Thời gian qua, tỉnh Đắk Nông đã trung trung triển khai các dự án thuộc chương trình nông thôn, miền núi. Qua quá trình thực hiện, các dự án đã giúp thay đổi rõ rệt tư duy canh tác về cây nông nghiệp nói chung và cây cà phê nói riêng cho bà con Đắk Nông.
Điển hình, Dự án “Áp dụng công nghệ sản xuất chế phẩm vi sinh đa chức năng và phân bón hữu cơ vi sinh vật đa chức năng tại Đắk Nông”. Kết quả của dự án góp phần định hướng phát triển nông nghiệp bền vững cho người dân. Dự án cũng tiếp nhận và làm chủ công nghệ sản xuất chế phẩm vi sinh vật đa chức năng và phân bón hữu cơ vi sinh vật. Đồng thời, xây dựng các mô hình sử dụng chế phẩm tại địa phương.
Sau khi dự án triển khai đến nay, đa số người dân trồng cà phê và một số nông sản khác của địa phương đã tiếp nhận quy trình và biết cách xử lý phế phụ phẩm trong nông nghiệp làm phân bón hữu cơ vi sinh. Công nghệ đó đã góp phần giảm thiểu ô nhiễm môi trường, giảm chi phí sản xuất. Chất lượng sản phẩm nông sản được nâng cao. Nông sản được đẩy mạnh sản xuất theo hướng hữu cơ, an toàn vệ sinh thực phẩm.
Tương tự, Dự án “Ứng dụng đồng bộ một số tiến bộ kỹ thuật xây dựng mô hình sản xuất, chế biến cà phê theo hướng an toàn, bền vững tại huyện Đắk Mil” cũng mang lại những kết quả nổi bật. Dự án đã giúp xây dựng vườn nhân chồi 5 dòng cà phê chọn lọc, bao gồm: TR4, TR9, TR11, TR12, TR13, với diện tích 2.000m2.
Bình quân hàng năm, dự án còn bảo đảm cung cấp 200.000 chồi ghép tốt cho người dân trên địa bàn. Dự án xây dựng được 2 vùng mô hình thâm canh cà phê tổng hợp, với diện tích 100ha cà phê vối kinh doanh hiện có, dựa trên việc ứng dụng đồng bộ một số tiến bộ kỹ thuật trong canh tác, thu hoạch, chế biến. Nhờ đó, chất lượng sản phẩm cà phê được bảo đảm an toàn, sản xuất bền vững. Đến nay, mô hình đang được người dân nhân rộng.
Cùng với đó, các nhiệm vụ khoa học và công nghệ cấp tỉnh đang đóng góp nhiều cho sự phát triển cho cây cà phê Đắk Nông. Tiêu biểu như nhiệm vụ “Nghiên cứu, ứng dụng một số giải pháp khoa học, tổng hợp để tái canh sớm cây cà phê tại Đắk Nông”.
Nhiệm vụ đã xây dựng được quy trình kỹ thuật trồng tái canh sớm cây cà phê sau 6-12 tháng phù hợp với điều kiện tự nhiên của tỉnh. Dự án thực hiện chuyển giao ứng dụng kỹ thuật quy trình tái canh sớm cây cà phê trên 4 mô hình (1ha/mô hình) tại 2 huyện Đắk Song và Đắk Mil. Các quy trình được người dân đánh giá thực hiện có hiệu quả kỹ thuật cao, phát triển khá tốt, đang được duy trì ổn định và nhân rộng.
Hiện nay, Sở NN-PTNT Đắk Nông đang sử dụng quy trình này tích hợp vào dự thảo quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc và thu hoạch cà phê vối trên địa bàn tỉnh.
Để đa dạng hóa sản phẩm từ cây cà phê, Đắk Nông triển khai nhiệm vụ “Nghiên cứu tạo sản phẩm hỗ trợ giảm cân từ hạt cà phê xanh và phụ phẩm của quá trình chế biến cà phê, nâng cao giá trị kinh tế tăng thu nhập trong sản xuất cà phê”.
Nhiệm vụ được triển khai nhằm ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong xây dựng mô hình chế biến hạt cà phê xanh sản xuất nguyên liệu. Đồng thời, bào chế thực phẩm bảo vệ sức khỏe có giá trị kinh tế cao, tăng thu nhập trong sản xuất cà phê ở Đắk Nông nói riêng và khu vực Tây Nguyên nói chung.
Kết quả đã xây dựng được quy trình chiết xuất bột cà phê xanh hàm lượng tổng chlorogenic axit CGAs 50%, bảo đảm tiêu chuẩn cơ sở và tạo ra 5 kg bột chiết suất cà phê xanh và 100 hộp viên nang hỗ trợ giảm cân, béo phì.
Từ nhiệm vụ đã thiết lập được hồ sơ thiết kế hệ thống dây chuyền thiết bị chiết xuất bột cà phê xanh hàm lượng tổng axít chlorogenic CGAs 50% quy mô pilot 10 kg nguyên liệu/mẻ…
Cây cà phê là một trong những cây trồng chủ lực của Đắk Nông. Ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất cà phê, tạo ra những sản phẩm công nghệ cao đang được coi là xu hướng tất yếu. Qua đó giúp thay đổi hoàn toàn bức tranh nông nghiệp cho Đắk Nông.
