Trang chủNewsVăn hóa - Xã hộiChuyên gia hàng đầu về nghiên cứu, lý luận phê bình sân...

Chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu, lý luận phê bình sân khấu qua đời ở tuổi 82

PGS.TS Trần Trí Trắc sinh năm 1943 tại làng Nho Tống (nay thuộc huyện Phú Xuyên, Hà Nội) trong một gia đình nhiều đời làm nghề y, được biết đến là chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu, lý luận phê bình sân khấu, Giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật qua đời vào tối 27/9, ở tuổi 82.

Chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu, lý luận phê bình sân khấu qua đời ở tuổi 82
Chuyên gia hàng đầu về nghiên cứu, lý luận phê bình sân khấu PGS.TS Trần Trí Trắc. (Nguồn: Vietnamnet)

PGS.TS Trần Trí Trắc có năng khiếu nghệ thuật từ nhỏ. Năm 22 tuổi, ông là diễn viên chính xuất sắc của Đoàn Chèo Lúa mới Hà Tây.

Với các vai diễn ấn tượng như: Tân (vở Trước giờ tái ngũ), ông bố (vở Đường xuân), Đức (vở Chị Nhàn), Việt (vở Đôi mắt), thư ký (vở Bản danh sách điệp viên), Lê Huy (vở Tiền tuyến gọi), bác sĩ (vở Lửa hậu phương), Ngô Thì Nhậm (vở Ngô Thì Nhậm)… Trần Trí Trắc được khán giả, đồng nghiệp yêu mến.

Năm 1969, ông học đạo diễn tại Trường Nghệ thuật sân khấu Việt Nam. Sau khi tốt nghiệp, ông Trần Trí Trắc đã dàn dựng hàng chục vở với nhiều thể loại khác nhau như: Sóng, Lời ru tình đời (Câu lạc bộ Bạch Đằng, Hải Phòng), Đường xuân, Bài thơ nghĩa tình (Đoàn Ca Múa Kịch Hà Tây), Hoa rừng và thanh gươm (Đoàn Ca múa nhạc dân tộc Hòa Bình), Mục Liên Thanh Đề (Đoàn Chèo Hà Nội), Tùng lò gạch (Đoàn Chèo Tổng cục Hậu cần, Đoàn Chèo Hà Nội), Vượt vũ môn (Nhà hát Múa rối Trung ương)…

Không chỉ ở cương vị diễn viên, đạo diễn, PGS.TS Trần Trí Trắc còn tham gia sáng tác kịch bản sân khấu. Năm 23 tuổi, ông đã viết kịch bản đầu tay Trước giờ tái ngũ, được Đoàn Ca múa kịch Hà Tây dàn dựng và biểu diễn. Từ đó đến nay, ông đã sáng tác khoảng 30 kịch bản, đoạt 19 giải thưởng.

Nhiều kịch bản của ông đã được các nhà hát, các đoàn nghệ thuật sân khấu chuyên nghiệp dàn dựng như: Tổ quốc Việt Nam, Tiếng hát, Người đàn bà bất hạnh, Chuyện tình hậu chiến, Cõi thiêng huyền thoại, Băng đạn cuối cùng…

Trong đó, trích đoạn Tùng lò gạch (hay Nghịch đời) trong vở Người đàn bà bất hạnh do ông sáng tác kiêm đạo diễn đã trở thành mẫu mực về trích đoạn chèo hay về đề tài hiện đại, được nhiều nghệ sĩ biểu diễn, gắn với tên tuổi của danh hài Xuân Hinh và NSND Quốc Trượng, được đưa vào đào tạo vai mẫu cho các khóa đào tạo diễn viên Chèo của Đại học Sân khấu – Điện ảnh Hà Nội.

Vốn kinh nghiệm về diễn xuất, đạo diễn và tác giả kịch bản – đã trở thành hành trang giúp PGS.TS Trần Trí Trắc quyết tâm theo đuổi con đường trở thành nhà lý luận phê bình sân khấu.

