Công điện yêu cầu chấn chỉnh công tác đấu giá đất, 3 yếu tố tác động giá địa ốc, thủ tục xác nhận thu nhập khi mua nhà ở xã hội

Bất động sản: Khu đất đấu giá Lòng Khúc, xã Tiền Yên, huyện Hoài Đức, Hà Nội nằm sát với dự án đường Vành đai 4. (Nguồn: Vietnamnet)

Thủ tướng chỉ đạo xử nghiêm trả đấu giá đất cao bất thường

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính vừa ký ban hành Công điện 134/CĐ-TTg ngày 14/12/2024 yêu cầu các bộ liên quan, các địa phương kịp thời chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất.

Công điện nêu rõ, ngày 21/8/2024, Thủ tướng đã có Công điện số 82/CĐ-TTg chỉ đạo các địa phương kịp thời chấn chỉnh công tác đấu giá quyền sử dụng đất và đã đạt kết quả nhất định.

Tuy nhiên, công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất tại một số địa phương vẫn còn những tồn tại, hạn chế như hiện tượng người tham gia đấu giá trả giá cao bất thường, có dấu hiệu thổi giá, hoặc thông đồng, cấu kết thao túng giá để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.

Để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác đấu giá quyền sử dụng đất, góp phần lành mạnh hóa thị trường BĐS, Thủ tướng yêu cầu:

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo các cơ quan, đơn vị chức năng rà soát công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất trên địa bàn đảm bảo đúng pháp luật, công khai, minh bạch. Kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm trong đấu giá quyền sử dụng đất, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá quyền sử dụng đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.

Trong đó, tập trung thực hiện các giải pháp như tổ chức công khai quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị khu vực tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất và các khu vực lân cận. Có biện pháp bảo đảm nguồn cung BĐS nhà ở, đất ở phù hợp với khả năng tiếp cận và thanh toán của đại đa số người dân có nhu cầu, khắc phục tình trạng mất cân đối cung – cầu trên thị trường BĐS.

Trước khi xác định giá khởi điểm theo bảng giá đất phục vụ công tác đấu giá quyền sử dụng đất phải tiến hành rà soát, điều chỉnh, bổ sung giá đất tương ứng trong bảng giá đất tại khu vực, vị trí tổ chức đấu giá theo quy định của pháp luật về đất đai, bảo đảm giá khởi điểm đưa ra đấu giá phải phù hợp với điều kiện cơ sở hạ tầng đã đầu tư và mặt bằng giá đất thực tế tại khu vực tổ chức đấu giá.

Chỉ đạo việc xây dựng phương án đấu giá quyền sử dụng đất phải bảo đảm chặt chẽ, khoa học, có sự kiểm soát của cơ quan chức năng, tránh tình trạng lợi dụng việc đấu giá để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường. Trong đó, lưu ý về quy định rút ngắn thời hạn nộp tiền trúng đấu giá, xác định mức tiền phải nộp lần đầu phù hợp để hạn chế tình trạng bỏ cọc; chỉ đạo đơn vị được giao tổ chức thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất, tổ chức hành nghề đấu giá tài sản lựa chọn hình thức, phương thức đấu giá phù hợp để hạn chế hành vi thông đồng, dìm giá hoặc thổi giá.

Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong công tác tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất. Căn cứ quy định của pháp luật hiện hành, có biện pháp phù hợp để quản lý chặt thông tin về lịch sử tham gia đấu giá và dòng tiền trong tài khoản thanh toán của người trúng đấu giá; nhất là các trường hợp có biểu hiện bất thường trong đấu giá như: một người hoặc nhóm người đăng ký đấu giá nhiều thửa đất trong cùng một khu đất đấu giá, người tham gia đấu giá bỏ giá cao bất thường hoặc trúng giá cao nhưng bỏ cọc…

Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố chịu trách nhiệm trước pháp luật và Thủ tướng trong việc tổ chức, thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất đảm bảo công khai, minh bạch, khách quan, bảo vệ lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích của các bên liên quan.

Hà Nội sắp đấu giá thêm 52 thửa đất

Sáng 30/12 tới, Công ty Đấu giá Hợp danh Số 5 – Quốc gia phối hợp cùng Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Quốc Oai sẽ tổ chức đấu giá tài sản của UBND huyện Quốc Oai.

Cụ thể, đấu giá quyền sử dụng 26 thửa đất (khu LK2, LK6) tại dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất đấu giá quyền sử dụng đất ở ĐG 31 thôn Yên Quán, xã Tân Phú, huyện Quốc Oai.

Đây là các thửa đất ở tại nông thôn, thời hạn sử dụng lâu dài. Diện tích các thửa đất từ 73,2-101,5m2.

Giá khởi điểm là 4,7 triệu đồng/m2; tương đương từ 344 triệu đến 477 triệu đồng/thửa. Đây là giá khởi điểm của vòng đấu số 1; từ vòng đấu giá số 2 trở đi, giá khởi điểm sẽ là giá trả hợp lệ cao nhất ở vòng đấu giá trước liền kề. Trường hợp tại vòng đấu trước liền kề mà giá trả hợp lệ cao nhất bằng giá khởi điểm của vòng đấu giá thì giá khởi điểm của vòng đấu tiếp theo bằng giá của vòng đấu trước liền kề cộng thêm một bước giá.

