Nhà máy Alumin Nhân Cơ và hành trình 15 năm trưởng thành

Vượt qua những thách thức

Ngày 28/02/2010 đánh dấu cột mốc quan trọng với ngành Công nghiệp khai thác bô xít – sản xuất alumin tại Việt Nam khi Dự án Nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ chính thức được khởi công.

Trải qua 15 năm hình thành và phát triển, dự án đã góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của tỉnh Đắk Nông cũng như ngành Công nghiệp nhôm của cả nước.

Ngay từ những ngày đầu triển khai, dự án đã gặp phải không ít khó khăn, nhất là sự cố vỡ đập hồ bùn đỏ tại Hungary, dẫn đến những lo ngại về an toàn môi trường. Bên cạnh đó, dự án cũng đối mặt với các thông tin xuyên tạc, gây chia rẽ của các thế lực thù địch.

Trước những thách thức này, Chính phủ và các cơ quan chức năng đã phải tiến hành đánh giá lại tác động môi trường, hiệu quả kinh tế, quốc phòng và văn hóa – xã hội của dự án trước khi tiếp tục triển khai.

Theo kế hoạch, sau 3 năm kể từ ngày khởi công, dự án sẽ hoàn thành, nhưng thực tế đã kéo dài mãi đến năm 2016 mới chính thức xong và đi vào vận hành thử. Từ ngày 1/7/2017, dự án chính thức đi vào vận hành thương mại, với tổng mức đầu tư 16.821 tỷ đồng.

Từ đó đến nay, dự án đã đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Trong đó, dự án đã đóng góp quan trọng cho ngân sách địa phương, với mức thu hàng năm hơn 400 tỷ đồng. Đồng thời, tạo việc làm cho hơn 1.100 lao động, chủ yếu là người dân địa phương, với thu nhập bình quân trên 15 triệu đồng/tháng.

Dự án còn góp phần thúc đẩy dịch chuyển cơ cấu kinh tế từ nông nghiệp sang công nghiệp và phát triển các ngành dịch vụ, phụ trợ.

Trong suốt những năm qua, dự án đã thực hiện nhiều chương trình an sinh xã hội với tổng giá trị hỗ trợ lên tới 195 tỷ đồng. Các hoạt động an sinh xã hội được thực hiện chủ yếu như: xây dựng trường học, trạm y tế, đường giao thông, nhà ở cho người dân tộc thiểu số, cũng như đóng góp vào các quỹ từ thiện và hỗ trợ chương trình giáo dục.

“

Dự kiến 2025, Công ty Nhôm Đắk Nông – TKV sẽ thực hiện hỗ trợ Đắk Nông 2 tỷ đồng để xây dựng 20 căn nhà tình thương. Trong đó, mỗi căn nhà được hỗ trợ 100 triệu đồng.

Hướng tới những chặng đường mới

Mặc dù đạt được nhiều thành tựu, dự án vẫn đối mặt với một số khó khăn. Trong dó, công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư còn nhiều vướng mắc.

Việc hoàn thổ, sử dụng đất sau khai thác cần có chính sách phù hợp để bảo đảm cho phát triển bền vững. Vấn đề an ninh trật tự và quản lý nhà nước cần được quan tâm hơn để duy trì ổn định lâu dài.

Trước thực tế đó, tỉnh Đắk Nông và Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành Trung ương có cơ chế đặc thù về sử dụng đất sau khai thác.

Đồng thời, cho phép hạch toán chi phí tái định cư vào chi phí sản xuất để bảo toàn vốn nhà nước, cũng như có chính sách khấu trừ tiền thuê đất hợp lý nhằm bảo đảm lợi ích của địa phương và doanh nghiệp.

Chặng đường 15 năm của Dự án Nhà máy sản xuất Alumin Nhân Cơ thể hiện sâu sắc cho sự quyết tâm, nỗ lực vượt qua khó khăn và hướng tới phát triển bền vững.

Kết quả khả quan của dự án cũng sẽ là minh chứng rõ nhất báo cáo lên Đảng, Chính phủ, Nhân dân về thành công bước đầu của nhà máy.

Với những thành quả đạt được, dự án không chỉ góp phần đưa tỉnh Đắk Nông đến gần hơn với mục tiêu trở thành Trung tâm công nghiệp khai thác bô xít – alumin- nhôm vào năm 2030, mà còn mở ra những bước ngoặt quan trọng cho ngành Công nghiệp nhôm của Việt Nam.

Với sự quan tâm của Chính phủ, các cơ quan chức năng và sự đồng lòng của doanh nghiệp, dự án kỳ vọng sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự phát triển kinh tế – xã hội của Đắk Nông nói riêng và đất nước nói chung.

“

Tính riêng năm 2024, sản lượng sản xuất alumin quy đổi của Công ty Nhôm Đắk Nông – TKV đã thực hiện được 692.500 tấn, bằng 106,5% so với kế hoạch; lợi nhuận đạt 112 tỷ đồng, đạt 373% kế hoạch. Trong năm 2025, Công ty Nhôm Đắk Nông – TKV đặt mục tiêu sản xuất trên 650.000 tấn alumin.