PGS.TS Trần Trí Trắc có hơn 300 bài viết đăng trên các tạp chí chuyên ngành và 11 công trình nghiên cứu khoa học viết riêng.

Trong đó có 6 cuốn sách đoạt 8 giải thưởng như. Cuốn Cơ sở triết học, văn hóa học và mỹ học của chèo cổ đoạt giải A của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam năm 2012, giải A của Hội đồng lý luận, phê bình văn học nghệ thuật Trung ương năm 2013 và Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2016. Cuốn Thi pháp chèo cổ đoạt giải A năm 2019 của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam. Cuốn Cơ sở văn hóa của nghệ thuật biểu diễn Việt Nam đoạt giải B (không có giải A) của Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương năm 2018. Cuốn Chèo cách mạng được trao giải B của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam năm 2020.

Gần đây nhất, PGS.TS Trần Trí Trắc đã xuất bản cuốn sách Tuồng, đoạt giải Khuyến khích năm 2023 và Kịch dân ca đoạt giải C của Hội đồng Lý luận phê bình văn học nghệ thuật Trung ương.

TS. NSND Triệu Trung Kiên, Giám đốc Nhà hát Cải lương Việt Nam – học trò của PGS.TS Trần Trí Trắc chia sẻ: “Tôi có nhiều duyên nợ với thầy. Khi dựng hai vở của thầy viết kịch bản là Linh khí trời NamNgười đi tìm minh chủ, thầy là người tận tình, nhiệt huyết và chu đáo, luôn hối thúc học trò, hướng dẫn như cách cha mẹ nâng đỡ con những bước đi chập chững đầu tiên. Tôi là một nghệ sĩ cải lương lại dấn thân vào con đường nghiên cứu khoa học, nhờ sự giúp đỡ của thầy đã bảo vệ thành công luận văn Thạc sĩ, Tiến sĩ”.





Nguồn: https://baoquocte.vn/chuyen-gia-hang-dau-ve-nghien-cuu-ly-luan-phe-binh-san-khau-qua-doi-o-tuoi-82-287983.html

Cùng chủ đề

Đề xuất khởi động chọn quốc phục Việt Nam

Bộ nhận diện bản sắc Việt Nam chưa rõ nét, giới trẻ hiện nay quan tâm nhiều đến quốc phục, đại biểu Quốc hội cho rằng đây là thời điểm phù hợp để khởi động lại việc chọn quốc phục. Sáng 1/11, Quốc hội thảo luận về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2030. Góp ý về phát triển nguồn nhân lực văn hóa, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (Bình Định)...

Đề xuất chi hơn 256.000 tỷ đồng để phát triển văn hóa

(Dân trí) - Chính phủ đề xuất 256.250 tỷ đồng đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 với nhiều mục tiêu. Sáng 1/11, thừa ủy quyền của Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng trình bày tờ trình quyết định chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035 (chương trình).Hơn 256.000 tỷ...

Thái Nguyên tham dự Ngày hội Văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc

Ngày hội Văn hóa, thể thao, du lịch các dân tộc vùng Đông Bắc lần thứ XI do Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch phối hợp với UBND 8 tỉnh: Cao Bằng, Bắc Kạn, Bắc Giang, Hà Giang, Tuyên Quang, Vĩnh Phúc, Thái Nguyên và đơn vị chủ...

Nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Sán Chay

Đồng bào dân tộc Sán Chay tỉnh Thái Nguyên có kho tàng văn học phong phú, trong đó có múa Tắc Xình. Một vũ điệu gắn bó với đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào, nên dù trải bao thăng trầm của xã hội, múa Tắc Xình vẫn giữ...

Nhiều giải pháp cho phát triển hoạt động du lịch đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi Thái Nguyên

Sáng 30/10, tại Khu Di tích quốc gia đặc biệt ATK Định Hoá, Sở Văn hoá Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Nguyên tổ chức Toạ đàm: “Nghiên cứu xây dựng sản phẩm du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi trên địa bàn tỉnh Thái...

