Lãi suất tiết kiệm giảm và thách thức cân bằng tỷ giá – lãi suất

Lãi suất tiết kiệm đột ngột quay đầu giảm

Từ ngày 26/2, KienLongBank chính thức áp dụng biểu lãi suất tiết kiệm mới, trong đó mức lãi suất cho các kỳ hạn từ 12 tháng giảm còn 5,7%/năm, thay vì 6,1%/năm như trước đây đối với kỳ hạn 12-24 tháng.

Tương tự, Eximbank cũng điều chỉnh giảm lãi suất tiết kiệm từ ngày 26/2. Hiện mức lãi suất cao nhất tại ngân hàng này chỉ còn 5,8%/năm đối với kỳ hạn 24 tháng, trả lãi cuối kỳ, giảm so với mức 6,2-6,5%/năm trước đó dành cho các kỳ hạn từ 15-34 tháng.

MSB cũng điều chỉnh lãi suất tiết kiệm, với mức cao nhất hiện chỉ còn 5,6%/năm, áp dụng cho các kỳ hạn từ 12 tháng trở lên và trả lãi cuối kỳ.

BVBank cũng không nằm ngoài xu hướng giảm lãi suất. Theo biểu lãi suất huy động mới áp dụng từ ngày 25/2, lãi suất kỳ hạn 12 tháng giảm từ 6,05%/năm xuống 5,8%/năm; kỳ hạn 15 tháng giảm từ 6,25%/năm xuống 5,9%/năm. Lãi suất kỳ hạn 18 tháng giảm từ 6,35%/năm xuống 6%/năm, trong khi kỳ hạn 24 tháng giảm từ 6,45%/năm xuống 6,05%/năm.

Đáng chú ý, BVBank đã điều chỉnh giảm mạnh lãi suất với các kỳ hạn từ 6 tháng trở lên, mức giảm dao động từ 0,1 – 0,35%/năm. Dù vậy, ngân hàng này vẫn nằm trong nhóm có lãi suất huy động cao trên thị trường.

Trong khối ngân hàng thương mại có vốn nhà nước, Vietcombank cũng tiếp tục giảm lãi suất dù trước đó đã thuộc nhóm thấp nhất thị trường. Cụ thể, lãi suất kỳ hạn 36 tháng tại Vietcombank hiện chỉ còn 4,7%/năm, giảm 0,1% so với trước, đồng thời đây cũng là mức lãi suất chung cho các kỳ hạn từ 24 đến 60 tháng.

Trên thị trường, một số ngân hàng vẫn niêm yết lãi suất đặc biệt từ 7-9%/năm, nhưng chỉ áp dụng cho các khoản tiền gửi giá trị lớn. Chẳng hạn, ACB có mức lãi suất cao nhất là 4,5%/năm, nhưng nếu gửi 13 tháng với số tiền trên 200 tỷ đồng, lãi suất sẽ tăng lên 6%/năm.

Trong khi đó, PVcomBank hiện là ngân hàng có lãi suất tiết kiệm cao nhất, lên đến 9%/năm cho kỳ hạn 12-13 tháng, với điều kiện khách hàng duy trì số dư tối thiểu 2.000 tỷ đồng.

HDBank cũng đưa ra mức lãi suất cạnh tranh với 8,1%/năm cho kỳ hạn 13 tháng và 7,7%/năm cho kỳ hạn 12 tháng, yêu cầu số dư tối thiểu 500 tỷ đồng. Với kỳ hạn 18 tháng, lãi suất được áp dụng là 6%, phù hợp với khách hàng có nhu cầu gửi dài hạn.

Xu hướng cắt giảm lãi suất tại các ngân hàng xuất phát từ việc Thủ tướng Chính phủ vừa ban hành Công điện số 19 ngày 24/2/2025, chỉ đạo Ngân hàng Nhà nước thực hiện thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại đã tăng lãi suất huy động trong thời gian qua. Đồng thời, Thủ tướng yêu cầu đảm bảo lãi suất huy động và cho vay tuân thủ đúng quy định pháp luật, phù hợp với chỉ đạo của Chính phủ và Ngân hàng Nhà nước.

Chiều 25/2, Ngân hàng Nhà nước tổ chức cuộc họp trực tuyến để bàn về các giải pháp ổn định lãi suất tiền gửi, tiết giảm chi phí hoạt động, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Đồng thời, các ngân hàng được khuyến khích chia sẻ một phần lợi nhuận để giảm lãi suất cho vay, hỗ trợ người dân và doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, thúc đẩy sản xuất kinh doanh.

Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà nhấn mạnh rằng, thời gian qua, Ngân hàng Nhà nước đã chỉ đạo thực hiện nhiều biện pháp nhằm ổn định lãi suất tiền gửi, yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến lãi suất cho vay. Tuy nhiên, vẫn còn một số ngân hàng thương mại tăng lãi suất huy động, có thể kéo theo xu hướng tăng lãi suất cho vay. Do đó, việc tiếp tục thực hiện các biện pháp giảm lãi suất là rất cần thiết.

