Chuẩn mực đám cưới “hoành tráng” của Ấn Độ có thay đổi bởi sự gia tăng của những cuộc hôn nhân giản dị?

Một đám cưới xa hoa được tổ chức tại Cung điện Bangalore năm 2016. Nhiều cặp đôi Ấn Độ đã lựa chọn các buổi lễ dân sự đơn giản trong những năm gần đây. Ảnh: Gia đình Janardhana Reddy

Tại Ấn Độ, nơi đám cưới thường là sự kiện long trọng kéo dài nhiều ngày, nữ diễn viên Bollywood Sonakshi Sinha đã thay đổi hình thức truyền thống trong lễ cưới với bạn trai Zaheer Iqbal diễn ra vào tháng trước khi lựa một buổi lễ dân sự đơn giản.

Họ đã kết hôn theo Đạo luật Hôn nhân Đặc biệt của Ấn Độ, cho phép các cặp đôi khác nhau về tín ngưỡng và đẳng cấp kết hôn mà không cần các nghi lễ truyền thống.

Là một người theo đạo Hindu, cuộc hôn nhân của Sinha với Iqbal theo đạo Hồi đã trở nên khả thi. Sau lời thề khiêm tốn tại tòa án, cặp đôi mới cưới tổ chức tiệc chiêu đãi tại Mumbai với sự tham dự của gia đình và những người nổi tiếng của Bollywood.

Các luật hôn nhân chính khác của Ấn Độ – Đạo luật Hôn nhân Hindu, Đạo luật Hôn nhân Hồi giáo và Đạo luật Hôn nhân Thiên chúa giáo – đều yêu cầu các cặp đôi phải tuân thủ các phong tục tôn giáo để kết hôn hợp pháp, ngay cả khi họ có giấy chứng nhận kết hôn chính thức. Điều này đã được nêu bật vào tháng 4 khi Tòa án Tối cao phán quyết việc ly hôn của một cặp đôi Hindu là không hợp lệ vì họ chưa bao giờ thực sự kết hôn, đã bỏ qua các nghi lễ bắt buộc.

Đạo luật Hôn nhân Đặc biệt đơn giản hóa quy trình, chỉ yêu cầu sự hiện diện của ba nhân chứng và một người đăng ký phụ để làm lễ kết hợp. Tuy nhiên, một loạt các bước thủ tục phải được tuân theo, bao gồm thời gian thông báo công khai để cho phép phản đối tiềm ẩn.

Sonakshi Sinha. Nữ diễn viên Bollywood đã kết hôn với bạn trai Zaheer Iqbal theo Đạo luật Hôn nhân Đặc biệt của Ấn Độ vào tháng trước. Ảnh: Handout

Chuyên gia luật gia đình Rajesh Rai ca ngợi những lợi ích thiết thực của Đạo luật Hôn nhân Đặc biệt, cho phép các cặp đôi kết hôn theo cách đơn giản và tiết kiệm chi phí. “Hôn nhân tại tòa án ngăn ngừa hiệu quả các tệ nạn xã hội như tảo hôn và của hồi môn, đồng thời đảm bảo an ninh pháp lý và tính xác thực”, luật sư có trụ sở tại New Delhi cho biết.

Có lẽ quan trọng nhất, Rai cho biết, những nghi lễ dân sự này thu hẹp khoảng cách truyền thống giữa tôn giáo và đẳng cấp, cho phép các cặp đôi từ nhiều nền tảng khác nhau kết hợp trong hôn nhân. “Kết quả là, hôn nhân tại tòa án ngày càng trở thành lựa chọn ưa thích của nhiều người Ấn Độ.”

Satshya Anna Tharien, một cựu nhà báo và nhà sáng tạo nội dung 30 tuổi, người mới chuyển từ Singapore đến Delhi, có thể chứng thực điều này. Vào năm 2022, cô và chồng, Akash Narang, một người theo đạo Hindu ở Punjab, đã chính thức hóa mối quan hệ liên tôn của họ bằng một buổi lễ tòa án đơn giản.

