Powered by Techcity

“Sợi dây” cộng cảm từ buôn làng

21:57, 26/07/2023

Những giá trị văn hóa cốt lõi của dân tộc đang đứng trước nhiều thách thức từ làn sóng hội nhập và “cơn lốc” của công nghệ 4.0. Trong quá trình đó thì việc bảo tồn sẽ như thế nào và đâu là không gian sống cho những giá trị quý báu ấy?

Hội tụ những giá trị nhân văn

“Sợi dây” kết nối của đồng bào Tây Nguyên là văn hóa cộng đồng. Dĩ nhiên, “sợi dây” gắn kết cộng đồng này không dễ có được, mà được tích lũy, vun đắp từ bao đời, làm nên bản sắc riêng của dân tộc mình.

Lễ hội truyền thống, nơi hội tụ những giá trị nhân văn, tốt đẹp trong đời sống xã hội của đồng bào các dân tộc, trong đó giá trị tiêu biểu nhất là sự gắn kết cộng đồng, làm tình người trở nên bền chặt hơn. Hiện không ít buôn làng vẫn còn lưu giữ nhiều lễ hội truyền thống. Và chính ở những nơi này, việc bảo tồn văn hóa thu được nhiều kết quả tích cực. Lễ hội mừng lúa mới của đồng bào Xê đăng được tổ chức vào ngày 1/1 hằng năm ở buôn H’ring (xã Ea H’đing, huyện Cư M’gar) là sự minh chứng sống động nhất.





Đồng bào Xê Đăng ở huyện Cư M’gar múa xoang trong lễ hội mừng lúa mới.

Cứ mỗi lần tổ chức, sinh hoạt lễ hội, mỗi người dân trong buôn trở nên “đa năng”. Trước ngày hội lớn, bà con trong buôn chuẩn bị vật dụng, lương thực, thực phẩm, trang trí khu vực lễ… Đàn ông đảm trách việc nặng nhọc như đốn tre, chặt củi, còn phụ nữ chăm lo bếp núc, trang trí. Đến ngày mở hội, ai có gì góp nấy, nhà góp con gà, ký thịt heo, nhà vài cân nếp rẫy, ché rượu cần. Kết thúc phần nghi lễ, mọi người háo hức vào phần hội. Họ bày thức ăn, nước uống đã chuẩn bị trước đó để cùng nhau ăn uống, hát hò, múa xoang… Khi có chút men say của rượu cần, họ nhảy múa, hát ca hòa cùng nhịp chiêng,… Tất cả cứ diễn ra tự nhiên không hình thức, phô trương, cũng chẳng phải là “diễn” lại một nghi lễ nào đó, mà cứ thế hồn nhiên, đắm say tận hiến cho vốn văn hóa ở buôn làng thêm phần bản sắc. Đó là biểu hiện của tinh thần cộng đồng, cũng là giá trị lớn nhất mà lễ hội mang lại.

Ông Y Wem H’wing, Phó Chủ tịch UBND huyện Cư M’gar chia sẻ, không cách nào bảo tồn văn hóa tốt hơn là dựa vào chính cộng đồng để truyền giữ và phát huy. Chính quyền địa phương không can thiệp sâu mà chỉ hỗ trợ kinh phí, công tác an ninh, hậu cần… còn lại cứ để bà con tái hiện chân thật lễ hội truyền thống của dân tộc mình. Khi mà chủ thể của văn hóa lễ hội được phát huy tối đa cũng là dịp để cộng đồng cùng tham gia, cộng cảm. Nhờ tổ chức đều đặn nên nhiều lễ hội truyền thống được du khách biết đến và bị cuốn hút bởi việc trải nghiệm lễ hội do chính bà con thực hiện.

Nhân lên những giá trị văn hóa

Đắk Lắk là nơi hội tụ của 49 dân tộc cùng sinh sống, có nền văn hóa đa dạng, nhiều sắc màu. Tỉnh Đắk Lắk xác định, công tác giữ gìn, bảo tồn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc là nhiệm vụ then chốt trong chiến lược phát triển văn hóa của địa phương, trong đó đồng bào các dân tộc thiểu số (DTTS) là trung tâm, là chủ thể của mọi hoạt động. Trong nỗ lực giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, từ năm 2016 đến nay, ngành văn hóa địa phương đã phối hợp tổ chức hơn 130 nghi lễ, lễ hội và ngày hội truyền thống của đồng bào các DTTS gắn với cồng chiêng.





