Giá gas hôm nay 17/1: Đảo chiều tăng nhẹ

Theo ghi nhận trên trang Oilprice.com vào lúc 7 giờ 38 phút ngày 17/1/2025 (giờ Việt Nam), giá khí tự nhiên trên thị trường thế giới đảo chiều tăng nhẹ 0,21% lên mức mức 4.266 USD/mmBTU đối với hợp đồng khí gas tự nhiên giao tháng 1/2025.

Bối cảnh năng lượng toàn cầu đã bước vào kỷ nguyên chuyển đổi khi châu Âu quyết định chuyển hướng khỏi khí đốt tự nhiên của Nga. Từng là nền tảng cung cấp năng lượng cho châu Âu, Nga hiện phải đối mặt với hậu quả kinh tế và địa chính trị khi mất đi thị trường lớn nhất của mình.

Nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Nature Communications , do Giáo sư Michael Bradshaw của Trường Kinh doanh Warwick và Steve Pye của UCL đứng đầu, khám phá những tác động sâu rộng của việc Nga chuyển hướng sang thị trường châu Á trong một thế giới ngày càng được định hình bởi các mục tiêu đa dạng hóa năng lượng và phát triển bền vững.

Bài báo nhấn mạnh sự phức tạp của sự điều chỉnh này. Trong khi châu Âu đã thành công trong việc giảm sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga, khu vực này hiện phải đối mặt với những điểm yếu mới gắn liền với thị trường LNG toàn cầu và sự cạnh tranh ngày càng tăng từ châu Á.

Như Giáo sư Bradshaw giải thích, “Mặc dù việc đa dạng hóa từ khí đốt của Nga là một câu chuyện thành công về mặt an ninh, nhưng nó cũng mang đến những phức tạp mới. An ninh năng lượng của châu Âu hiện gắn liền với những diễn biến ở châu Á thông qua thị trường khí đốt toàn cầu.”

Nỗ lực của Nga nhằm bảo vệ thị trường châu Á đang gặp nhiều thách thức, với Trung Quốc nổi lên như một người gác cổng thống trị. Sự phụ thuộc này không chỉ làm giảm tiềm năng doanh thu của Nga mà còn làm nổi bật tính cấp thiết của châu Âu trong việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi năng lượng tái tạo và tăng cường hợp tác nội khối EU.

Sự thống trị của Nga trên thị trường khí đốt tự nhiên của châu Âu bắt đầu tan vỡ vào cuối năm 2021, khi Gazprom giảm nguồn cung cho thị trường giao ngay châu Âu, gây ra các đợt tăng giá đột biến. Tình hình trở nên tồi tệ hơn với cuộc xâm lược Ukraine của Nga vào năm 2022. Đến năm 2024, lưu lượng đường ống đến châu Âu đã giảm mạnh xuống chỉ còn 20% so với mức trước chiến tranh. Các tuyến cung cấp chính như Nord Stream đã không hoạt động do phá hoại và trừng phạt, trong khi việc Gazprom khăng khăng thanh toán bằng đồng rúp càng làm căng thẳng thêm mối quan hệ với người mua châu Âu.

Phản ứng của EU rất nhanh chóng. Các sáng kiến như REPowerEU nhằm mục đích loại bỏ sự phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch của Nga vào năm 2027 và các quốc gia châu Âu đã nhanh chóng đa dạng hóa nguồn cung cấp của họ, tăng nhập khẩu LNG từ Hoa Kỳ, Qatar và Na Uy. Mặc dù các biện pháp này đã củng cố an ninh năng lượng trong ngắn hạn, nhưng chúng đã khiến châu Âu phải chịu sự biến động giá cả và cạnh tranh cung cấp gia tăng trên thị trường LNG toàn cầu.

Đối với Nga, việc chuyển hướng sang châu Á, đặc biệt là Trung Quốc, vừa là điều cần thiết vừa là thách thức. Nhu cầu công nghiệp của Trung Quốc đối với khí đốt tự nhiên tiếp tục tăng, nhưng chiến lược năng lượng của nước này ưu tiên đa dạng hóa, tận dụng sản xuất đá phiến trong nước và nhập khẩu LNG cùng với khí đốt đường ống của Nga. Cách tiếp cận thận trọng này hạn chế khả năng của Moscow trong việc thay thế doanh thu bị mất của châu Âu.

Một ví dụ điển hình là đường ống Power of Siberia 2 , dự kiến sẽ kết nối các mỏ khí đốt Siberia với Trung Quốc. Mặc dù có tầm quan trọng chiến lược đối với Nga, dự án vẫn đang trong quá trình đàm phán, làm nổi bật đòn bẩy của Bắc Kinh trong việc ra lệnh. Ngay cả khi hoàn thành, đường ống này cũng chỉ bù đắp được một phần thị phần châu Âu đã mất của Nga.

