Mặc dù hơn 150 quốc gia đã cam kết từ năm 2021 sẽ cắt giảm 30% lượng khí thải mê-tan so với mức năm 2020 vào năm 2030 theo ‘Cam kết Mê-tan Toàn cầu’ do Mỹ và EU dẫn đầu, nhưng rất ít quốc gia nêu chi tiết cách họ sẽ đạt được điều này.
Theo nước chủ tịch COP28 là Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), điều cần thiết bây giờ là biến những cam kết đó thành hành động khẩn cấp, với sự hỗ trợ tài chính cho các nước đang phát triển và đưa ra các quy định quốc gia đối với các lĩnh vực phát thải khí mê-tan như dầu khí và nông nghiệp.
UAE đã kêu gọi ngành dầu khí giảm dần lượng khí thải mê-tan vào năm 2030 và muốn có một thỏa thuận cuối cùng bao gồm các kế hoạch chắc chắn để biến những cam kết trước đây thành hành động.
Ngoài việc vận động hành lang cho các chính phủ, UAE còn thúc giục các công ty dầu khí quốc gia và độc lập loại bỏ việc đốt dầu thường xuyên vào năm 2030. Lượng khí thải mê-tan năm ngoái từ ngành năng lượng đạt khoảng 135 triệu tấn, cao hơn một chút so với năm trước.
Các chuyên gia về khí hậu cho rằng việc đưa các nỗ lực về khí mê-tan vào thỏa thuận thượng đỉnh có tính ràng buộc về mặt pháp lý là ưu tiên hàng đầu. Mặc dù khí mê-tan có khả năng làm nóng lên nhiều hơn carbon dioxide (CO2), nhưng nó phân hủy trong khí quyển chỉ trong vòng vài năm so với hàng thập kỷ đối với CO2. Điều đó có nghĩa là việc hạn chế lượng khí thải mê-tan có thể có tác động tức thời hơn trong việc hạn chế biến đổi khí hậu.
UAE, Mỹ và Trung Quốc cũng có kế hoạch tổ chức cuộc họp vào ngày 2 tháng 12 dành cho các nhà lãnh đạo thế giới để thảo luận về việc tài trợ cho chương trình của Ngân hàng Thế giới và các nỗ lực tập trung vào khí mê-tan khác. Các quốc gia và tổ chức từ thiện trước đây đã cam kết khoảng 200 triệu USD để giải quyết khí mê-tan – chưa bằng 2% tổng nguồn tài trợ khí hậu hiện nay.
Là một phần của bước đột phá trong thỏa thuận khí hậu Mỹ – Trung Quốc gần đây, Trung Quốc – quốc gia phát thải khí nhà kính lớn nhất thế giới – cho biết họ sẽ lần đầu tiên đưa khí nhà kính mê-tan vào kế hoạch khí hậu quốc gia năm 2035.
Mỹ sẽ công bố các quy định cuối cùng về khí mê-tan cho ngành dầu khí vào ngày 2 tháng 12 tới, trong khi Canada cũng dự kiến sẽ nhắm mục tiêu vào các công ty dầu khí với đề xuất yêu cầu cắt giảm 70% lượng khí thải mê-tan từ ngành này vào năm 2030.
Mai Anh (theo Reuters)