Xã Long Sơn có gần 3.000 ha đất sản xuất nông nghiệp. Xã có 4 thôn, hơn 350 hộ, với 1.541 nhân khẩu, trong đó tỷ lệ người dân tộc thiểu số chiếm đến 90%.
Ông Nguyễn Đình Long, Phó Chủ tịch UBND xã Long Sơn cho biết, do xã có diện tích lớn, dân cư thưa thớt cùng với đời sống người dân gặp nhiều khó khăn chính là những “rào cản” khiến Long Sơn chậm hoàn thành các tiêu chí xây dựng NTM.
Đặc biệt, xã gặp khó đối với các tiêu chí cần nhiều nguồn lực như: xây dựng đường giao thông nông thôn; nhà văn hóa; các công trình phục vụ đời sống dân sinh; thu nhập bình quân đầu người…
Năm 2023, xã được phân bổ nguồn vốn xây dựng đường giao thông chưa đến 3 tỷ đồng, trong đó người dân đóng góp hơn 700 triệu đồng. Vì vậy, địa phương này mới chỉ đầu tư xây dựng được những tuyến đường huyết mạch trên địa bàn. Người dân đóng góp rất hạn chế mặc dù việc hoàn thiện đường giao thông luôn là mong mỏi của người dân tại địa phương.
Chị Nông Thị Hoa, dân tộc Nùng, đến xã Long Sơn lập nghiệp từ năm 1999. Chị Hoa hiện có hơn 4 ha trồng cà phê với sản lượng hàng năm đạt khoảng 8 tấn nhân. Do canh tác theo lối cũ cộng với hạn chế về nguồn lực tài chính nên dù rất muốn tăng sản lượng vườn cây, chị cũng đành “lực bất tòng tâm”. Chị Hoa cho biết, thu nhập của gia đình từ nương rẫy còn thấp, trong khi chi phí tái đầu tư cao nên tính ra một năm không được bao nhiêu tiền. Gia đình toàn “ăn trước trả sau”, vay mượn tiền để đầu tư sản xuất sau đó đến mùa thu hoạch mới có trả.
Trình độ canh tác nông nghiệp của người dân trên địa bàn xã còn nhiều hạn chế, chủ yếu theo hình thức manh mún, nhỏ lẻ. Chính điều này khiến địa phương gặp rất nhiều khó khăn trong công tác vận động người dân tham gia các mô hình HTX kiểu mới gắn với dịch vụ, chế biến sâu nhằm nâng cao giá trị gia tăng và bền vững. Hiện xã chưa phát triển được một sản phẩm OCOP nào. Những khó khăn nội tại của Long Sơn khiến địa phương không thể “cán đích” NTM theo kế hoạch đề ra.
Cũng theo Nguyễn Đình Long, Phó Chủ tịch UBND xã Long Sơn, những khó khăn đã được “nhận diện”, tuy nhiên giải quyết nó là một bài toán khó của chính quyền địa phương và người dân trên địa bàn xã. Đặc biệt, những tiêu chí chưa hoàn thành đều cần nguồn lực đầu tư lớn, trong khi việc huy động đóng góp trong Nhân dân gặp rất nhiều khó khăn.
Kết thúc năm 2023, xã Long Sơn không thể về đích NTM theo kế hoạch. Xã chỉ đạt 15/19 tiêu chí xây dựng NTM. Các tiêu chí chưa đạt gồm: y tế, cơ sở vật chất văn hóa, môi trường, tổ chức sản xuất.