Khi Nga đẩy nhanh tham vọng LNG của mình để giảm thiểu tình trạng mất khả năng tiếp cận đường ống dẫn khí đốt của châu Âu, họ phải đối mặt với những rào cản đáng kể. Các lệnh trừng phạt nhắm vào công nghệ tiên tiến và cơ sở hạ tầng đã cản trở khả năng cạnh tranh của họ trên thị trường LNG toàn cầu. Trong khi đó, nhu cầu LNG tăng cao ở châu Á đang thắt chặt động lực thị trường, tạo ra sự biến động ảnh hưởng đến cả châu Âu và Trung Quốc.

Nếu Trung Quốc ưu tiên nhập khẩu LNG hơn khí đốt đường ống của Nga, điều này có thể đẩy giá lên cao trên toàn cầu, gây căng thẳng cho các nỗ lực chuyển đổi năng lượng của châu Âu. Sự tương tác này giữa châu Á và châu Âu nhấn mạnh sự kết nối của các thị trường năng lượng hiện đại, nơi những thay đổi trong khu vực có hậu quả sâu rộng.

Nghiên cứu nhấn mạnh rằng sự chuyển hướng của Nga sang châu Á làm nổi bật những điểm yếu trong việc phụ thuộc quá mức vào các nhà cung cấp đơn lẻ và nhấn mạnh nhu cầu về các chiến lược năng lượng đa dạng. Sự tập trung của châu Âu vào năng lượng tái tạo và cách tiếp cận thận trọng của Trung Quốc đối với khí đốt của Nga đang định hình lại bối cảnh năng lượng toàn cầu. Tuy nhiên, các biện pháp này đi kèm với sự đánh đổi, bao gồm sự cạnh tranh gia tăng về tài nguyên và sự phân mảnh thị trường.

Đối với thị trường năng lượng, sự điều chỉnh này báo hiệu một kỷ nguyên biến động mới. Trong khi những người chơi nhanh nhẹn có thể tìm thấy cơ hội, thì rủi ro đối với các quốc gia kém chuẩn bị hơn là rất lớn. Đối với Nga, sự xoay trục này liên quan nhiều hơn đến sự sống còn hơn là chiến lược, và khó có thể phục hồi được ảnh hưởng kinh tế và địa chính trị mà nước này từng nắm giữ ở châu Âu.

Vai trò suy yếu của Nga ở châu Âu và sự chuyển hướng đầy căng thẳng sang châu Á đánh dấu sự khởi đầu của kỷ nguyên năng lượng phân mảnh và phi tập trung. Đối với châu Âu, thách thức nằm ở việc cân bằng an ninh năng lượng tức thời với các mục tiêu phát triển bền vững dài hạn. Đối với Trung Quốc, đó là duy trì đòn bẩy trong khi đảm bảo sự đa dạng về nguồn cung.

Đối với các nhà đầu tư và nhà hoạch định chính sách, điều rút ra là rõ ràng: khả năng thích ứng và đa dạng hóa sẽ xác định thành công trong bối cảnh năng lượng đang thay đổi nhanh chóng này. Khi thị trường toàn cầu điều chỉnh theo các tuyến cung cấp mới và thực tế địa chính trị, những người có thể điều hướng sự phức tạp của quá trình chuyển đổi này sẽ có vị thế tốt nhất để phát triển.

Giá gas trong nước

Tổng Công ty Gas Petrolimex cho biết, giá gas bình Petrolimex bán lẻ (đã bao gồm VAT) tháng 1/2025 tại thị trường Hà Nội là 460.100 đồng/bình dân dụng 12 kg; 1.840.100 đồng/bình công nghiệp 48kg , lần lượt giảm 7.200 đồng/bình 12 kg và 29.100 đồng/bình 48 kg (đã bao gồm VAT).

Theo Tổng Công ty Gas Petrolimex, giá gas Petrolimex tháng 1/2025 giảm là  do hợp đồng giá gas thế giới bình quân tháng 1/2025 ở mức 620 USD/tấn, giảm 12,5 USD/tấn so với tháng 12/2024 nên Tổng Công ty Gas Petrolimex thực hiện điều chỉnh theo mức giảm tương ứng.

Công ty Cổ phần Kinh doanh Khí miền Nam (Gas South) cho biết giá gas bán lẻ của công ty được điều chỉnh xuống còn 474.400 đồng/bình 12kg và 1.780.361 đồng/bình 45kg (đã bao gồm VAT) tại khu vực miền Đông và miền Tây Nam Bộ. Mức giá này áp dụng cho các nhãn hiệu gas như Gas Dầu Khí, VT – Gas, A Gas, Đặng Phước Gas, Đăk Gas và JP Gas.

Năm 2024, giá gas bán lẻ trong nước đã có 7 lần tăng, 3 lần giảm giá và 2 lần không thay đổi.