Công chứng viên là nghề nhiều rủi ro, cần có “bảo hiểm trách nhiệm”

Chiều 25/10, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội Hoàng Thanh Tùng trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Công chứng sửa đổi.

Về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên, Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, công chứng là dịch vụ công, đồng thời có tính rủi ro nghề nghiệp cao, cần phải có cơ chế bảo vệ quyền lợi của công chứng viên trong hành nghề công chứng. 

Việc quy định bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên là bảo hiểm bắt buộc có tính chặt chẽ, an toàn cao hơn cho hoạt động nghề nghiệp của công chứng viên.

Tiếp thu ý kiến của đại biểu, trên cơ sở kế thừa Luật Công chứng hiện hành, dự thảo luật đã bổ sung quy định: Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên là loại hình bảo hiểm bắt buộc; đồng thời giao Chính phủ quy định chi tiết điều kiện, quy tắc bảo hiểm, mức phí bảo hiểm, số tiền bảo hiểm tối thiểu đối với bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên.

Việc bổ sung quy định về bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của đối tượng này là phù hợp với quy định của Luật Kinh doanh bảo hiểm.

Về quy định các loại giao dịch phải công chứng, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho hay, pháp luật nước ta cũng quy định công chứng bắt buộc đối với một số giao dịch quan trọng liên quan đến quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, một số loại tài sản khác phải đăng ký quyền sở hữu, sử dụng và một số giao dịch quan trọng khác.

Các giao dịch phải công chứng hiện được quy định trong các luật có liên quan như Bộ luật Dân sự, Luật Hôn nhân và gia đình, Luật Đất đai, Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản và một số văn bản dưới luật…

Dự thảo Luật do Chính phủ trình tại Kỳ họp thứ 7 kế thừa quy định của Luật Công chứng hiện hành, không quy định các loại giao dịch phải công chứng mà tập trung điều chỉnh các vấn đề về công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng.

Chủ nhiệm Ủy ban pháp luật cho biết, quá trình thảo luận, tiếp thu chỉnh lý nội dung này còn có 2 loại ý kiến. Loại ý kiến thứ nhất, tán thành quan điểm của Chính phủ, không quy định cụ thể các loại giao dịch phải công chứng trong Luật Công chứng để tránh trùng lặp với quy định của pháp luật chuyên ngành.

Loại ý kiến thứ hai đề nghị quy định cụ thể danh mục các giao dịch phải công chứng trong Luật Công chứng nhằm bảo đảm minh bạch, thuận lợi trong áp dụng pháp luật của người dân, doanh nghiệp.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhận thấy, cả 2 luồng ý kiến trên đều có ưu điểm và hạn chế. Cơ quan này đề nghị Quốc hội cho tiếp thu theo hướng kết hợp các điểm tích cực của cả 2 để chỉnh lý nội dung này.

Theo đó, bổ sung khoản 2 Điều 1 quy định về tiêu chí xác định các giao dịch phải công chứng, cụ thể là: “Giao dịch phải công chứng là giao dịch quan trọng, đòi hỏi mức độ an toàn pháp lý cao và được pháp luật quy định phải công chứng”.

Đồng thời cũng giao Chính phủ chỉ đạo rà soát các giao dịch phải công chứng đang được quy định trong các luật, nghị định, thông tư hiện hành để sửa đổi, bổ sung theo thẩm quyền và kiến nghị cấp có thẩm quyền sửa đổi, bổ sung trong thời hạn một năm kể từ ngày luật này có hiệu lực thi hành, bảo đảm phù hợp với tiêu chí quy định tại Luật Công chứng.