Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Lê Trọng Yên thông tin, Đắk Nông là địa phương có tiềm năng lớn về nguồn tài nguyên. Trong đó, quặng bô xít ở Đắk Nông được đánh giá có trữ lượng lớn nhất cả nước, với khoảng 4,3 tỷ tấn quặng nguyên khai.
Bô xít ở Đắk Nông chiếm gần 45% tổng trữ lượng của cả nước. Hầu hết trữ lượng bô xít được huy động vào quy hoạch khoáng sản quốc gia.
Theo quy hoạch, ngoài 9 khu vực mỏ bô xít (diện tích 1.605,1km2) đã được thăm dò, đánh giá trữ lượng, giai đoạn 2021 – 2030, tại Đắk Nông tiếp tục huy động thăm dò mới thêm 8 khu vực mỏ.
Như vậy, đến 2030, Đắk Nông có tới 17 khu vực mỏ bô xít, với tổng diện tích khoảng 1.952 km2 (xấp xỉ 1/3 diện tích tự nhiên của tỉnh).
Đắk Nông quy hoạch 5 nhà máy alumin, với tổng công suất từ 5-10 triệu tấn alumin/năm. Đây là định hướng, là cơ sở để tỉnh Đắk Nông phát triển trong thời gian tới.
Do đặc thù khoáng sản bô xít ở Đắk Nông phân bổ trên diện tích rộng, phát sinh các bất cập, chưa phù hợp với thực tiễn trong các quy định của pháp luật.
Điều này dẫn đến rất nhiều khó khăn, vướng mắc cho tỉnh trong công tác quy hoạch, đầu tư phát triển kinh tế – xã hội.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trọng Yên cho rằng, mặc dù trong Quy hoạch khoáng sản 866, Kế hoạch thực hiện 866 cũng đã có sự đề cập đến nhiều vấn đề liên quan mang tính định hướng tháo gỡ, xử lý các vướng mắc cho bô xít Đắk Nông.
Tuy nhiên, các văn bản này mới dừng lại ở việc định hướng, chưa phải là căn cứ, là cơ sở để các vấn đề được giải quyết một cách thấu đáo, đến cùng.
Vì vậy, Đắk Nông đề nghị Bộ Công thương, Bộ Tài nguyên-Môi trường thực hiện nhanh việc công bố, cắm mốc bàn giao thực địa, khu vực thân quặng bô xít để bàn giao địa phương quản lý, bảo vệ khoáng sản theo quy định.
Việc khoanh định khu vực, phạm vi hạn chế hoạt động khoáng sản bô xít thực sự rất cần thiết và có thể được thực hiện trước khi cấp giấy phép khai thác khoáng sản trên cơ sở tài liệu do địa phương cung cấp về toạ độ, diện tích của các dự án, công trình.
“Để tạo điều kiện cho tỉnh Đắk Nông phát triển kinh tế – xã hội, đề nghị giao Bộ Tài nguyên-Môi trường sớm thực hiện công tác khoanh định khu vực, phạm vi hạn chế hoạt động khoáng sản bô xít”, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trọng Yên kiến nghị
Cũng theo Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông Lê Trọng Yên, các quy hoạch chuyên ngành đều nằm trong phân vùng quy hoạch thăm dò, khai thác, chế biến quặng bô xít.
Do vậy, Đắk Nông đề nghị cần có cơ chế, chính sách đầu tư, giải quyết thỏa đáng các vấn đề chồng chéo, nhằm tạo không gian phát triển, tránh sự kìm hãm, hạn chế giữa các quy hoạch.
Công tác thu hồi khoáng sản đã được quy định tại Điều 65, Luật Khoáng sản. Tuy nhiên, về trình tự thủ tục, cách thức thực hiện, đánh giá hiệu quả kinh tế, việc tập kết, quản lý, bảo vệ… chưa có sự hướng dẫn thực hiện. Do đó, Đắk Nông đề nghị Bộ Tài nguyên-Môi trường sớm có hướng dẫn việc thực hiện.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Trọng Yên cũng nhấn mạnh, để tháo gỡ, giải quyết triệt để những vấn đề vướng mắc, bất cập liên quan đến khoáng sản bô xít, đề nghị cần nghiên cứu xây dựng đề án riêng về bô xít.
Sau đó, trình cơ quan có thẩm quyền phê duyệt để có cơ chế chính sách đặc thù nhằm giải quyết thỏa đáng những khó khăn, vướng mắc, bất cập liên quan đến bô xít…
