GĐXH – Nữ giáo sư Lưu Lệ Hằng sinh ra ở TP.HCM (Việt Nam) sau đó sang Mỹ để sinh sống và nghiên cứu lĩnh vực thiên văn học. Hiệp hội thiên văn Mỹ đã lấy tên bà để đặt cho tiểu hành tinh 5430 Luu.
Lưu Lệ Hằng – Người phụ nữ 2 lần nhận được giải Nobel Thiên văn học
Giáo sư Lưu Lệ Hằng.
Nhắc đến những tên tuổi gốc Việt nổi tiếng trên thế giới, Lưu Lệ Hằng là cái tên không thể bỏ qua. Là người phụ nữ đầu tiên trên thế giới đoạt Giải thưởng Kavli trong lĩnh vực Vật lý thiên văn (vốn được coi là Giải Nobel trong lĩnh vực Vật lý thiên văn), giáo sư Lưu Lệ Hằng góp phần phát hiện 31 tiểu hành tinh. Tên tuổi của bà vang danh thế giới sau khi phát hiện Vành đai Kuiper – một vùng chứa hàng trăm triệu vật thể bằng băng có dạng bánh vòng làm thay đổi quan niệm của giới thiên văn về lịch sử của hệ Mặt Trời.
Giáo sư Lưu Lệ Hằng hiện 61 tuổi, quê gốc ở Hải Phòng nhưng sinh ra tại TP.HCM. Sau đó, bà sang Mỹ cùng gia đình sinh sống và học tập.
Đam mê khám phá vũ trụ đến với Giáo sư Lệ Hằng hoàn toàn tình cờ. “Một lần tham quan Phòng thí nghiệm phản lực JPL ở Pasadena, tôi bị hút hồn bởi những hình ảnh mà các phi thuyền gửi về. Không chút lưỡng lự, tôi chọn thiên văn học”, bà chia sẻ trên truyền thông.
Cú hích đó đã đưa Lưu Lệ Hằng đến giảng đường ĐH Stanford và nhận bằng cử nhân khoa học vào năm 1984. Tiếp đó, bà tốt nghiệp thạc sĩ tại Viện Berkeley thuộc ĐH California. Ở năm 27 tuổi, người phụ nữ này tiếp tục nhận bằng Tiến sĩ Vật lý thiên thể tại Viện Công nghệ Massachusetts MIT.
Trong suốt thời gian từ năm 1987 đến 1992, Giáo sư Lưu Lệ Hằng cùng với người thầy của mình, Giáo sư David C. Jewitt đề ra mục tiêu khám phá xem có thực sự tồn tại vành đai tên là Kuiper hay không. Bởi trước đó, ý tưởng về vành đai Kuiper được nhà thiên văn người Hà Lan Gerard Kuiper đưa ra bị nhiều người cho là hão huyền. Họ khẳng định rằng ngoài rìa hệ Mặt Trời là sạch, không có gì.
Để có được câu trả lời chính xác, đi ngược lại với quan điểm của số đông, Lệ Hằng khăn gói balo bay ra tận đảo Hawaii giữa Thái Bình Dương, nơi có kính thiên văn tối tân đặt trên đỉnh núi lửa đã tắt cao gần 4000m ở Mauna Kea để quan sát và ghi chép. Trong khi hàng tỉ người trên Trái Đất đã đi ngủ, người phụ nữ này lại bắt đầu ngày làm việc mới của mình. Chưa dừng lại ở đó, làm việc ở độ cao 4.000m, Lưu Lệ Hằng phải đối diện với đủ thứ khó khăn như không khí loãng, áp suất thấp khiến bất kỳ ai cũng có thể bị nôn nao khó chịu, mất ngủ triền miên.
Lưu Lệ Hằng – Nữ giáo sư vượt định kiến mở ra những khám phá mới
Vành đai Kuiper.
