Sổ nhật ký vận hành, phiếu thao tác, phiếu công tác, các biểu mẫu ghi thông số vận hành, sổ theo dõi sự cố, khiếm khuyết thiết bị…là một trong những điều không thể thiếu trong công tác quản lý vận hành tại các Nhà máy điện và trước đây đều thực hiện viết tay. Ứng dụng Phần mềm Nhật ký vận hành điện tử (NKVHĐT) được Tổng công ty Phát điện 1 trang bị cho Công ty Thủy điện Đồng Nai đã đưa vào sử dụng từ ngày 01/7/2023. Sau 5 tháng sử dụng, đây là một trong rất nhiều ứng dụng công nghệ số đem lại hiệu quả thiết thực. Việc áp dụng các giải pháp công nghệ mới thay thế các công nghệ cũ nhằm mục đích nâng cao hiệu quả sản xuất điện tại Công ty Thủy điện Đồng Nai nói riêng và Tổng công ty Phát điện 1 nói chung là một xu thế tất yếu và đã được chứng minh trong thực tế công tác quản lý vận hành các nhà máy của Công ty Thủy điện Đồng Nai.
Công ty Thủy điện Đồng Nai là đơn vị trực thuộc Tổng công ty Phát điện 1 (Tập đoàn Điện lực Việt Nam) được giao quản lý vận hành 2 Nhà máy Thủy điện Đồng Nai 3 (2 x90 MW) và Đồng Nai 4 (2 x 170 MW). Trước đây, tại 2 nhà máy, việc ghi chép nhật ký vận hành, các phiếu thao tác và phiếu công tác đều được thực hiện bằng bản giấy. Việc ghi chép này có nhiều hạn chế, thao tác ghi chép chậm, dễ sai sót, giám sát việc thu thập dữ liệu và tổng hợp đánh giá, tìm kiếm, tra cứu thông tin rất khó khăn.
Theo đó, việc bảo quản dữ liệu, không gian lưu trữ còn nhiều hạn chế. Mỗi ngày có 7 bảng ghi thông số, từ 5-10 phiếu công tác, phiếu thao tác; mỗi tháng có ít nhất 4 quyển nhật ký vận hành tại 2 nhà máy. Hàng năm kho lưu trữ của Công ty tiếp nhận hàng trăm bảng cứng ghi thông số, sổ nhật ký….Theo quy định, tất cả các tài liệu liên quan đến nhà máy đều phải được lưu trữ trong 20 năm. Việc gìn giữ những tài liệu bảng cứng này là vấn đề lớn, đòi hỏi phải có nhiều biện pháp bảo quản chống mối mọt, ẩm mốc, dễ gây cháy.
Từ ngày 01/7/2023, Tổng công ty Phát điện 1 đã đưa vào áp dụng tại các Công ty trực thuộc, trong đó có Công ty Thủy điện Đồng Nai theo văn bản 1117/EVNGENCO1-KTSX. Phần mềm NKVHĐT đã thay cho phương pháp ghi thông số, cấp phiếu công tác, phiếu thao tác và nhật ký vận hành thủ công. Mỗi nhà máy sẽ được trang bị các thẻ RFID và các máy tính bảng dùng nhận diện thiết bị để cập nhập thông số vận hành. Phần mềm NKVHĐT với các chức năng chính: Cập nhập nhật ký vận hành, ghi thông số vận hành, tra cứu nhật ký vận hành, thông số vận hành theo ngày, theo ca vận hành, đăng kí, cấp và cho phép vào làm việc trên phiếu công tác, thực hiện thao tác trên phiếu thao tác điện tử, ghi nhận các sự kiện, các khiếm khuyết, sự cố của thiết bị… NKVHĐT được triển khai với mục tiêu số hóa tất cả các dữ liệu nhật ký và thông số vận hành tại 2 nhà máy Thủy điện Đồng Nai 3 & Đồng Nai 4.
