Đắk Nông đang có 230 HTX nông nghiệp, với khoảng 4.800 thành viên, tạo việc làm thường xuyên cho khoảng 5.000 người. Riêng số lượng HTX nông nghiệp hiện nay của Đắk Nông đã tăng gần gấp 5 lần so với năm 2004. Nhiều HTX được tổ chức sản xuất, kinh doanh bài bản, nâng cao hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp.
Bà Trần Thị Thu, Giám đốc HTX Nông nghiệp hữu cơ Hoàng Nguyên, huyện Đắk Song chia sẻ, nhiều hộ dân quá lạm dụng vào phân, thuốc hóa học gây ảnh hưởng đến đất đai, môi trường, chất lượng sản phẩm dư dư lượng thuốc hóa học.
Do đó, giá hồ tiêu của nông dân bán ra lúc bấy giờ rất rẻ. Trước thực tế này, bà đứng ra vận động bà con trong vùng thành lập HTX sản xuất hồ tiêu hữu cơ.
Ngay từ năm 2018, khi mới thành lập, HTX đã xác định hướng đi rõ ràng là sản xuất hồ tiêu chất lượng cao. Năm 2019, HTX sản xuất vùng tiêu hữu cơ và được chứng nhận của USA, EU, Nhật Bản, sau đó thêm Canada.
Hiện nay, HTX có diện tích hồ tiêu được chứng nhận hữu cơ Nhật Bản, EU, Canada là 200ha, của 56 thành viên. Năm 2023, HTX xuất khẩu trên 300 tấn hồ tiêu.
HTX Nông nghiệp công bằng Thanh Thái, huyện Krông Nô hiện có 240 thành viên, với 500ha cà phê. Trong đó, HTX có 120ha cà phê theo tiêu chuẩn RA (Rainforest Allliance) và đang thí điểm 10ha cà phê theo hướng hữu cơ. Ông Lang Thế Thành, Giám đốc HTX cho biết, HTX liên kết với nông dân, các đối tác sản xuất cà phê theo chuỗi giá trị, cà phê đặc sản.
Sản phẩm chất lượng cao của HTX đã tăng hiệu quả kinh tế cho thành viên lên 1,5 lần so với thông thường. HTX tiếp tục tập hợp nông dân mở rộng diện tích phát triển cà phê theo hướng chất lượng cao, đặc sản.
Các HTX của Đắk Nông đang triển khai 37 chuỗi giá trị sản phẩm về cà phê, tiêu, rau, đậu, củ, quả, lúa gạo và chăn nuôi. Đắk Nông có 23 HTX, với 26 sản phẩm được chứng nhận OCOP. Nhiều HTX sản xuất theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, tiêu chuẩn châu Âu, Mỹ, Nhật Bản… Nông sản của các HTX đạt UTZ, Oganic, EU, UDA, YAZ, Fairtrade, tiêu chuẩn hữu cơ, tiêu chuẩn ngành hàng… ngày càng tăng, phát triển chuỗi giá trị, đáp ứng thị trường trong nước, xuất khẩu.
Ông Phạm Tuấn Anh, Giám đốc Sở NN-PTNT Đắk Nông đánh giá: Nhiều HTX đã mạnh dạn đứng ra tập hợp và dẫn dắt nông dân khai thác tiềm năng, lợi thế, đẩy mạnh phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng quy mô, hiện đại, mang lại giá trị kinh tế cao.
Nhiều HTX đã tiên phong trong thí điểm, triển khai sản xuất nông nghiệp theo các tiêu chuẩn GAP, hữu cơ và các tiêu chuẩn quốc tế, từ đó tăng hiệu quả kinh tế, nâng cao giá trị nông sản Đắk Nông.
Ông Nguyễn Khải, Chủ tịch Liên minh HTX Đắk Nông cho biết, HTX là mô hình rất phù hợp với nhu cầu của nông dân. Bởi, HTX đã khắc phục được các hạn chế của kinh tế hộ gia đình như sản xuất đơn lẻ, thiếu vốn, thiếu kỹ thuật…
Từ khi tái lập tỉnh đến nay, Tỉnh ủy, HĐND, UBND và các sở, ngành đã có các chính sách thúc đẩy phát triển HTX nông nghiệp. Trong đó, các chính sách khuyến khích phát triển HTX vùng nông thôn, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia, xây dựng nông thôn mới… khá hiệu quả.
Thời gian qua, các HTX đã vận dụng chính sách, chủ trương, tập hợp được đông đảo nông dân và có cách thức tổ chức sản xuất bài bản. HTX hoạt động sản xuất, kinh doanh nâng lên rõ rệt, góp phần phát triển nông nghiệp, nâng cao đời sống của nông dân, xây dựng nông thôn mới.
