Xác tàu chiến San Jose được cho là nơi cất giữ kho báu 20 tỉ USD
Tờ New York Post ngày 6.11 đưa tin Colombia đang xúc tiến nỗ lực trục vớt kho báu 20 tỉ USD gồm vàng, bạc và đá quý từ một xác tàu chìm cách đây 3 thế kỷ, ngay cả khi các nhà săn kho báu Mỹ đang kiện đòi sở hữu phân nửa kho báu.
Tổng thống Colombia Gustavo Petro đã chỉ đạo thành lập một tổ chức hợp tác công – tư hoặc thỏa thuận với một công ty tư nhân để trục vớt xác tàu chiến San Jose dưới đáy biển Caribbean trong thời gian sớm nhất.
Bộ trưởng Văn hóa Colombia Juan David Correa cho biết đây là một trong những ưu tiên trong nhiệm kỳ của Tổng thống Petro. Theo đó, nhà lãnh đạo muốn trục vớt xác tàu trước khi ông hết nhiệm kỳ vào năm 2026, dù chưa rõ điều này có khả thi hay không.
Khi bị quân Anh đánh chìm trong trận chiến năm 1708, tàu chiến San Jose của Tây Ban Nha trang bị 62 khẩu súng và chở theo kho báu tích trữ suốt 6 năm gồm vàng bạc từ các mỏ ở Peru, các hòm đầy ngọc lục bảo Colombia và nhiều đồng tiền vàng, bạc trị giá hàng triệu peso.
Đây là ước tính của nhà sử học Mỹ Carla Rahn Phillips, dù không ai biết chắc kho báu trị giá bao nhiêu. Tuy nhiên, trong các vụ án kéo dài nhiều thập niên, kho báu này được ước tính có giá trị từ 4-20 tỉ USD.
Những khẩu đại bác dưới đáy biển mà chính phủ Colombia cho là từ xác tàu San Jose
Năm 1981, một công ty của Mỹ là Glocca Morra cho biết họ đã tìm ra xác tàu San Jose và bàn giao tọa độ với thỏa thuận được hưởng một nửa kho báu.
Đến năm 2015, Tổng thống Colombia khi đó là ông Juan Manuel Santos cho biết Hải quân Colombia hợp tác với một công ty có tên MAC đã tìm thấy con tàu đắm ở một địa điểm khác.
Những tọa độ đó là bí mật quốc gia, nhưng công ty Sea Search Armada nhận bàn giao từ công ty Glocca Morra sau đó cho rằng đoàn thám hiểm năm 2015 đã tìm thấy một phần của khu vực mảnh vỡ tàu đắm mà họ đã phát hiện trước đó.
Công ty đã đưa vụ việc của mình ra tòa trọng tài ở London (Anh) theo Thỏa thuận xúc tiến thương mại Mỹ-Colombia, và yêu cầu được hưởng 10 tỉ USD, tương đương một nửa tài sản.
Bộ trưởng Correa cho biết vụ việc không có căn cứ, vì chính phủ Colombia đã đến tọa độ do công ty cung cấp và kết luận rằng không có xác tàu ở đó.
Về kế hoạch sau này, ông cho biết chính phủ muốn lập một phòng thí nghiệm khảo cổ để vệ sinh, nghiên cứu và lưu trữ những thứ tìm được từ xác tàu trước khi trưng bày trong một viện bảo tàng quốc gia.
