Nhiều ngân hàng suy giảm chất lượng tài sản do nợ xấu từ các khoản vay…

Ông Nguyễn Mạnh Tùng, chuyên viên phân tích tại VIS Rating, nhận định rằng trong năm 2024, sự phục hồi của các khoản vay mua nhà với lãi suất cao, cùng với tốc độ hình thành nợ xấu chậm lại trong quý IV/2024, đã góp phần thúc đẩy lợi nhuận và cải thiện chất lượng tài sản tại các ngân hàng lớn.

Ngược lại, một số ngân hàng quy mô nhỏ vẫn đối mặt với áp lực do nợ xấu cao và chi phí tín dụng gia tăng từ khách hàng cá nhân cũng như doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs). Đồng thời, áp lực lên biên lợi nhuận và vấn đề thanh khoản trở nên căng thẳng hơn trong bối cảnh cạnh tranh huy động tiền gửi ngày càng gay gắt.

Rủi ro tài sản trong ngành ngân hàng nhìn chung duy trì ổn định, khi tỷ lệ hình thành nợ xấu mới giảm ở một số ngân hàng quốc doanh và ngân hàng lớn. Tỷ lệ nợ xấu toàn ngành giảm nhẹ 5 điểm cơ bản so với cùng kỳ năm trước, xuống còn 2,25% vào năm 2024.

Tuy nhiên, sự khác biệt về chất lượng tín dụng giữa nhóm ngân hàng lớn và nhỏ vẫn khá rõ rệt. Một số ngân hàng lớn, như VPBank, đã chủ động siết chặt hoạt động cấp tín dụng đối với các khoản vay tiêu dùng mới. Đồng thời, các khoản vay mua nhà tại Techcombank ghi nhận tỷ lệ nợ xấu giảm đáng kể trong nửa cuối năm 2024.

Trong nhóm ngân hàng quốc doanh, VietinBank ghi nhận sự sụt giảm mạnh về tỷ lệ nợ xấu hình thành mới trong nửa cuối năm, trong khi BIDV và Vietcombank đã cải thiện nợ xấu thông qua chiến lược xóa nợ tích cực.

Trái lại, chất lượng tài sản tại các ngân hàng nhỏ tập trung vào khách hàng cá nhân và SMEs như SaigonBank, ABBank, BAC A Bank có xu hướng suy giảm, chủ yếu do tình trạng nợ xấu từ các khoản vay mua nhà.

Ông Tùng cho biết: “Chúng tôi kỳ vọng điều kiện kinh doanh thuận lợi hơn trong năm 2025 sẽ hỗ trợ giảm tỷ lệ hình thành nợ xấu trong ngành ngân hàng.”

Tính đến thời điểm hiện tại, tất cả các ngân hàng đã công bố báo cáo tài chính quý IV/2024. Dữ liệu cho thấy quy mô nợ xấu (NPL), tỷ lệ nợ xấu và nợ xấu hình thành ròng (trước xử lý rủi ro) của toàn ngành trong quý IV/2024 đều ghi nhận sự sụt giảm so với quý trước.

Đáng chú ý, quy mô nợ xấu hình thành ròng đã giảm xuống mức thấp nhất kể từ quý I/2022 – thời điểm trước khi nợ xấu bắt đầu chu kỳ gia tăng mạnh do tác động tiêu cực từ các yếu tố vĩ mô và thị trường bất động sản.

Trong quý IV/2024, một số ngân hàng như VietinBank, Techcombank, TPBank và NamABank đã ghi nhận sự cải thiện về nợ xấu ròng (trước xử lý rủi ro), khi các khoản nợ xấu nội bảng được chuyển về nhóm nợ có chất lượng tốt hơn.

Theo chuyên gia phân tích tại Công ty chứng khoán VDSC, xu hướng giảm của nợ xấu hình thành ròng được hỗ trợ bởi khả năng trả nợ của khách hàng đã cải thiện đáng kể trong quý IV/2024. Điều này thể hiện một phần qua sự sụt giảm trong số dư lãi, phí phải thu và số ngày phải thu lãi bình quân so với quý trước. Xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục hỗ trợ nâng cao chất lượng tài sản của ngành ngân hàng trong năm 2025.

Dữ liệu từ báo cáo tài chính quý IV/2024 của 27 ngân hàng cho thấy tỷ lệ bao phủ nợ xấu toàn ngành đã tăng từ 82,4% cuối năm trước lên 91,4% vào cuối năm 2024. Trong số đó, 14/27 ngân hàng báo cáo mức tăng tỷ lệ bao phủ nợ xấu trong năm qua.

Dù vậy, chỉ còn 4 ngân hàng duy trì được tỷ lệ bao phủ trên 100%, bao gồm Vietcombank, VietinBank, BIDV và Techcombank, trong khi các ngân hàng còn lại đều có tỷ lệ bao phủ nợ xấu dưới mức này.