Một ngày mùa thu năm 1992, khi phân tích những hình ảnh mà kính thiên văn chụp được, GS. Lưu Lệ Hằng vỡ òa trong hạnh phúc khi phát hiện ra thiên thể trong vành đai Kuiper. Khám phá của GS. Jewit và GS. Lưu Lệ Hằng đã đặt dấu chấm hết cho những nghi ngờ về sự tồn tại của Vành đai Kuiper, mở ra hướng đi mới trong việc giải thích và chứng minh sự hình thành Thái Dương hệ.
GS. Lưu Lệ Hằng cho biết, từ đó đến nay vành đai Kuiper đã hé lộ nhiều điều bất ngờ làm thay đổi đáng kể quan điểm của chúng ta về Hệ Mặt trời. Hiện, hơn 1.500 vật thể thuộc vành đai Kuiper đã được xác định…
Ngoài giải thưởng Kavli danh giá, cũng trong 2012, tại Hong Kong, Quỹ Shaw đã xướng danh người đạt giải Shaw Thiên văn học 2012 là giáo sư Lưu Lệ Hằng về những đóng góp của bà trong việc định danh “các vật thể ngoài Hải Vương tinh”.
Để ghi nhận công lao của bà trong việc khám phá ra hơn 30 tiểu hành tinh, Hiệp hội thiên văn Mỹ đã đặt tên bà cho tiểu hành tinh 5430 Luu. Từ năm 1994, bà là giảng viên khoa Thiên văn học tại Đại học Harvard. Sau đó bà sang Hà Lan để dạy tại Đại học Leiden. Dù nổi danh nhờ lĩnh vực thiên văn, GS. Lưu Lệ Hằng vẫn rẽ ngang để tìm kiếm thử thách mới. Hiện tại bà là chuyên gia kỹ thuật của Phòng thí nghiệm Lincoln thuộc Viện Công nghệ Massachusetts.
Chia sẻ về đam mê khám phá bầu trời của mình, bà khẳng định bản thân may mắn vì không gặp trở ngại từ gia đình. Cha mẹ luôn tôn trọng mọi quyết định của bà trong cuộc đời và sự nghiệp.
“Các bạn trẻ hãy cố gắng tìm ra một công việc khiến các bạn sẵn sàng dốc hết sức lực, tâm huyết và thời gian vì nó. Khi đã tìm ra niềm đam mê, các bạn hãy quyết tâm theo đuổi nó tới cùng”, Giáo sư Lưu Lệ Hằng từng chia sẻ.
Trong các buổi tiếp xúc với thế hệ học sinh, sinh viên, Giáo sư Lưu Lệ Hằng luôn khuyến khích các bạn trẻ hãy theo đuổi đam mê của mình. Bà không ngại hướng dẫn và kết nối. “Khoa học thường tiến lên phía trước theo những nẻo đường không ai dự đoán nổi! Đôi khi nó được hướng dẫn bởi một lý thuyết, nhưng lý thuyết ấy có thể sai, như trong trường hợp về Diêm Vương tinh; hoặc không có một lý thuyết nào hướng dẫn nó cả, như trong trường hợp Vành đai Kuiper.
Vậy thì điều quan trọng nhất đáng ghi nhớ ở đây là: Nếu ta tò mò về một cái gì đó, thế mà ta chưa tìm được câu trả lời nào thỏa đáng thì ta hãy tự mình tiến hành một số quan sát hoặc thí nghiệm, không quan tâm đến việc có ai đó bàn ra tán vào. Phải kiên trì, các bạn ạ, bởi vì lời giải thường rất khó tìm thấy; nếu không thì người khác đã tìm thấy trước ta rồi. Và, cuối cùng, các bạn phải giữ cho đôi mắt luôn rộng mở, tâm trí luôn rộng mở, bởi lẽ bạn không bao giờ biết điều gì bạn có thể trông thấy ngày mai”, bà chia sẻ với các nhà khoa học tương lai.
Nguồn: https://giadinh.suckhoedoisong.vn/chuyen-it-biet-ve-nu-giao-su-viet-nam-duoc-lay-ten-dat-cho-tieu-hanh-tinh-trong-he-mat-troi-172241111074840335.htm
