Trước đây chưa có điện lưới và máy móc, việc chế biến miến dong được người dân xã Húc Đồng, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, làm hoàn toàn thủ công bằng tay và các loại dụng cụ tự tạo. Đặc biệt, muốn làm được sợi miến ngon có độ trắng, độ dai thích hợp thì người làm phải rất tinh ý chủ yếu dựa vào kinh nghiệm được tích lũy từ lâu.
Hãy cùng trải nghiệm nghề làm miến dong ở xã Húc Đồng, huyện Bình Liêu, tỉnh Quảng Ninh, qua bộ tác phẩm “Đặc sản miến dong Bình Liêu” của tác giả Vũ Tiến Dũng. Bộ ảnh này cũng được tác giả gửi tham dự Cuộc thi ảnh và Video “Việt Nam hạnh phúc – Happy Vietnam”, do Bộ Thông tin và Truyền thông tổ chức.
Với nghề làm miến dong, ngoài khâu lựa chọn những củ dong có đủ chất lượng để mài nghiền thành bột thì công đoạn lọc bột là vô cùng quan trọng. Quá trình lọc bột dong đóng vai trò quan trọng quyết định độ trắng, độ bóng của miến. Đặc biệt, phải lọc thật kỹ thì mới có thể loại bỏ được sạn lẫn trong bột dong. Miến dong ngon không thể có sạn. Trung bình mỗi ngày lọc từ 02 – 03 lần như vậy và việc lọc bột được tiến hành trong 05 – 07 ngày mới kết thúc. Bột sạch phải có màu trắng, mịn, không lẫn sạn thì đạt yêu cầu.
Người dân làm những dàn phơi miến ở những nơi đón được nhiều nắng. Trong quá trình phơi phải năng dở cho miến mau khô. Dàn phơi được dựng bằng 10 – 15 cây tre dài 07m – 08m gác lên các chân trụ.
Theo kinh nghiệm của người dân, khi bánh khô vừa tới (bánh còn ẩm) thì xếp bánh chồng lên nhau cho vào túi ủ qua một đêm rồi mang ra cắt.
Không có máy cắt miến, người dân thường thái thành những sợi nhỏ 0,3cm bằng dao được mài sắc. Cắt xong, người ta sẽ cuộn hai đầu bánh vào trong và đem trải ra phên phơi cho khô. Trung bình, mỗi phên chứa khoảng 05 cuộn miến. Cho đến khi miến khô song vẫn có độ dai và không bị đứt.
Miến khô được buộc túm vào bằng sợi miến cất ở nơi cao, thoáng gió. Mỗi một túm miến khoảng 01kg. Chế biến bằng thủ công như vậy nên năng suất không cao dù chất lượng miến được đảm bảo. Mỗi ngày, người Sán Chỉ ở Húc Động chế biến ra 30 – 40kg, cả vụ làm được hơn 100kg miến khô.
Húc Động là một xã vùng sâu vùng xa của huyện biên giới Bình Liêu. Húc Động lại có điều kiện thổ nhưỡng khí hậu rất phù hợp để phát triển nông lâm nghiệp với nhiều loại cây trồng và có giá trị kinh tế cao như hồi,quế,sở …và đặc biệt là cây dong riềng đã trở thành cây có thế mạnh tạo nguồn nguyên liệu để chế biến miến dong,Tạo lên một Thương Hiệu Ocop 5 sao Miến Dong Bình liêu nổi tiếng./.
Vietnam.vn