Hòa cùng nhịp xoang trong lễ hội mừng lúa mới của đồng bào Xê Đăng ở huyện Cư M’gar.

Tuy nhiên, trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng, giao lưu văn hóa mở rộng, đặc biệt là sự tác động của những yếu tố ngoại lai thì việc bảo tồn văn hóa đứng trước nhiều thách thức lớn hơn. Đó là nguy cơ mai một của những giá trị truyền thống, hòa tan trước xu thế hội nhập mới.

Từ thực tiễn công tác bảo tồn văn hóa ở địa phương cho thấy, muốn bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa, những nét đẹp truyền thống của dân tộc một cách bền vững thì phải dựa vào cộng đồng. Không có nỗ lực nào tốt hơn bằng chính việc đưa người dân thực sự tham gia vào quá trình bảo tồn, khơi gợi lên ý thức của người trong cuộc. Nếu không có người dân tham gia – chủ thể quan trọng nhất – vào việc bảo vệ, bảo tồn thì khó giá trị văn hóa nào có thể lưu giữ được. Chính họ là chủ thể khắc họa đậm nên dấu ấn lịch sử, thể hiện đậm nét những giá trị văn hóa của dân tộc mình và cũng là người thụ hưởng văn hóa. Họ tự gìn giữ, tự phát huy, khơi dậy nội lực tiềm tàng và “nối dài” sợi dây đoàn kết ở buôn làng. Đồng thời, gợi lên nhiều xúc cảm tốt đẹp cho những người cùng tham gia.

Mục tiêu của tỉnh là phải giữ gìn, bảo tồn và phát huy ngày càng tốt hơn bản sắc văn hóa của các dân tộc. Muốn vậy cần có không gian để sự gắn kết ấy thêm bền chặt, mang lại những cộng cảm trong cộng đồng. Những lễ hội truyền thống còn truyền giữ, chính là nơi tạo dựng không gian thực hành cho văn hóa của dân tộc. Hay nói một cách khác hơn, toàn bộ hệ giá trị văn hóa truyền thống được sáng tạo, phát huy, thụ hưởng và trao truyền trong không gian ấy. Bởi lễ hội truyền thống chính là không gian tập hợp sống động và đầy đủ nhất các yếu tố văn hóa, tinh thần chứa đựng trong đó các giá trị của một tộc người. Nơi đó hội tụ nhiều yếu tố cốt lõi để có thể nhận diện bản sắc của mỗi dân tộc, bao gồm phong tục, tập quán, tín ngưỡng, âm nhạc, vũ điệu, trang phục, ẩm thực… Lễ hội là dịp để tôn vinh những giá trị văn hóa này.

Cuộc sống luôn thay đổi, thậm chí quá nhanh chóng và phức tạp, những gì của ngày cũ sẽ khó bảo tồn nếu không được “nhắc lại” một cách sống động và “có linh hồn” như thế. Khi không còn không gian thực hành thì những giá trị văn hóa quý giá sẽ khó có điều kiện bảo tồn, phát huy. Do đó, nếu nuôi dưỡng và phát huy được yếu tố cộng đồng sẽ là “gốc rễ” bền chặt để sắc thái cội nguồn được bảo tồn, “bám rễ” trong đời sống hiện đại.

Đỗ Lan



Nguồn

Cùng chủ đề

Bế mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 – năm 2024

Chiều 9/11, sau 3 ngày thi đấu hào hứng, sôi nổi, Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024 đã chính thức bế mạc. Ban Tổ chức trao giải toàn đoàn khối phòng Giáo dục và Đào tạo. Hội thao được tổ chức từ ngày 7-9/11/2024 với sự tham gia của gần 1.500 vận động viên đến từ 77 đơn vị trong ngành. Các vận động viên đã tham gia...

Tiếp tục rà soát công tác tổ chức các hoạt động kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh

Sáng 08/11, Ban Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk họp rà soát các nội dung liên quan đến công tác tổ chức các hoạt động kỷ niệm. Đồng chí Nguyễn Tuấn Hà, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk chủ trì cuộc họp. Các đại biểu dự cuộc họp. Đến nay các hoạt động kỷ niệm...

