(Dân trí) – Giới phân tích nhận định về các kịch bản của bà Kamala Harris và đối thủ Donald Trump nếu muốn giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống ngày 5/11 tới.
Chiến lược của bà Harris
Trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ hồi năm 2020, 7 bang ghi nhận kết quả bầu cử chênh lệch dưới 3 điểm phần trăm: Michigan, Wisconsin, Pennsylvania, Nevada, Arizona, Georgia và Bắc Carolina. Đây được gọi là những “bang chiến trường” do không nghiêng hẳn về đảng Dân chủ hay Cộng hòa. Tổng thống Joe Biden khi đó thắng ở 6 bang đầu tiên và qua đó thắng cử.
Dù vậy, kết quả thăm dò dư luận từ đầu năm nay cho thấy ông Biden bị ông Trump dẫn trước ở cả 7 bang chiến trường kể trên, theo tính toán trung bình của Silver Bulletin. Khi ông Biden chưa rút lui khỏi cuộc tranh cử, các nhà phân tích đánh giá ông Biden có rất ít khả năng chiến thắng ở Bắc Carolina, Arizona, Georgia và thậm chí cả Nevada.
Do đó, chiến lược tốt nhất cho ông Biden khi đó dường như là giữ vững các bang thuộc “Vành đai rỉ sét” (tức chỉ vùng đã trải qua suy giảm công nghiệp, trong đó có ngành sản xuất thép từ những năm 1980) – Michigan, Wisconsin và Pennsylvania. Ba bang chiến trường này – cùng với các bang Dân chủ truyền thống và một phiếu đại cử tri của bang Nebraska – có thể giúp ông Biden có đủ 270 phiếu đại cử tri để thắng cử, Vox phân tích.
Tuy nhiên, chiến lược của bà Harris sẽ có sự khác biệt. Nhìn từ một góc độ, nhiều chuyên gia cho rằng bà Harris có thể kém thu hút hơn đối với các cử tri da trắng thuộc tầng lớp lao động tại các bang “Vành đai rỉ sét”. Điều đó sẽ khiến bà gặp thách thức hơn tại các bang như Wisconsin hay Pennsylvania.
Dưới góc độ tích cực, bà Harris được cho sẽ có thêm nhiều phiếu bầu của nhóm cử tri da màu, qua đó có thể thách thức ông Trump ở các bang phía Nam như Georgia và Bắc Carolina (nơi có nhiều người da màu) hay Arizona và Nevada (nơi có nhiều người gốc Latin).
Năm 2020, ông Biden dẫn trước ông Trump 4,5 điểm phần trăm nếu xét đến tổng số phiếu bầu của cử tri Mỹ. Dù vậy, cuộc đua giành đa số phiếu đại cử tri sát nút hơn nhiều.
Ông Biden thắng lợi tại 19 bang “an toàn” với đảng Dân chủ, thủ đô Washington D.C. và một phiếu của bang Nebraska (nơi không áp dụng cơ chế “người thắng được tất cả” như đa số bang khác). Tuy nhiên, ở cả 6 bang “chiến trường” ông giành chiến thắng, chênh lệch giữa ông và cựu Tổng thống Donald Trump đều tương đối nhỏ.
Đặc biệt, có 3 bang nơi tỷ lệ chênh lệch chưa đầy 1%: Wisconsin (0,6%), Arizona (0,3%) và Georgia (0,2%).
Giờ đây, bà Harris dường như có nhiều con đường đi tới chiến thắng hơn ông Biden.
“Kamala Harris đang thể hiện tốt hơn đáng kể so với Joe Biden trong nhóm cử tri da màu và gốc Latin”, chuyên gia phân tích Harry Enten của CNN viết trên mạng xã hội X. “Nếu ông Biden chỉ có một con đường giành chiến thắng, Harris có nhiều cách. Cụ thể, bà ấy có thể thắng ở ‘Vành đai Mặt Trời (Arizona, Georgia, Bắc Carolina và Nevada)”.
Theo kết quả một cuộc khảo sát của CNN/SSRS, bà Harris dẫn trước ông Trump da màu, gốc Latin và trẻ tuổi. Ông Biden trước đó bị bỏ xa trong 2 nhóm cử tri Latin và trẻ tuổi.
Bằng chứng rõ ràng nhất đang được nhận thấy tại bang Georgia, nơi có 33% cử tri là người da màu. Các cuộc thăm dò dư luận cho thấy bà Harris đang dần áp sát ông Trump với cách biệt 1-2 điểm phần trăm, thay vì bị bỏ xa tới 4 điểm phần trăm như ông Biden.
Bắc Carolina là bang có phần an toàn hơn với ông Trump (vị cựu tổng thống từng hai lần liên tiếp giành thắng lợi tại đây). Tuy nhiên, chênh lệch giữa hai ứng viên vào năm 2020 không quá cao, giúp bà Harris có cơ hội lật ngược thế cờ.
Đối với bang Nevada và Arizona, nhóm cử tri gốc Latin – chiếm trên 20% tổng số dân mỗi bang – sẽ có ảnh hưởng lớn. Phe Dân chủ đã giành chiến thắng tại Nevada trong bốn kỳ bầu cử tổng thống gần đây nhất dù bang này đang có xu hướng thiên nhiều hơn về cánh hữu. Trong khi đó, Arizona vốn là “căn cứ địa” của đảng Cộng hòa nhưng chứng kiến sự nổi lên bất ngờ của đảng Dân chủ trong những năm qua.
Ông Trump cần gì?
Trong khi đó, đối với ông Trump, nếu giành chiến thắng ở 3 bang miền Đông – Pennsylvania, North Carolina và Georgia – ông sẽ trở lại Nhà Trắng. Đây được coi là phương án khả thi nhất cho ông Trump trong cuộc bầu cử lần này.
Các quảng cáo trên truyền hình của ông Trump thể hiện rõ xu hướng nhằm vào ba bang kể trên. Pennsylvania là nơi được phe Cộng hòa “bơm” nhiều tiền nhất. Georgia đứng ở vị trí thứ 2, trong khi họ mới bơm thêm 17 triệu USD cho North Carolina – nơi vốn không được đầu tư quá nhiều.
“Với việc các khoản tiền dự trữ lớn đang đổ vào North Carolina, tôi sẽ bất ngờ nếu không có khoản tiền lớn khác dồn tới từ một trong các Ủy ban Hành động Chính trị của ông Trump”, ông Kurt Pickhardt, chuyên gia tư vấn truyền thông của đảng Cộng hòa, chia sẻ. “Ông ấy đang cố cản bà Harris thắng nhờ các bang phía Nam”.
Trong 3 bang, Pennsylvania là nơi quan trọng nhất. Bang này có tới 19 phiếu đại cử tri – đủ để đảo ngược tình hình với ứng viên về sau. Hồi năm 2020, ông Biden cũng chỉ thắng với khoảng 80.000 phiếu bầu chênh lệch.
Điều này không có nghĩa 4 bang chiến trường còn lại – Michigan, Wisconsin, Nevada và Arizona – không quan trọng. Nếu bà Harris thua ở Pennsylvania, bà sẽ buộc phải có thêm một trong hai bang phía Tây (Nevada và Arizona) – miễn là bang thắng cả ở Michigan, Wisconsin, North Carolina và Georgia.
“Trong 7 bang chiến trường, cần giành được bốn bang để chiến thắng”, ông Michael Whatley, Chủ tịch Ủy ban Quốc gia đảng Cộng hòa, nói với Politico. “Khi bạn đã thắng ở Georgia, North Carolina và Pennsylvania, mọi thứ sẽ dễ dàng hơn rất nhiều”.