Bước giá áp dụng chung đối với các thửa đất và trong các vòng đấu giá là 3 triệu đồng/m2. Thời gian bán và tiếp nhận hồ sơ đấu giá đến 17h ngày 27/12.

Hình thức đấu giá bằng bỏ phiếu trực tiếp nhiều vòng tại cuộc đấu giá và tối thiểu qua 6 vòng đấu bắt buộc. Việc bỏ phiếu trực tiếp nhiều vòng tại cuộc đấu giá kết thúc khi không còn ai tham gia trả giá. Phương thức trả giá lên.

Cuộc đấu giá được tổ chức tại Trung tâm Văn hoá thông tin và Thể thao huyện Quốc Oai.

Cũng tại địa điểm trên, sáng 18/1/2025, Công ty Đấu giá Hợp danh Số 5 – Quốc gia phối hợp cùng Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Quốc Oai sẽ tiếp tục tổ chức đấu giá quyền sử dụng 26 thửa đất (khu LK1, LK2) là tài sản của UBND huyện Quốc Oai.

26 thửa đất đấu giá thuộc dự án xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu đất đấu giá quyền sử dụng đất ở ĐG 31 thôn Yên Quán, xã Tân Phú, huyện Quốc Oai.

Diện tích các thửa đất từ 85-122m2. Giá khởi điểm là 4,7 triệu đồng/m2; tương đương từ 399,5 triệu đến hơn 573 triệu đồng/thửa.

Thời gian bán và tiếp nhận hồ sơ đấu giá đến 17h ngày 15/1/2025.

Hình thức đấu giá bằng bỏ phiếu trực tiếp nhiều vòng tại cuộc đấu giá và tối thiểu qua 6 vòng đấu bắt buộc. Việc bỏ phiếu trực tiếp nhiều vòng tại cuộc đấu giá kết thúc khi không còn ai tham gia trả giá. Phương thức trả giá lên.

Trước đó, trong tháng 11, huyện Quốc Oai đã tổ chức đấu giá thành công hàng chục thửa đất tại thôn Yên Quán, xã Tân Phú. Thửa có giá trúng cao nhất là 94,7 triệu đồng/m2.

Người trẻ ngày càng gặp khó trong việc mua nhà

Theo Phó Tổng giám đốc Batdongsan.com.vn Nguyễn Quốc Anh, người trẻ Việt Nam thời buổi nào cũng gặp khó trong việc mua nhà khi giá BĐS liên tục tăng cao. So sánh lương trung bình và giá nhà của thời xưa – nay, có thể thấy không riêng Gen Z hiện nay mà người trẻ Việt, dù ở thời buổi nào cùng gặp không ít khó khăn trong việc tự mua nhà.

Thời điểm năm 2004, một cá nhân thuộc thế hệ 7x mất khoảng 31,3 năm thu nhập để mua được một căn chung cư (60m2) giá 0,6 tỷ đồng, trong điều kiện lãi suất huy động là 7,4%. Sau 10 năm, số năm thu nhập để một cá nhân thuộc thế hệ 8x mua được căn hộ như trên là 22,7 năm. Giá căn hộ đã tăng lên 1,5 tỷ đồng trong khi lãi suất huy động giảm còn 6%.

Đến năm 2024, một cá nhân 9x cần 25,8 năm thu nhập để mua căn hộ trên (giá 3 tỷ đồng) trong điều kiện lãi suất huy động là 4,5%. Tuy số năm thu nhập và lãi suất đã giảm dần theo thời gian nhưng nhìn chung, người trẻ thuộc các thế hệ vẫn cần nỗ lực trong thời gian dài mới có thể tự sở hữu nhà.

Giá BĐS liên tục tăng cao khiến năm 2024 ghi nhận mức quan tâm lớn đến các vấn đề về giá bán và khó khăn khi sở hữu BĐS. Ông Quốc Anh nhận định, kinh tế, quản lý và xã hội là ba yếu tố chính tác động đến giá BĐS.

Về kinh tế, Việt Nam là quốc gia có tốc độ tăng trưởng kinh tế đầu người, lạm phát mạnh mẽ. Đồng thời, môi trường lãi suất và hiệu quả đầu tư các kênh trong nước đều củng cố nhu cầu mua BĐS của người tiêu dùng.

Cụ thể, tăng trưởng GDP bình quân đầu người của Việt Nam hiện ở mức 34,8%, cao hơn trung bình thế giới (20,8%) và các nước đang phát triển (22%). Mặt khác, lạm phát tại Việt Nam cũng ở mức cao hơn so với trung bình các nước. Hiện tại, môi trường lãi suất ở Việt Nam đang dần trở về mức thuận lợi hơn​ và tỷ trọng tài sản tích trữ trong GDP của Việt Nam khá cao (32,8%), đứng thứ 27 trên thế giới (trung bình 27,1%).

