Làng Tam Đồng (huyện Thái Thụy, Thái Bình) là làng nghề nổi tiếng với nghề làm muối thủ công hàng trăm năm nay, dù nghề làm muối ngày càng mai một, nhưng những người dân ở đây họ vẫn tâm huyết, gắn bó với nghề truyền thống của quê hương.
Chuyện xưa, tích cũ
Trong bộ thần tích phủ Bà Chúa Muối do quan học sĩ Nguyễn Bính cùng thư lại Nguyễn Hiền sao chép từ thời Lê Cảnh Hưng, cách đây hơn 300 năm, ghi rằng: Bà Chúa Muối họ Nguyễn, húy Nguyệt Ảnh, sinh vào năm Canh Thìn 1280. Bà là con gái yêu của vợ chồng diêm dân nghèo Nguyễn Hiền – Phùng Thị Mậu tại Tam Đồng, thuộc trang Quang Lang, huyện Thụy Vân, phủ Thái Bình. Bây giờ, Quang Lang thuộc xã Thụy Hải, huyện Thái Thụy, Thái Bình.
Tương truyền, bà Nguyệt Ảnh là người vô cùng xinh đẹp, nết na, thuần khiết. Mỗi bước bà đi có mây che trên đầu. Một lần bà ngược thuyền lên kinh đô thay cha mẹ bán muối. Lính canh thành thấy người con gái đẹp bán muối lại luôn có mây che nắng trên đầu nên đã tâu sự lạ lên nhà vua. Đức vua Trần Anh Tông liền cho triệu Nguyệt Ảnh nhập cung. Sau đó vua lập Nguyệt Ảnh làm phi và đặc biệt sủng ái.
Cảm giác mình gặp khó trong việc sinh nở, Nguyệt Ảnh sinh phiền muộn. Chia sẻ với nỗi niềm của nàng phi mình rất mực yêu thương, nhà vua cho phép bà về quê sống cùng gia đình, phong đất lập phủ. Nguyệt Ảnh mang theo về quê rất nhiều châu báu được vua ban. Bà dùng số vàng bạc ấy giúp dân làng Tam Đồng mở rộng nghề muối. Nguyệt Ảnh được phong là Bà Chúa Muối. Bà Ảnh sống cùng cha mẹ một thời gian rồi lâm bệnh và qua đời vào ngày 14-4 âm lịch, năm Mậu Tuất – 1298. Khi đó nàng Nguyệt Ảnh vừa tròn 18 xuân xanh.
Thương xót Nguyệt Ảnh, vua Trần Anh Tông liền sai bộ Lễ về Quang Lang làm lễ an táng cho nàng. Đức vua lại sai bộ Công xây lăng mộ, đền thờ và ban sắc phong: “Nhất truy phong Từ ý Thái hòa Đệ tam cung phi Linh ứng Tôn thần!”; sắc cho trang Quang Lang hương khói phụng thờ “Bà Chúa Muối”.
Nguồn: https://danviet.vn/cuoi-tuan-ghe-tham-lang-muoi-co-co-tuoi-doi-tram-nam-o-tam-dong-thai-binh-20241123084230934.htm