Khiếu nại liên quan đến một cuộc phỏng vấn mà ông Thaksin thực hiện vào năm 2015 ở Hàn Quốc, và đã được chính quyền quân sự ở Thái Lan đưa ra sau khi quân đội lật đổ chính phủ do em gái của ông Thaksin lãnh đạo. Ông Thaksin đã nhiều lần tuyên bố trung thành với hoàng gia đầy quyền lực của Thái Lan.
Hôm 6.2, người phát ngôn Văn phòng Tổng chưởng lý Thái Lan Prayut Petchkhun nói với các phóng viên rằng việc trì hoãn đến 7 năm mới giải quyết khiếu nại liên quan cáo buộc ông Thaksin phạm tội “khi quân” là do ông sinh sống ở nước ngoài, theo Reuters.
Người phát ngôn không nói khi nào Văn phòng Tổng chưởng lý Thái Lan sẽ đưa ra quyết định về việc truy tố. Song ông cho biết ông Thaksin đã phủ nhận hành vi sai trái và trình cho giới chức “một lá thư yêu cầu sự công bằng”. Người phát ngôn cũng không cung cấp thông tin chi tiết về cáo buộc chống lại ông Thaksin.
Luật sư của ông Thaksin không lập tức đưa ra bình luận.
Xúc phạm hoàng gia là một tội nghiêm trọng ở Thái Lan, quốc gia theo chế độ quân chủ lập hiến trong đó nhà vua rất được sùng bái. Luật “lese-majeste” ở nước này (tức “luật khi quân”, chỉ Mục 112 quy định về việc cấm phỉ báng, xúc phạm hoàng gia trong Bộ luật Hình sự Thái Lan) thuộc vào hàng nghiêm khắc nhất thế giới, với mỗi hành vi bị cho là vi phạm có mức phạt lên tới 15 năm tù.
Ông Thaksin, thủ tướng có ảnh hưởng lớn tại Thái Lan trong giai đoạn 2001-2006, đã trở về quê hương vào tháng 8.2023 sau 15 năm sống lưu vong. Ngay sau khi về nước, ông bị kết án tổng cộng 8 năm tù vì tội lạm dụng quyền lực, sau đó được nhà vua Thái Lan giảm xuống còn một năm.
Cựu thủ tướng – cũng là một tỉ phú – đang bị giam giữ tại một bệnh viện với tình trạng sức khỏe không được tiết lộ và trên thực tế vẫn chưa phải ngồi tù trọn một đêm từ khi bị tuyên án. Không những vậy, ông Thaksin có đủ điều kiện để được tạm tha vào cuối tháng này.
Hồi tháng 1, Tổng cục Cải huấn Thái Lan đã cho phép gia hạn thời gian ông Thaksin được lưu lại bệnh viện vì cần tiếp tục theo dõi sức khỏe. Trong cuộc họp báo ngày 17.1, Phó tổng cục trưởng Sitthi Sutivong cho biết “dựa trên tiêu chuẩn, ông Thaksin đủ điều kiện cho một quyết định ân xá đặc biệt”. Ông Sitthi cho hay ông Thaksin, năm nay 75 tuổi, đủ điều kiện để được ân xá vì đã lớn tuổi và có bệnh mãn tính, theo báo Bangkok Post.
Trước đó, thượng nghị sĩ Somchai Sawangkarn, chủ tịch Ủy ban Nhân quyền, tự do dân sự và bảo vệ người tiêu dùng tại Thượng viện Thái Lan, cho rằng ông Thaksin hội đủ điều kiện để được hưởng án treo sau 6 tháng thụ án. Ngoài ra, cựu thủ tướng có thể sẽ không phải đeo thiết bị theo dõi.
Chính phủ hiện tại của Thái Lan được hậu thuẫn bởi gia đình Shinawatra, thế lực vẫn chi phối chính trường Thái Lan kể từ khi ông Thaksin bị lật đổ trong cuộc đảo chính năm 2006. Các đồng minh của ông Thaksin đã bác bỏ những đồn đoán về một thỏa thuận chính trị ngầm giữa cựu thủ tướng và các đối thủ chính trị.
Tin tức về một vụ tố tụng mới nhằm vào ông Thaksin xuất hiện một tuần sau khi đảng Tiến lên (MFP), đảng lớn nhất trong quốc hội Thái Lan, bị tòa án buộc phải từ bỏ kế hoạch sửa đổi luật khi quân vốn đã gây tranh cãi.
Trong những ngày sau đó, MFP đã bị công kích liên tục, với nhiều khiếu nại yêu cầu giải thể đảng này cũng như kêu gọi cấm hàng chục nhà lập pháp của đảng hoạt động chính trị suốt đời, vì lập trường của họ đối với luật khi quân.