thuế quan và hạn ngạch trả đũa leo thang gây ra mối đe dọa đối với thương mại thế giới và gây áp lực lên nhu cầu tiêu dùng. Ngoài ra, đối với thị trường Hoa Kỳ, thuế quan cao hơn sẽ làm tăng chi phí nhập khẩu và ảnh hưởng tiêu cực đến sức mua. Vì Hoa Kỳ là khách hàng xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam, điều này đe dọa đến khối lượng thông quan và ngành cảng biển.
Đối với thị trường thế giới, chiến tranh thuế quan có khả năng làm tăng lạm phát, đe dọa đến tăng trưởng kinh tế và làm giảm niềm tin của người tiêu dùng.
Trong bối cảnh lạm phát gia tăng gần đây, Fed đã làm chậm tiến trình cắt giảm lãi suất điều hành xuống mức tối đa 50 điểm cơ bản vào năm 2025. Điều này sẽ gây áp lực lên các ngân hàng trung ương khác muốn tiếp tục hạ lãi suất. Lãi suất điều hành cao sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu tiêu dùng. Ngoài ra, việc Fed giảm tốc độ cắt giảm lãi suất có khả năng gây áp lực lên các đồng tiền trên thị trường châu Á, như Yên Nhật và Won Hàn Quốc, làm giảm sức mua tại các thị trường này.
Nhìn chung, chỉ số niềm tin tiêu dùng tại các thị trường chính suy yếu vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025. Các chỉ số ở hầu hết các thị trường chính đều giảm từ tháng11/2024. Đáng chú ý, chỉ số niềm tin tiêu dùng Hoa Kỳ đã ghi nhận mức giảm đáng kể vào T2 2025 xuống dưới 70 điểm. Chúng tôi tin rằng khả năng lạm phát cao hơn và sự chậm lại trong việc cắt giảm lãi suất của Fed là những lý do chính khiến niềm tin của người tiêu dùng giảm. Ngoài ra, tiền tiết kiệm của hộ gia đình Hoa Kỳ tiếp tục xu hướng giảm và tăng trưởng chi tiêu thực tế của người tiêu dùng Hoa Kỳ có tín hiệu sắp đảo chiều.
Tuy nhiên, MASVN cho rằng đang có một số tín hiệu tích cực từ địa chính trị hỗ trợ chuỗi cung ứng thế giới. Một trong những điểm sáng là các cuộc đàm phán về chiến tranh Ukraine có khả năng sẽ bắt đầu ngay sau cuộc điện đàm giữa Trump và Putin. Nếu chiến tranh Ukraine dừng lại hoặc một thỏa thuận ngừng bắn được ký kết, căng thẳng giữa các quốc gia hàng đầu thế giới có thể hạ nhiệt và áp lực lên chuỗi cung ứng có thể giảm bớt. Ngoài ra, cuộc chiến của Israel ở Gaza đã chứng kiến một số tín hiệu tích cực khi cả hai bên đồng ý thả con tin, đây là tín hiệu tích cực cho một giai đoạn ngừng bắn tiếp theo.
Nguồn: https://baodaknong.vn/nhieu-rui-ro-tiem-tang-doi-voi-nganh-cang-bien-trong-nam-2025-243963.html
