Trên diện tích hơn 250ha, các thành viên của HTX Nông nghiệp, Thương mại, Dịch vụ Tân Phú Nông, xã Đắk Nia, TP. Gia Nghĩa đã cùng nhau liên kết phát triển mô hình cà phê cảnh quan, kết hợp với hồ tiêu và các loại cây ăn trái khác.
Điểm đặc biệt của mô hình này là vườn cây được thiết kế theo 3 tầng. Trong đó, tầng trên gồm hồ tiêu và cây ăn trái. Tầng này có tác dụng che bóng cho cây cà phê ở tầng giữa.
Còn tầng dưới cùng là thảm cỏ được quản lý chặt chẽ. Mô hình sản xuất này giúp giữ ẩm, chống xói mòn, rửa trôi và tạo điều kiện để các loại vi sinh vật có ích phát triển.
Với mật độ hợp lý, kết hợp các loại cây trồng xen canh đã mang lại thu nhập cao cho các nông hộ. Từ khi thực hiện mô hình cà phê cảnh quan, người dân không sử dụng phân bón hóa học. Thay vào đó, bà con sử dụng phân vi sinh, phân chuồng ủ hoai mục để bón cho cây trồng.
Việc lựa chọn sử dụng phân vi sinh, tận dụng các phế phẩm từ nông nghiệp làm phân bón giúp các gia đình tiết kiệm hơn 40% chi phí đầu tư, nâng cao thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích cây trồng.
Ông Trần Hữu Trung, Giám đốc HTX cho biết, HTX đã thay đổi thói quen canh tác của các thành viên. HTX hình thành vùng nguyên liệu, tạo ra các sản phẩm nông nghiệp chất lượng cao, bền vững… mang lại thu nhập ổn định cho các thành viên. Hiện nay, HTX đang gửi mẫu đánh giá nông sản theo tiêu chuẩn hữu cơ, xây dựng sản phẩm OCOP cho cà phê bột.
Theo Sở NN-PTNT Đắk Nông, để ứng phó với biến đổi khí hậu ngày càng khắc nghiệt và giá vật tư nông nghiệp tăng cao, nhiều năm nay, nông dân đã thay đổi từ thói quen canh tác theo hướng bền vững. Trong đó, tiên phong là các HTX nông nghiệp.
Đắk Nông có 172 HTX nông nghiệp, gần 10.000 thành viên, vốn điều lệ hơn 240 tỷ đồng. Đến nay, Đắk Nông có 23 HT,X với 26 sản phẩm được chứng nhận OCOP, trong đó 5 sản phẩm đạt 4 sao, số còn lại đạt 3 sao.
Nhiều HTX ở Đắk Nông sản xuất theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP; tiêu chuẩn châu Âu, Mỹ, Nhật Bản… Nông sản của các HTX đạt UTZ, Organic, EU, UDA, YAZ, Fairtrade; tiêu chuẩn hữu cơ; tiêu chuẩn ngành hàng… đáp ứng thị trường trong nước, xuất khẩu.
Ông Nguyễn Khải, Chủ tịch Liên minh HTX Đắk Nông cho biết, các HTX nông nghiệp đã và đang khẳng định rõ vai trò nòng cốt, dẫn dắt, thúc đẩy phát triển nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
HTX góp phần phát triển kinh tế, tạo việc làm, tăng thu nhập, xóa đói, giảm nghèo cho các thành viên, xây dựng NTM, bảo đảm an sinh xã hội và trật tự an ninh, an toàn xã hội.
UBND tỉnh Đắk Nông vừa ban hành Kế hoạch phát triển HTX nông nghiệp gắn với tái cơ cấu ngành Nông nghiệp và xây dựng NTM trên địa bàn tỉnh.
Theo đó, tỉnh xây dựng các hoạt động cụ thể để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTX nông nghiệp theo định hướng phát triển bền vững; ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.
Tỉnh Đắk Nông ưu tiên phát triển HTX nông nghiệp gắn với phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế tri thức. Đắk Nông tập trung xây dựng HTX nông nghiệp trở thành mô hình kinh tế-xã hội quan trọng ở khu vực nông thôn.
HTX Nông nghiệp giúp tăng thu nhập cho người nông dân, bảo vệ môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu; tạo động lực thu hút đầu tư, đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông nghiệp và xây dựng NTM.
Theo kế hoạch, Đắk Nông đặt mục tiêu đến năm 2025 có trên 60% HTX nông nghiệp hoạt động khá, tốt trở lên; không còn HTX nông nghiệp yếu, kém; 60% HTX nông nghiệp tham gia liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm với doanh nghiệp.
Doanh thu bình quân của các HTX nông nghiệp tăng ít nhất 12%/năm; thu nhập bình quân của lao động thường xuyên trong HTX nông nghiệp tăng ít nhất 14%/năm; khoảng 30% HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất, gắn với truy xuất nguồn gốc, mã vùng trồng,…