Phần mềm NKVHĐT có thể cài trên các máy tính tại phòng điều khiển trung tâm và gian máy và trên máy tính bảng.Với mỗi máy tính bảng có thể nhận dạng các thẻ RFID để nhân viên vận hành sẽ nhập và lưu thông số vận hành tại mỗi khu vực thiết bị trong Nhà máy. Sau khi ghi nhận, dữ liệu từ máy tính bảng sẽ được đồng bộ về máy tính chủ và phần mềm hệ thống quản lý kỹ thuật (PMIS).
Hiệu quả thiết thực khác mà Phần mềm NKVHĐT đem lại trong công tác quản lý vận hành và sửa chữa thiết bị đó là phiếu công tác (PCT) và phiếu thao tác (PTT) điện tử. PCT và PTT là bắt buộc cần có để nhân viên vận hành thao tác trên thiết bị điện và cùng với nhân viên sửa chữa cho phép đơn vị công tác làm việc với thiết bị điện khi thực hiện bảo dưỡng, sửa chữa thường xuyên, sửa chữa lớn. Thay vì sử dụng PTT, PCT truyền thống phải in, nhập nội dung, ký trên giấy như trước đây, thì hiện nay các thao tác tương tự trên PTT, PCT điện tử được thực hiện trên máy tính hoặc máy tính bảng. Theo đó, PTT và PCT điện tử sẽ được số hóa trên phần mềm NKVHĐT. Tất cả quá trình thực hiện PTT, PCT và lưu trữ đều được các nhân viên vận hành và sửa chữa thực hiện trên môi trường mạng, nhân viên vận hành và sửa chữa có thể truy cập hệ thống ở bất kỳ đâu trong khu vực Nhà máy để thực hiện PTT, PCT.
Sau 5 tháng đưa vào sử dụng, ứng dụng Nhật ký vận hành điện tử tại 2 nhà máy Thủy điện Đồng Nai 3 và Đồng Nai 4 đã mang lại nhiều hiệu quả thiết thực như: Giảm thiểu số lần sự cố, phát hiện nhanh các bất thương thiết bị, kịp thời khắc phục; Thuận tiện theo dõi thông số vận hành các tổ máy, các thao tác trong ca trực và rút ngắn được thời gian ghi chép-thu thập giữ liệu-cấp PCT-PTT-tránh sai và thiếu sót; Dữ liệu vận hành được số hóa nên dễ bảo quản, lưu trữ, điều tra bất thường, sự cố nhanh chóng, chính xác; Giảm chi phí in số, bảng ghi thông số, chi phí lưu kho, bảo quản…
Phần mềm NKVHĐT vào sử dụng thành công tại Công ty Thủy điện Đồng Nai nói riêng và các đơn vị trực thuộc Tổng công ty Phát điện 1 nói chung đã thúc đẩy mạnh mẽ việc tự nghiên cứu áp dụng các phần mềm công nghệ thông tin vào công tác quản lý vận hành, sửa chữa bảo dưỡng các nhà máy điện, góp phần hoàn thành kế hoạch chuyển đổi số của Tổng công ty Phát điện 1. Phần mềm NKVHĐT giúp giảm thiểu công tác in ấn, lưu trữ sổ sách giấy, chiết giảm chi phí trong thực hiện việc mua sắm các vật tư-văn phòng phẩm,góp phần thực hiện đúng mục tiêu chủ đề năm 2023 của EVN đó là “Thực hành tiết kiệm, chống lãng phí”.
Việc ứng dụng NKVHĐT vào công tác quản lý vận hành các nhà máy điện trong bối cảnh của cuộc cách mạng công nghệ 4.0 đang phát triển mạnh sẽ là một thành công rõ nét, đây tiền đề giúp Công ty Thủy điện Đồng Nai nói riêng và Tổng công ty Phát điện 1 nói chung ngày càng phát triển.
