Theo Mirae Asset, mặc dù ngành dệt may Việt Nam đã có sự tăng trưởng đáng kể trong năm 2024, nhưng những thách thức mới đang nổi lên, chủ yếu là từ những bất ổn vĩ mô.
Tăng trưởng ở cả hai phân khúc chính
Báo cáo ngành mới đây của Mirae Asset cho biết, ngành dệt may Việt Nam ghi nhận mức tăng trưởng xuất khẩu tích cực trong năm 2024, với giá trị xuất khẩu tăng ở cả mảng sợi và sản phẩm dệt may. Tuy nhiên, tốc độ tăng trưởng không đồng đều giữa hai phân khúc, trong đó sản phẩm dệt vẫn duy trì đà tăng trưởng cao, trong khi tốc độ tăng trưởng sợi chỉ ở mức khiêm tốn. Năm 2024, xuất khẩu sợi và sản phẩm dệt ước đạt 4.4 tỷ USD (tăng 1.2% so với cùng kỳ) và 37 tỷ USD (tăng 11.2% so với cùng kỳ).
Tính đến cuối năm 2024, thị phần hàng may mặc của Việt Nam tại các thị trường chính tiếp tục mở rộng, bao gồm Hoa Kỳ (18.9%; 2023: 18.2%), Nhật Bản (17.9%; 2023: 16.9%) và Hàn Quốc (29.2%; 2023: 28.7%). Đáng chú ý, mặc dù thị phần tại Hàn Quốc có giảm nhẹ trong hầu hết thời gian trong năm, nhưng ghi nhận tăng trưởng vào cuối năm 2024. Ngoài ra, thị phần hàng may mặc của Việt Nam tại Hoa Kỳ và Nhật Bản tiếp tục xu hướng mở rộng trong suốt cả năm. Trong khi đó, các đối thủ như Trung Quốc và Bangladesh nhìn chung chứng kiến sự sụt giảm về thị phần.
Tính đến cuối năm 2024, Trung Quốc vẫn là thị trường lớn nhất đối với sợi của Việt Nam, chiếm 47.7% tổng kim ngạch xuất khẩu. Khối lượng sản xuất dệt may tại Trung Quốc tiếp tục xu hướng tăng và khối lượng sản xuất hàng may mặc cũng tăng trưởng trở lại.
Sản xuất dệt may trong nước tiếp tục cải thiện trong năm 2024, đặc biệt là trong quý 4/2024. Năm 2024, IIP của mảng dệt và may mặc tăng lần lượt 11.7% và 12.1% so với năm 2023. Ngoài ra, chỉ số việc làm của lao động mảng dệt và may mặc đều tiếp tục tăng trưởng.
Đến cuối năm 2024 và đầu năm 2025, giá bông vẫn ở mức thấp, khoảng 68 đô la Mỹ/pound, mức thấp nhất kể từ tháng10/2020. Điều này có thể báo hiệu nhu cầu đầu vào của chuỗi giá trị dệt may giảm.
Triển vọng và rủi ro trong năm 2025
Theo dự báo mới nhất của Ngân hàng Thế giới, dự báo GDP thực tế năm 2025 cho các thị trường trọng điểm của Việt Nam tiếp tục tăng trưởng, bao gồm Hoa Kỳ (+2.3%); EU (+1%); Nhật Bản (+1.2%); và Trung Quốc (+4.5%). Tăng trưởng kinh tế sẽ duy trì nhu cầu sản phẩm dệt may tại các thị trường này.
Diễn biến cần lưu ý là cuộc chiến thuế quan của Hoa Kỳ. Ngay sau khi Tổng thống Hoa Kỳ nhậm chức, chính phủ Hoa Kỳ đã công bố nhiều biện pháp thuế quan mới đối với Canada, Mexico và Trung Quốc, cũng như có kế hoạch áp dụng “thuế quan có đi có lại” mới đối với nhiều quốc gia khác. Tuy nhiên, vì chính quyền Trump vẫn để ngỏ cánh cửa đàm phán và vẫn còn thời gian trước khi mức thuế mới được áp dụng (trong vòng 180 ngày để tính toán và lập kế hoạch), Mirae Asset tin rằng vẫn còn cơ hội để các sản phẩm dệt may của Việt Nam tránh được mức thuế cao.
Bên cạnh đó, diễn biến chính sách tiền tệ trái chiều tại các thị trường trọng điểm. Vào năm 2024 và đầu năm 2025, một số NHTW phương Tây đã bắt đầu hạ lãi suất điều hành. Tuy nhiên, trong bối cảnh lạm phát gia tăng gần đây, Fed đã làm chậm tiến độ cắt giảm lãi suất chính sách xuống mức tối đa 0.5 điểm phần trăm trong năm 2025. Điều này sẽ gây áp lực lên các NHTW khác muốn tiếp tục hạ lãi suất. Lãi suất cao sẽ ảnh hưởng tiêu cực đến nhu cầu tiêu dùng. Ngoài ra, việc Fed chậm lại trong việc cắt giảm lãi suất có thể sẽ gây áp lực lên các loại tiền tệ tại các thị trường châu Á, như Yên Nhật và Won Hàn Quốc, điều này sẽ làm giảm sức mua tại các thị trường này.
Về tình trạng hàng tồn kho và doanh số của các thương hiệu lớn, đến cuối năm 2024, tỷ lệ hàng tồn kho trên doanh số của các thương hiệu lớn — như Nike, Inditex, GAP, H&M và Puma — đã có dấu hiệu tăng, một phần do việc cố gắng tăng mức tồn kho trước khi Trump nhậm chức. Chi tiết hơn, số liệu tồn kho chung đã dừng xu hướng giảm, trong khi một số thương hiệu chứng kiến hàng tồn kho tăng. Trong khi đó, doanh thu tiếp tục tăng trưởng vững chắc nhờ nhu cầu cuối năm.
Nhìn chung, chỉ số niềm tin của người tiêu dùng tại các thị trường chính suy yếu vào cuối năm 2024 và đầu năm 2025. Các chỉ số tại hầu hết các thị trường chính đều giảm từ tháng 11/2024. Đáng chú ý, chỉ số niềm tin của Hoa Kỳ ghi nhận mức giảm đáng kể vào tháng 2/2025 xuống dưới mức 70. Mirae Asset tin rằng khả năng lạm phát cao hơn và tốc độ cắt giảm lãi suất chậm lại của Fed là những lý do chính khiến niềm tin của người tiêu dùng giảm.
Nhận định về những rủi ro trong ngắn hạn, Mirae Asset cho rằng những bất ổn vĩ mô, như các vấn đề địa chính trị và chính sách thuế quan của chính phủ Hoa Kỳ, sẽ là những rủi ro chính đối với nhu cầu dệt may trong năm 2025. Bất chấp những diễn biến gần đây trong các cuộc đàm phán xung quanh cuộc chiến Ukraine-Nga và Israel-Hamas, căng thẳng giữa các quốc gia vẫn ở mức cao, gây ra rủi ro lớn cho nền kinh tế.
Trong dài hạn, cùng với dòng vốn FDI ngày càng tăng vào Việt Nam, các công ty dệt may có thể chịu áp lực từ chi phí lao động tăng. Ngoài ra, hiện nay người lao động Việt Nam có thể dễ dàng tìm kiếm việc làm ở nước ngoài hơn, làm gia tăng sự cạnh tranh về tiền lương trong nước.
Nguồn: https://baodaknong.vn/nganh-det-may-truoc-kho-khan-va-co-hoi-dan-xen-243376.html