Bài toàn cân bằng giữa tỷ giá và lãi suất

Dưới góc nhìn của các chuyên gia tài chính, áp lực lạm phát hiện tại chưa phải là thách thức lớn đối với nền kinh tế trong năm nay. Thay vào đó, yếu tố quan trọng hơn là sự cân bằng giữa tỷ giá và lãi suất.

Chính sách tiền tệ luôn đi kèm với sự đánh đổi giữa các mục tiêu kinh tế vĩ mô. Việc duy trì lãi suất thấp để thúc đẩy tăng trưởng đồng nghĩa với rủi ro về tỷ giá và nguy cơ dòng vốn rút khỏi thị trường. Khi tỷ giá tăng cao, áp lực lạm phát nhập khẩu cũng gia tăng, tác động đến toàn bộ nền kinh tế. Hiện nay, dư địa để sử dụng chính sách tiền tệ như một công cụ hỗ trợ tăng trưởng đang rất hạn chế.

Thực tế, Việt Nam đã theo đuổi chính sách tiền tệ nới lỏng trong thời gian dài với mặt bằng lãi suất thấp, trong khi lạm phát duy trì ở mức 3,7 – 4%. Điều này khiến dư địa để tiếp tục giảm lãi suất không còn nhiều. Theo các chuyên gia tài chính, năm 2025 cần tập trung vào chính sách tài khóa.

Standard Chartered nhận định rằng Chính phủ đang hướng đến thúc đẩy tăng trưởng mạnh mẽ hơn, điều này có thể giúp duy trì lãi suất thấp trong ngắn hạn. Tuy nhiên, ngân hàng này dự báo lãi suất sẽ dần trở lại mức bình thường vào quý II/2025.

Những yếu tố quan trọng tác động đến nền kinh tế trong năm 2025 bao gồm lạm phát, chính sách của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và diễn biến của VND. Trong đó, các quyết định về chính sách tiền tệ của Ngân hàng Nhà nước sẽ đóng vai trò then chốt trong việc duy trì ổn định kinh tế và tăng trưởng.

Để đảm bảo sự phát triển bền vững, Việt Nam cần đa dạng hóa nền kinh tế và nâng cao khả năng ứng phó với rủi ro. MSB cũng không kỳ vọng sẽ có bất kỳ đợt cắt giảm lãi suất nào trong năm 2025. Sự phục hồi của sản xuất cùng với việc đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công được dự báo sẽ thúc đẩy tăng trưởng tín dụng, nhưng cũng làm gia tăng áp lực lên lãi suất đầu vào, khiến lãi vay khó có thể giảm.

Theo nhận định của PSG – TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học kinh tế TP.HCM, việc Thủ tướng Chính phủ có chỉ đạo liên quan đến việc ổn định mặt bằng lãi suất cho thấy rõ thông điệp ưu tiên cho tăng trưởng kinh tế năm nay. Song theo ông Huân, nếu quá ưu tiên cho tăng trưởng có thể gây áp lực lên tỷ giá. Sở dĩ mặt bằng lãi suất tiết kiệm tăng trong thời gian sau Tết, một phần do áp lực tỷ giá tăng cao, nên Ngân hàng Nhà nước có động thái hút ròng trên kênh thị trường mở (OMO), tạo áp lực lên thanh khoản của các ngân hàng.

Bên cạnh đó, nhu cầu vay vốn của doanh nghiệp gia tăng ngay từ đầu năm, buộc các ngân hàng phải đẩy mạnh huy động để đảm bảo nguồn vốn cho vay. Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, tính đến ngày 3/2, dư nợ tín dụng toàn hệ thống đạt 15,65 triệu tỷ đồng, tăng 0,19% so với năm 2024, cao hơn mức giảm 0,6% cùng kỳ năm trước. Năm 2024, tổng quy mô tín dụng đạt trên 15,6 triệu tỷ đồng, tăng 15,08% so với cuối năm 2023, cao hơn mức tăng 13,64% của năm 2023 so với 2022. Trong đó, các ngân hàng thương mại đóng vai trò chủ chốt, chiếm khoảng 92,6% tổng dư nợ tín dụng toàn hệ thống.

Nhằm hỗ trợ mục tiêu tăng trưởng cao, Ngân hàng Nhà nước đặt mục tiêu tăng trưởng tín dụng năm nay ở mức 16%, tương đương khoảng 2,5 triệu tỷ đồng sẽ được bơm vào nền kinh tế. Đây là con số lớn, đòi hỏi các ngân hàng phải huy động lượng vốn tương ứng để cho vay. Theo dự báo, mặt bằng lãi suất huy động năm nay nhiều khả năng sẽ đi ngang hoặc tăng nhẹ.