Nổi bật

Mới nhất

Cùng tác giả

Israel nói tiêu diệt quan chức cấp cao Hamas, Mỹ điều thêm máy bay B-52 và tàu khu trục phòng thủ tên lửa đạn...

Theo Reuters, ngày 1/11, quân đội Israel cho biết đã tiêu diệt quan chức cấp cao của phong trào Hồi giáo Hamas là Izz al-Din Kassab trong một cuộc không kích vào thành phố Khan Younis ở phía Nam Dải Gaza.

8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

Uống trà matcha mỗi ngày giúp não bộ tỉnh táo, giảm căng thẳng, kiểm soát cân nặng và đường huyết, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và giảm cân.

Ukraine muốn có chiến đấu cơ MiG-29, Ba Lan nói ‘không phải mọi thứ đều có thể’

Ngày 1/11, The Kyiv Independent đưa tin, Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski xác nhận Kiev đang yêu cầu Warsaw chuyển giao phi đội chiến đấu cơ MiG-29, nhưng Ba Lan cũng cần số máy bay này vì có thể trở thành “quốc gia tiền tuyến”.

Tăng thuế, ‘thắt lưng buộc bụng’, thông qua dự toán ngân sách chiến tranh năm 2025

Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gọi đây là “nguồn ngân sách quan trọng, đầy thách thức nhưng cần thiết trong một năm chiến tranh”.

Giá vàng hôm nay 2/11/2024: Giá vàng đang được điều chỉnh mạnh

Giá vàng hôm nay 2/11/2024: Giá vàng thế giới cắt đứt chuỗi ngày liên tiếp lập kỷ lục, rời đỉnh gần 2.800 USD/oune. Thị trường trong nước bất ngờ có "diễn biến lạ" ngay ngày đầu tháng, giá giảm mạnh, nhiều người tranh thủ mua vào. Giá vàng đã bớt lạc quan?

Bài đọc nhiều

Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần

Theo thông tin từ Ban Bảo vệ chăm sóc sức khỏe cán bộ Trung ương, đồng chí Nguyễn Phú Trọng, sinh năm 1944, Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam, sau thời gian lâm bệnh, mặc dù được Đảng, Nhà...

Chatbot Meta AI có khả năng tìm kiếm không phụ thuộc Google, Microsoft

Meta được cho là đang tự phát triển một công cụ tìm kiếm tích hợp trên chatbot để giảm phụ thuộc vào Google và Microsoft. The Information dẫn tin Meta đã phát triển các chỉ mục web (index) trong ít nhất 8 tháng vừa qua. Mục tiêu của công ty này là tích hợp chỉ mục vào Meta AI để cung cấp cho chatbot khả năng tìm kiếm thay thế cho Google Search và Microsoft Bing. Công ty mẹ Facebook đã...

Loài vật quý hiếm bậc nhất hành tinh, cả thế giới chỉ có 30 cá thể

Loài vật này là kết quả của một đột biến gen làm thay đổi màu lông. Trên toàn thế giới, chỉ có khoảng 30 cá thể được nuôi dưỡng tại những vườn thú. ...

Cháu gái Vũ Linh nhờ pháp luật giúp vì gia đình bị tấn công

Về tình thế hiện tại, Hồng Phượng nói: "Tôi vẫn và đang làm việc với các luật sư và các cơ quan chức năng để bảo vệ mình cùng gia đình.Bên cạnh đó có quá nhiều sự việc xảy ra cùng một lúc cần tôi xử lý nên nhiều khi không tránh khỏi sự căng thẳng và mệt mỏi. Hơn 1 năm qua, gia đình tôi đã chịu quá nhiều tổn thương cả về tinh thần lẫn vật...

Xuất hiện loạt động lực mới về cuối năm, bất động sản TP.HCM đón đầu cơ hội

Kinh tế toàn cầu có diễn biến tích cực, chỉ số chứng khoán phục hồi; lãi suất huy động và cho vay tiếp tục giảm; kiều hối tăng trưởng mạnh; hạ tầng giao thông trọng điểm liên tục khởi động… là những lực đẩy cho thị trường bất động sản trở lại “đường đua” từ cuối năm này trở đi. Kinh tế toàn cầu có diễn biến tích cực, chỉ số chứng khoán phục hồi; lãi suất...