Khai mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 – năm 2024

Sáng 7/11, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Công đoàn ngành Giáo dục tỉnh tổ chức Lễ khai mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024. Hội thao có sự tham gia của gần 1.500 vận động viên đến từ 77 đơn vị. Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024 được tổ...

Triển khai hiệu quả chính sách hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khoẻ trẻ...

Sáng 29/10, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh phối hợp với Sở Y tế tổ chức Hội nghị chuyên đề đánh giá thực trạng, đề xuất giải pháp thực hiện hiệu quả chính sách hỗ trợ phụ nữ dân tộc thiểu số sinh đẻ an toàn và chăm sóc sức khỏe trẻ em vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, giai đoạn 2021-2025 thuộc Dự án 8. Tham dự hội nghị có bà H’Yim Kđoh- Phó Chủ...

Tổng kết công tác xã hội hóa về kiên cố hóa trường, lớp học và nhà công vụ cho giáo viên

Sáng 25/10, tại Hà Nội, Bộ Giáo dục và Đào tạo tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc tổng kết công tác xã hội hóa về kiên cố hóa trường, lớp học và nhà công vụ cho giáo viên giai đoạn 2013-2023 và giải pháp trong thời gian tới. Dự hội nghị có Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn cùng đại diện lãnh đạo các bộ,...

Cùng tác giả

Thị trường đi ngang, giao dịch quanh mốc 61,8.000 đồng/kg

Giá heo hơi miền Bắc hôm nay hôm nay 10/11/2024 Tại khu vực miền Bắc, giá heo hơi hôm nay duy trì ổn định so với ngày hôm qua và dao động trong khoảng 62.000 – 64.000 đồng/kg. Cụ thể, thương lái tại Thái Nguyên, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Bắc Giang, Hà Nội, Thái Bình, Hưng Yên, Hải Dương đang thu mua heo hơi với giá 64.000 đồng/kg ghi nhận đây là mức giá cao nhất khu vực. Giá heo hơi hôm...

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk thảo luận về hai dự án Luật Nhà giáo và Luật Việc làm (sửa đổi)

Ngày 9/11, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk đã tham gia thảo luận tại tổ về dự án Luật Nhà giáo và dự án Luật Việc làm (sửa đổi). Quang cảnh phiên họp (Ảnh: quochoi.vn) Đối với dự thảo Luật Nhà giáo, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân - Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo...

Bế mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 – năm 2024

Chiều 9/11, sau 3 ngày thi đấu hào hứng, sôi nổi, Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024 đã chính thức bế mạc. Ban Tổ chức trao giải toàn đoàn khối phòng Giáo dục và Đào tạo. Hội thao được tổ chức từ ngày 7-9/11/2024 với sự tham gia của gần 1.500 vận động viên đến từ 77 đơn vị trong ngành. Các vận động viên đã tham gia...

Chàng trai, cô gái miền núi về TP.HCM tranh tài với các dự án khởi nghiệp

Giới thiệu sự án khởi nghiệp từ tài nguyên bản địa Sáng 9/11, rất đông các thí sinh trên cả nước của cuộc thi Khởi nghiệp xanh – Phát triển bền vững, quy tụ về TP.HCM để tranh tài ở vòng thi chung kết. Cuộc thi do Hội Doanh nghiệp hàng Việt Nam chất lượng cao, Trung tâm Nghiên cứu Kinh doanh và Hỗ trợ Doanh nghiệp phối hợp cùng các đơn vị tổ chức. Vòng chung kết cuộc thi năm...

Nhiều dự án của phụ nữ tranh tài tại cuộc thi khởi nghiệp xanh

Trong số 36 dự án tranh tài chung kết Cuộc thi Ý tưởng/Dự án Khởi nghiệp Xanh – Phát triển bền vững lần thứ 10 năm 2024 có nhiều dự án do phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ...

Cùng chuyên mục

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk thảo luận về hai dự án Luật Nhà giáo và Luật Việc làm (sửa đổi)

Ngày 9/11, trong khuôn khổ Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk đã tham gia thảo luận tại tổ về dự án Luật Nhà giáo và dự án Luật Việc làm (sửa đổi). Quang cảnh phiên họp (Ảnh: quochoi.vn) Đối với dự thảo Luật Nhà giáo, đại biểu Lê Thị Thanh Xuân - Phó Trưởng đoàn phụ trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo...

