Công cụ thời Trung cổ khủng bố tinh thần, bí mật ẩn giấu vẫn chưa có lời giải

Đội thủy thủ của Đế chế Byzantine phun lửa Hy Lạp vào tàu địch. (Nguồn: Heritage Images)

Từ đá đến tên lửa, vũ khí chiến tranh đã thay đổi theo thời gian. Giữa vô vàn các loại vũ khí sát thương khác nhau, một số loại đã nổi lên như những công cụ mang tính cách mạng, thay đổi cục diện chiến tranh và ảnh hưởng đến cuộc sống của hàng triệu người.

Dưới đây là một số vũ khí mà trang bách khoa toàn thư lâu đời nhất thế giới, Britannica, đánh giá là có sức sát thương khủng khiếp nhất lịch sử:

Lửa Hy Lạp – vũ khí bí ẩn thời Trung cổ

Lửa Hy Lạp (Greek Fire) là một loại vũ khí hóa học nổi tiếng, được Đế chế Byzantine (Đế quốc Đông La Mã) sử dụng từ thế kỷ VII. Đây là hỗn hợp dễ cháy, có khả năng bùng lên mạnh và đặc biệt nguy hiểm khi lan rộng trên mặt nước.

Nhờ sức mạnh này, lửa Hy Lạp trở thành nỗi kinh hoàng cho kẻ thù, đặc biệt trong các trận hải chiến với hạm đội Arab.

Công thức chính xác của lửa Hy Lạp vẫn là một bí ẩn chưa có lời giải. Các giả thuyết cho rằng, hỗn hợp này bao gồm dầu mỏ, lưu huỳnh và vôi sống. Khi tiếp xúc với nước, vôi sống tạo ra phản ứng sinh nhiệt, làm hỗn hợp cháy dữ dội hơn thay vì tắt. Nhờ đặc tính này, Byzantine chiếm lợi thế vượt trội trong chiến tranh trên biển.

Lửa Hy Lạp được phun ra từ các ống đặc biệt hoặc chứa trong bình để ném tay, tương tự như bom xăng hiện đại. Sức mạnh đáng sợ của nó không chỉ nằm ở khả năng phá hủy tàu thuyền mà còn ở tâm lý khủng bố gây ra cho đối phương, khiến quân địch hoảng loạn khi đối mặt với ngọn lửa không thể dập tắt bằng nước.

Ngày nay, lửa Hy Lạp vẫn là biểu tượng của kỹ thuật quân sự vượt thời đại. Một phiên bản hiện đại của nó là bom napalm, được sử dụng lần đầu trong Thế chiến II, gây ra thiệt hại lớn trong các cuộc không kích tại Dresden và Tokyo năm 1945.

Súng máy Maxim – Biểu tượng của sự chuyển đổi

Lính bộ binh Đức sử dụng súng máy trong Thế chiến I. (Nguồn: Bảo tàng Chiến tranh Hoàng gia)

Thế kỷ 19 đánh dấu bước ngoặt lớn trong công nghệ vũ khí, với sự ra đời của súng máy Maxim vào năm 1884. Đây là loại súng tự động đầu tiên trên thế giới, do kỹ sư người Mỹ Hiram Maxim phát minh. Súng hoạt động nhờ lực giật từ mỗi phát bắn để tái nạp và khai hỏa liên tục, giúp tăng cường đáng kể hỏa lực mà không cần thao tác thủ công.

Súng Maxim thường sử dụng đạn cỡ 7,62 mm hoặc 8 mm, có tốc độ bắn 500-600 phát/phút. Để chống quá nhiệt, súng được làm mát bằng nước thông qua một lớp áo nước bao quanh nòng. Hệ thống cấp đạn sử dụng băng đạn dài, cho phép bắn hàng trăm viên mà không cần nạp lại ngay.

Tuy nhiên, nhược điểm của vũ khí này là trọng lượng lớn và thiết kế cồng kềnh gây khó khăn trong di chuyển cũng như triển khai. Ngoài ra, việc phụ thuộc vào nước làm mát khiến súng cần nguồn nước liên tục để duy trì hoạt động. Dù vậy, với độ tin cậy cao và khả năng bắn liên tục, Maxim vẫn là một vũ khí đáng gờm.

Súng máy Maxim đóng vai trò quan trọng trong nhiều cuộc chiến lớn như các cuộc chiến tranh Boer ở Nam Phi (1880-1881 và 1899-1902), chiến tranh Nga-Nhật (1904-1905) và đặc biệt là Thế chiến I (1914-1918). Đặc biệt, trong các trận chiến tranh chiến hào, hỏa lực mạnh mẽ của Maxim giúp quân đội chiếm ưu thế.

Sự xuất hiện của súng máy Maxim đã thay đổi hoàn toàn chiến thuật quân sự, mở ra kỷ nguyên của chiến tranh hiện đại với ưu thế thuộc về những đội quân sở hữu hỏa lực mạnh. Maxim không chỉ là một vũ khí, mà còn là biểu tượng của sự chuyển đổi từ chiến tranh cổ điển sang chiến tranh công nghiệp hóa.

Súng trường: Vũ khí chủ lực của bộ binh

Một chiến sĩ của lực lượng Quân đội Nhân dân Việt Nam đứng cạnh khẩu AK-47, tháng 2/1973. (Nguồn: Bộ Quốc phòng Mỹ)

Súng trường là loại vũ khí cá nhân nòng dài, được thiết kế để bắn chính xác ở khoảng cách xa hơn so với súng ngắn và các loại vũ khí cầm tay khác. Đây là vũ khí chủ lực của bộ binh từ thế kỷ XIX đến nay, với nhiều cải tiến vượt bậc qua từng thời kỳ.

Cho đến nay, súng trường hiện đại có nhiều biến thể, từ súng trường tấn công như M16, AK-47, đến súng trường bắn tỉa chuyên dụng như Barrett M82. Các loại súng này thường được trang bị thêm ống ngắm quang học, giảm thanh và các phụ kiện hỗ trợ khác để tăng hiệu quả chiến đấu.

Súng trường tấn công AK-47 có lẽ là vũ khí quân sự tiêu biểu của thế kỷ XX. Vô số phong trào du kích, đấu tranh và cách mạng đã sử dụng vũ khí này. Ước tính có tới 100 triệu khẩu AK-47 được lưu hành vào đầu thế kỷ XXI.

Vai trò của súng trường không chỉ nằm ở khả năng tấn công, mà còn ở việc hỗ trợ chiến thuật, phòng thủ và kiểm soát khu vực. Với độ chính xác, tầm bắn xa và hỏa lực mạnh, súng trường vẫn là vũ khí không thể thiếu trong các lực lượng quân sự trên thế giới.

(còn tiếp)