Cùng chuyên mục

Nhà sáng lập Huawei: Chúng tôi vẫn chưa dám nói chắc có thể tồn tại hay không

Nhà sáng lập Huawei Nhậm Chính Phi chia sẻ về những khó khăn của công ty do bị Mỹ cấm vận bất chấp những thành tựu đạt được trong các lĩnh vực như chip AI, hệ điều hành. Tại cuộc trò chuyện gần đây với sinh viên và học giả Trung Quốc, ông Nhậm Chính Phi, 80 tuổi, cho rằng, Huawei cần học hỏi từ văn hóa tiếp thu của Mỹ, thứ đã giúp nước này đạt tiến bộ khoa...

Khai mạc Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng năm 2024

(Tổ Quốc) - Tối 1/11, Liên hoan Sân khấu Hà Nội mở rộng năm 2024 do Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam phối hợp Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội tổ chức đã khai mạc tại Rạp Công nhân, Hà Nội. Liên hoan là hoạt động văn hóa...

Trải nghiệm Về miền di sản tinh hoa và bản sắc tại Làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam

(Tổ Quốc) - Chương trình tháng 11 với chủ đề “Về miền di sản tinh hoa và bản sắc” sẽ diễn ra từ ngày 1-30/11 tại Làng Văn hóa- Du lịch các dân tộc Việt Nam với nhiều hoạt động đặc sắc. ...

Mẹ chồng tặng vàng cưới nhiều hơn mẹ ruột tôi 1 chỉ, em trai chồng cứ cằn nhằn bắt tôi phải trả lại

Khổ một nỗi Tuấn chỉ là con nuôi chứ không phải con ruột của bố mẹ chồng, tôi chẳng hiểu cậu ấy ghen tức với tôi vì gì nữa?... ...

Mới nhất

Đường sắt tốc độ cao Bắc-Nam: Số lượng đường cong trên toàn tuyến còn rất nhiều

Đơn vị tư vấn thẩm tra báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam do Hội đồng thẩm định Nhà nước thuê đã đưa ra nhận định, số lượng đường cong trên tuyến vẫn còn rất nhiều, chiếm trên 35% chiều dài của tuyến là quá lớn. Bộ GTVT khẳng định...

Công bố sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã tại thành phố Phan Rang-Tháp Chàm

Sau khi phường Mỹ Hương và phường Tấn Tài sáp nhập vào phường Kinh Dinh, thành phố Phan Rang-Tháp Chàm có 13 đơn vị hành chính cấp xã gồm 12 phường và 1 xã. Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Ninh Thuận Lê Huyền cho biết việc sắp xếp đơn vị...

8 lợi ích sức khỏe khi uống trà matcha hằng ngày

Uống trà matcha mỗi ngày giúp não bộ tỉnh táo, giảm căng thẳng, kiểm soát cân nặng và đường huyết, hỗ trợ sức khỏe đường ruột và giảm cân.

Vị trí, giải phẫu hình thể phía trong và phía ngoài

Phổi là cơ quan đảm nhận chức năng cung cấp Oxy, duy trì sự sống cho cơ thể. Vậy cấu tạo phổi có gì đặc biệt? MEDLATEC sẽ cùng bạn đọc phân tích trong...

Loạt xe phân khối lớn đổ bộ Việt Nam, nhiều mẫu đắt hơn cả ô tô

(Dân trí) - Triển lãm Ô tô Việt Nam (VMS 2024) đánh dấu sự trở lại của nhiều thương hiệu xe máy và mô tô, thu hút sự quan tâm của đông đảo người đam mê tốc độ. Thiếu vắng nhiều thương hiệu ô tô hạng sang, triển lãm Ô tô Việt Nam (VMS) 2024 vẫn có nhiều điểm thú vị, thu...

Mới nhất