“Tôi phải kết hôn theo luật của Ấn Độ về hôn nhân liên tôn,” Tharien, một người theo đạo Thiên chúa Malayali, cho biết. “Nhưng điều đó không quá xa lạ với gia đình chúng tôi vì bố mẹ chồng tôi cũng đã kết hôn theo luật của tòa án khi họ kết hôn.”

Satshya Anna Tharien (phải), một người theo đạo Thiên chúa Malayali, đã kết hôn với Akash Narang (trái), một người theo đạo Hindu Punjabi, theo Đạo luật Hôn nhân Đặc biệt của Ấn Độ vào năm 2022. Ảnh: YouTube/@SatshyaTharien

Sau các thủ tục pháp lý, cặp đôi trao đổi vòng hoa và ăn mừng bằng một bữa trưa gia đình đơn giản – tránh xa những lễ kỷ niệm xa hoa thường thấy trong các đám cưới Ấn Độ. Tharien thậm chí còn ghi lại quá trình này trên kênh YouTube của cô.

Trong khi Tharien đánh giá cao sự tiện lợi của buổi lễ dân sự, cô vẫn bày tỏ một sự e ngại: “thông tin riêng tư” như tên và địa chỉ phải được công khai “tại văn phòng để mọi người đều có thể nhìn thấy”.

Tharien cho biết tại Ấn Độ lâu nay có nhiều ý kiến với hình thức hôn nhân tại tòa án vì nhiều người cho rằng các cuộc hôn nhân được sắp xếp vội vàng hoặc bí mật do cha mẹ phản đối. Nhưng “ngày càng có nhiều người Ấn Độ trẻ tuổi lựa chọn hôn nhân tại tòa án. Họ muốn sử dụng số tiền [tiết kiệm] để xây dựng nhà cửa và tiết kiệm cho gia đình”.

Sự thay đổi trong nhận thức này là tin đáng mừng đối với luật sư và tác giả Vandana Shah ở Mumbai, người đã nhận thấy sự nhầm lẫn dai dẳng trong cộng đồng luật pháp về các phán quyết gần đây của tòa án liên quan đến hôn nhân ở Ấn Độ. Shah cho biết sự gia tăng các cuộc hôn nhân tại tòa án cũng xuất phát từ những cân nhắc thực tế, từ việc mở tài khoản ngân hàng đến việc đảm bảo việc làm ở nước ngoài.

Trong khi dữ liệu toàn diện về xu hướng này vẫn còn khó nắm bắt, Shah đã quan sát thấy sự gia tăng rõ rệt về số vụ kết hôn tại tòa trong thập kỷ qua.

“Khoảng 10 năm trước, khi mọi người đến gặp tôi để ly hôn, chỉ có một trong 100 người đăng ký kết hôn”, bà nói. “So với bây giờ, gần 90% những người đến gặp tôi đã đăng ký kết hôn”.

Nhà làm phim và nhà văn Anand Holla, 39 tuổi, là một phần của sự thay đổi xã hội này. Khi anh và vợ, nhà sản xuất sáng tạo 40 tuổi Ruchi Sharma, kết hôn, đó là một sự kiện đơn giản, thân mật – không có nghi lễ cầu kỳ, chỉ là một cuộc tụ họp nhỏ gồm 20 thành viên gia đình và bạn bè, mặc dù cả hai đều là người theo đạo Hindu Brahmin.

Tharien, người sáng tạo nội dung, cho biết: “Tôi tin hôn nhân tại tòa án vẫn là một trường hợp ngoại lệ trong xã hội Ấn Độ. “Những năm gần đây, mọi người đã chấp nhận điều này nhiều hơn… nhưng sẽ mất nhiều năm nữa để nó trở nên phổ biến”.