Bế mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 – năm 2024

Chiều 9/11, sau 3 ngày thi đấu hào hứng, sôi nổi, Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024 đã chính thức bế mạc. Ban Tổ chức trao giải toàn đoàn khối phòng Giáo dục và Đào tạo. Hội thao được tổ chức từ ngày 7-9/11/2024 với sự tham gia của gần 1.500 vận động viên đến từ 77 đơn vị trong ngành. Các vận động viên đã tham gia...

Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk thảo luận tại tổ về chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy

Chiều 8/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV, Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk đã tham gia thảo luận tại tổ về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030; Dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Quảng cáo và Dự án Luật Hóa chất (sửa đổi). Quang cảnh phiên thảo luận tại tổ (Ảnh:quochoi.vn). Thảo luận ý kiến...

Huyện Krông Năng phát động hưởng ứng Tháng cao điểm “Vì người nghèo” năm 2024

Ngày 8/11, UBND huyện Krông Năng phối hợp với Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện tổ chức Lễ phát động hưởng ứng Tháng cao điểm “Vì người nghèo” năm 2024. Tháng cao điểm “Vì người nghèo” năm 2024 là hoạt động đầy ý nghĩa, thiết thực chào mừng kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk (22/11/1904 - 22/11/2024), đồng thời là dịp để các cấp, ngành, cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, doanh nhân, nhà hảo tâm và...

Tiếp tục rà soát công tác tổ chức các hoạt động kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh

Sáng 08/11, Ban Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk họp rà soát các nội dung liên quan đến công tác tổ chức các hoạt động kỷ niệm. Đồng chí Nguyễn Tuấn Hà, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, Trưởng Ban Tổ chức các hoạt động kỷ niệm 120 năm Ngày thành lập tỉnh Đắk Lắk chủ trì cuộc họp. Các đại biểu dự cuộc họp. Đến nay các hoạt động kỷ niệm...

Khai mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 – năm 2024

Sáng 7/11, Sở Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Công đoàn ngành Giáo dục tỉnh tổ chức Lễ khai mạc Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024. Hội thao có sự tham gia của gần 1.500 vận động viên đến từ 77 đơn vị. Hội thao truyền thống ngành Giáo dục và Đào tạo tỉnh Đắk Lắk lần thứ 41 - năm 2024 được tổ...

Tập huấn nghiệp vụ công tác bình đẳng giới và Vì sự tiến bộ của phụ nữ năm 2024.

Ngày 5/11, tại TP. Buôn Ma Thuột, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ công tác bình đẳng giới và Vì sự tiến bộ của phụ nữ năm 2024. Tham dự hội nghị có Thứ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Nguyễn Thị Hà; Phó Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Lắk H’Yim Kđoh; cán bộ làm công tác bình đẳng giới thuộc các bộ, ban, ngành và sở...

Hoàn thiện hệ thống giao thông kết nối khu vực Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung bộ, Đông Nam bộ và đồng bằng...

Sáng 4/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Tám, Quốc hội khóa XV, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Đắk Lắk tiếp tục tham gia thảo luận tại hội trường về đánh kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2024; dự kiến kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025. Quang cảnh phiên họp (Ảnh: quochoi.vn). Về công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông, đại biểu Nguyễn...

Chủ động phòng bệnh đột quỵ khi thời tiết chuyển mùa

Hiện nay, Đắk Lắk đang vào thời điểm chuyển mùa, thời tiết thay đổi đột ngột từ nóng sang lạnh khiến số ca đột quỵ gia tăng, có nguy cơ tử vong cao nếu không được cấp cứu và xử trí kịp thời. Tại Khoa Hồi sức tích cực và chống độc, Bệnh viện đa khoa vùng Tây Nguyên những ngày này tiếp nhận số ca đột quỵ gia tăng đột biến. Theo thống kê, trong tháng 10/2024, Khoa tiếp...

Phát động sáng tác tác phẩm văn học nghệ thuật về lực lượng vũ trang tỉnh Đắk Lắk

Ngày 31/10, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Đắk Lắk phối hợp với Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh tổ chức phát động Cuộc vận động sáng tác tác phẩm văn học nghệ thuật về đề tài “Lực lượng vũ trang tỉnh Đắk Lắk - 80 năm xây dựng, chiến đấu, trưởng thành và không ngừng lớn mạnh”, hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Lực lượng vũ trang tỉnh Đắk Lắk (23/9/1945 - 23/9/2025). Các đại biểu...

Tin nổi bật

Tin mới nhất