Trong lịch sử Trung Quốc, gốm sứ Thanh Hoa dưới thời nhà Nguyên khá nổi tiếng nhất. Sứ Thanh Hoa nguồn gốc từ thời nhà Đường, Tống nhưng phải đến thời nhà Nguyên nó mới thực sự phát triển mạnh mẽ, tinh xảo. Đồ sứ thời nhà Nguyên hoa văn tinh tế, được mệnh danh là “chúa sứ” trong ngành sứ.
Từ đó đến nay, mỗi lần sứ Thanh Hoa được khai quật đều gây chấn động giới cổ vật, sưu tầm.
Ngày 29/11/1980, trong quá trình xây dựng nhà máy điện thứ hai Giang Tây (Trung Quốc), một công nhân vô tình cuốc thấy một hố sâu. Anh ta dùng đèn pin chiếu sáng, thò đầu vào nhìn thì thấy ánh sáng phản quang từ một số đồ vật có hình dáng giống chai, lọ.
Nghi ngờ có thể là di vật văn hoá được người xưa chôn giấu nên anh công nhân này nhanh chóng báo cho đơn vị thi công và liên hệ người từ bảo tàng huyện Cao An đến kiểm tra.
Gốm sứ Thanh Hoa được tìm thấy trong lần khai quật ở Giang Tây (Ảnh: Sohu)
Nhận được tin báo, các chuyên gia địa phương tỏ ra phấn khích trước thông tin nghi ngờ phát hiện số gốm sứ vì Giang Tây là “thủ phủ gốm sứ” có tiếng ở Trung Quốc.
Các chuyên gia cùng công nhân ở công trường hỗ trợ vận chuyển số đồ gốm sứ này ra ngoài. Phải mất tới 10 tiếng mới có thể mang được hết số đồ sứ đó ra ngoài.
Nhìn đống đồ sứ mới được bê ra, mọi người như chết lặng vì số lượng đồ sứ quá lớn. Sau đó, đống đồ sứ này được tiếp tục vận chuyển về bảo tàng. Theo thống kê, có 245 văn vật, trong đó 239 món đồ sứ. Đặc biệt là có tới 19 món đồ sứ Thanh Hoa.
Số lượng sứ Thanh Hoa trên thế giới không có tới 300 món mà riêng lần khai quật này ở Giang Tây phát hiện 19 món – kỷ lục về loại sứ này được khai quật.
Ngoài ra, họ còn thấy 168 đồ vật bằng sứ của lò Long Tuyền cùng nhiều đồ quý giá khác như Quân sứ, sứ men hồng, men thanh bạch… Tổng giá trị của 239 món đồ sứ ước tính khoảng 10 tỷ NDT (tương đương 32.000 tỷ đồng). Hiện số gốm sứ này được bảo quản trong Bảo tàng huyện Cao An.
Qua quá trình nghiên cứu, phân tích kỹ lưỡng, các chuyên gia khảo cổ và nhân viên bảo tàng kết luận, số gốm sứ này thuộc gia đình phò mã Ngũ Hưng Phụ, vào giữa và cuối thời nhà Nguyên.
Ngũ Hương Phụ làm nghề vận tải thương mại, gia đình ông là gia đình giàu có thời bấy giờ nên không kỳ lạ quá khi sở hữu nhiều món đồ sứ có giá trị.
Khi nhà Nguyên đứng trước nguy cơ bị Chu Nguyên Chương lật đổ, gia đình Ngũ Hưng Phụ giấu đồ sứ trong hang với hy vọng một ngày nào đó có thể quay lại lấy.
Tuy nhiên, trải qua nhiều chuyện, mãi tới năm 1980 số gốm sứ này mới được nhìn thấy một lần nữa.
Ngọ Nhung (Nguồn: Sohu)