Yếu tố thứ hai là quản lý với thuế vừa là nguồn thu, vừa là công cụ quản lý thị trường. Dữ liệu từ Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD) cho thấy tỷ trọng thuế BĐS trong GDP theo quốc gia​ của Việt Nam đang ở mức (0,03%) thấp hơn hẳn so với các quốc gia khác như Trung Quốc, Singapore (1,5%), Nhật Bản (2,6%), Hàn Quốc (4%).

Cuối cùng là yếu tố xã hội. Dân số và tốc độ đô thị hóa của Việt Nam cho thấy nhiều cơ hội cho tăng trưởng nhu cầu BĐS. Xu hướng gia đình nhỏ hơn cũng thúc đẩy nhu cầu mua BĐS cho thế hệ sau thừa kế và hành trình tự sở hữu nhà của người trẻ. Ngoài ra, về mặt văn hóa, người Việt Nam có nguyện vọng lớn với việc sở hữu BĐS trong đời.

Theo ông Quốc Anh, trước thực trạng giá BĐS tăng cao, tham khảo từ một số quốc gia nổi bật trên thế giới, có thể thấy Thuế BĐS được sử dụng làm chính sách quản lý thị trường và tối ưu nguồn thu. Tuy nhiên, trước khi áp dụng, nhiều thách thức về lý thuyết và vận hành cần được cân nhắc phù hợp. Điểm nhìn cho Việt Nam nằm ở việc tồn tại nhiều thách thức từ lý thuyết đến áp dụng thuế BĐS phù hợp.

Xác nhận thu nhập khi mua nhà ở xã hội

Nhiều người lao động tự do đang gặp khó khăn trong việc xác nhận thu nhập để mua nhà ở xã hội. Không có hợp đồng lao động, khi ra xã xin xác nhận thu nhập thì bị từ chối vì không có cơ sở chứng minh. Vậy quy định pháp luật như thế nào và người dân cần làm gì?

Dự án nhà ở xã hội tại Hà Nội. (Ảnh: Kế Toại)

Trước băn khoăn của người dân, Cục Quản lý nhà và Thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng) cho biết, ngày 27/11/2023, tại Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV đã thông qua Luật Nhà ở số 27/2023/QH15 (có hiệu lực kể từ ngày 1/8/2024). Ngày 26/7/2024, Chính phủ ban hành Nghị định số 100/2024/NĐ-CP quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở về phát triển và quản lý nhà ở xã hội (có hiệu lực kể từ ngày 01/8/2024). Ngày 31/7/2024, Bộ trưởng Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 05/2024/TT-BXD quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở.

Theo đó, tại điểm b khoản 1 Điều 78 Luật Nhà ở năm 2023 có quy định: “Đối tượng quy định tại các khoản 5, 6, 7 và 8 Điều 76 của Luật này để được mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải đáp ứng điều kiện về thu nhập theo quy định của Chính phủ”.

Tại khoản 2 Điều 30 Nghị định số 100/2024/NĐ-CP có quy định: “Trường hợp đối tượng quy định tại khoản 5 Điều 76 của Luật Nhà ở không có hợp đồng lao động, nếu là người độc thân thì thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 15 triệu đồng, nếu đã kết hôn theo quy định của pháp luật thì người đứng đơn và vợ (chồng) của người đó có tổng thu nhập hàng tháng thực nhận không quá 30 triệu đồng. Trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận, UBND cấp xã thực hiện việc xác nhận điều kiện về thu nhập trong 1 năm liền kề tính từ thời điểm đối tượng quy định tại khoản này nộp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư để đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội”.

Tại khoản 1 Điều 8 của Thông tư số 05/2024/TT-BXD có quy định: “Mẫu giấy tờ chứng minh điều kiện về thu nhập để được mua, thuê mua nhà ở xã hội thực hiện theo Mẫu số 04 (đối với trường hợp là các đối tượng quy định tại khoản 5, khoản 6, khoản 7 và khoản 8 Điều 76 của Luật Nhà ở) hoặc Mẫu số 05 (đối với đối tượng quy định tại khoản 5 Điều 76 của Luật Nhà ở nhưng không có hợp đồng lao động) tại Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư này. Trường hợp người đứng đơn đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội đã kết hôn thì vợ hoặc chồng của người đó cũng phải kê khai mẫu giấy tờ chứng minh điều kiện về thu nhập theo Mẫu số 04 hoặc Mẫu số 05 tại Phụ lục/ban hành kèm theo Thông tư này”.

Do đó, theo Nghị định số 100/2024/NĐ-CP, trong thời hạn 7 ngày, kể từ ngày nhận được đơn đề nghị xác nhận, UBND cấp xã thực hiện việc xác nhận điều kiện về thu nhập trong 1 năm liền kề tính từ thời điểm đối tượng quy định tại khoản này nộp hồ sơ hợp lệ cho chủ đầu tư để đăng ký mua, thuê mua nhà ở xã hội. Tại khoản 1 Điều 8 của Thông tư số 05/2024/TT-BXD, để được xác nhận thu nhập, đối tượng không có hợp đồng lao động cần chuẩn bị Mẫu số 05 tại Phụ lục I của Thông tư này.