Ngại làm doanh nghiệp
Theo Sở KHĐT Đắk Nông, phát triển doanh nghiệp hiện nay được xác định có 3 nguồn cơ bản: doanh nghiệp khởi nghiệp mới hoàn toàn, doanh nghiệp hiện có phát triển quy mô lớn hơn và chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp.
Thực tế, doanh nghiệp khởi sự mới có tỷ lệ thành công không cao, nên không kỳ vọng nhiều về đóng góp tăng trưởng số lượng.
Số doanh nghiệp hiện có phát triển thêm công ty mới, tuy được đánh giá là nâng cao chất lượng, nhưng không kỳ vọng tăng nhanh về số lượng. Việc chuyển đổi hộ kinh doanh lên doanh nghiệp là giải pháp vừa có thể nâng cao số doanh nghiệp cả về số lượng và chất lượng.
Trong tổng số 21.000 hộ cá thể hoạt động kinh doanh ở Đắk Nông hiện nay, có khoảng 10.000 hộ nằm trong diện quản lý thuế. Mỗi năm, đối tượng này đóng góp không nhỏ vào ngân sách địa phương.
Trong số này, có trên 20% hộ kinh doanh có thể phát triển lên doanh nghiệp. Đây là những hộ sử dụng trên 10 lao động, có doanh thu từ 50 triệu đồng/tháng trở lên. Tiềm năng là vậy, nhưng số doanh nghiệp được chuyển đổi từ hộ kinh doanh những năm qua là không nhiều.
Cửa hàng điện máy Lê Thuận, huyện Đắk R’lấp đi vào hoạt động nhiều năm, việc kinh doanh khá ổn định. Tuy nhiên, khi được hỏi về định hướng chuyển đổi lên doanh nghiệp, đại diện chủ cửa hàng không mặn mà.
Nguyên nhân mà cơ sở đưa ra có nhiều, nhưng trước hết là vì quy mô hoạt động nhỏ, chủ yếu dựa vào nhân lực trong gia đình. “Nếu cố gắng lên doanh nghiệp sẽ vướng vào nhiều yêu cầu mang tính bắt buộc như: sổ sách kế toán, mô hình tổ chức… Cách quản lý, mức chịu thuế sẽ phức tạp hơn nhiều”, anh Lê Văn Thuận, chủ cửa hàng chia sẻ.
Một trong những cơ sở có doanh thu lớn, nhưng cửa hàng tạp hóa Phượng Hóa, TP. Gia Nghĩa không mặn mà chuyển đổi lên doanh nghiệp. Theo bà Nguyễn Thị Phượng, chủ cửa hàng, hiện tại, cơ sở vẫn nằm trong diện nộp thuế khoán và có phát sinh hóa đơn.
“Chúng tôi là mô hình kinh doanh theo hộ gia đình. Nếu lên doanh nghiệp, cơ sở phải thuê kế toán làm sổ sách, con dấu, kê khai nhiều loại thuế liên quan… Nói chung thấy phức tạp lắm”, bà Phượng cho hay.
Tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền
Thực tế, ngoài những nguyên nhân trên, việc thiếu kỹ năng quản lý là một thách thức cho sự phát triển của khu vực hộ kinh doanh cá thể. Bởi vì, đa số hộ kinh doanh cá thể hiện nay không có kỹ năng kế toán.
Theo thống kê của ngành Thuế Đắk Nông, trong số hàng ngàn hộ cá thể mà đơn vị quản lý, có khoảng 70% trường hợp không có hồ sơ, không ghi chép kế toán, dù chỉ là ghi chép đơn giản.
Chưa kể, chính sách thuế và xử lý vi phạm trong lĩnh vực thuế hiện có lợi cho hộ kinh doanh hơn doanh nghiệp rất nhiều. Đây cũng là nguyên nhân khiến nhiều hộ kinh doanh có doanh thu lớn vẫn không muốn chuyển đổi lên doanh nghiệp.
Để hộ kinh doanh phá vỡ tâm lý, phát triển lên doanh nghiệp, cần sự “tiếp sức” từ nhiều phía. Theo Hiệp hội Doanh nghiệp Đắk Nông, mỗi người có thể thành lập ra một doanh nghiệp thì số lượng doanh nghiệp tăng lên rất nhanh. Vấn đề đặt ra ở đây là chất lượng hoạt động của doanh nghiệp như thế nào.
Phát triển doanh nghiệp hiện nay không nên chạy theo số lượng, mà phải thực sự có môi trường lành mạnh, tạo điều kiện để doanh nghiệp phát triển có chiều sâu. Về phía UBND tỉnh, các sở, ngành liên quan tiếp tục cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nhất là lĩnh vực cải cách hành chính.
Lãnh đạo Sở KHĐT Đắk Nông cho biết, về phía đơn vị sẽ phối hợp với cơ quan liên quan rà soát số hộ kinh doanh có đủ điều kiện phát triển lên doanh nghiệp. Sở KHĐT tập trung tuyên truyền, hỗ trợ các hộ bằng những giải pháp cụ thể như: phân công cán bộ hướng dẫn hộ kinh doanh về thủ tục, hồ sơ chuyển thành doanh nghiệp, tư vấn định hướng kinh doanh, hỗ trợ về mặt pháp lý…
