“Đài thiên văn” 6.500 tuổi ở Trung Đông tự xoay bí ẩn

Di tích cổ đại Rujm el-Hiri – “Bánh xe ma” – trên cao nguyên Golan, khu vực phía Tây Nam Syria, nổi tiếng với cấu trúc nhiều vòng tròn đồng tâm bí ẩn và được các nhà khoa học cho là một đài thiên văn cổ đại.

Một nghiên cứu mới từ Đại học Tel Aviv và Đại học Ben-Gurion (Israel) đã phát hiện thêm điều bất thường: Trong 6.500 năm kể từ khi được xây dựng, “Bánh xe ma” đã thay đổi vị trí đáng kể.

Các nghiên cứu trước đây cho thấy “đài thiên văn” Rujm el-Hiri được xây dựng lần đầu khoảng năm 4500 trước Công nguyên, bổ sung thêm một số cấu trúc vào các thời kỳ sau đó.

Các cấu trúc “trẻ” nhất trong công trình thuộc về thời đại đồ đồng (khoảng năm 3600-2300 trước Công nguyên).

Khu vực này bao gồm một gò đá trung tâm được bao quanh bởi một số vòng tròn đồng tâm bằng đá bazan, đường kính khoảng 150 m.

Theo Science Alert, nghiên cứu mới đã kết hợp nhiều kỹ thuật, bao gồm phân tích địa từ, tái tạo kiến tạo và phân tích dữ liệu vệ tinh để tìm hiểu cấu trúc địa chất nơi “đài thiên văn” này tọa lạc.

Họ đã có phát hiện sốc: “Bánh xe ma” thực sự đã quay ngược chiều kim đồng hồ và dịch chuyển khỏi vị trí ban đầu tới hàng chục mét so với tình trạng ban đầu, khi nó mới được xây nên khoảng 6.500 năm về trước.

Nhưng đó không phải là một hiện tượng ma quái.

“Cấu trúc địa chất của khu vực Rujm el-Hiri được hình thành bởi quá trình tiến hóa kiến tạo của khu vực, dẫn đến sự xoay của các khối, di chuyển vị trí và hướng của lối vào chính cùng các bức tường xuyên tâm theo thời gian” – các nhà nghiên cứu giải thích.

Tuy nhiên, phát hiện này lại dẫn đến một rắc rối khác: Rujm el-Hiri được cho là đài thiên văn bởi trong tình trạng ngày nay, nó tương ứng với một số cấu hình thiên thể vào các thời điểm trong năm.

Nếu nó từng di chuyển liên tục, có thể trong quá khứ nó không hề tương ứng với các thiên thể như ngày nay, nên không phải đài thiên văn.

Nhưng nếu không phải đài thiên văn, thì nó là cái gì? Đó vẫn là câu hỏi để ngỏ.

Nhóm nghiên cứu cũng xác định được thêm một số cấu trúc, bức tường và gò chôn cất khác ở xung quanh khu vực và tin rằng vẫn còn nhiều thứ ẩn giấu khác chờ được khai phá. Họ hy vọng rằng những khám phá bổ sung trong tương lai thể giải thích bí ẩn “Bánh xe ma”.