Theo thống kê mới nhất của Tổng cục Hải quan (Bộ Tài chính), xuất khẩu gạo nửa đầu tháng 2 (từ ngày 1 – 15/2) đạt 150.944 tấn, trị giá 104,33 triệu USD. Lũy kế từ đầu năm đến ngày 15/2, xuất khẩu gạo đạt 663.209 tấn, trị giá 466,6 triệu USD. Giá gạo xuất khẩu bình quân 703,5 USD/tấn.
So với cùng kỳ năm 2023, lượng gạo xuất khẩu đã tăng 14,4% (tăng hơn 83.000 tấn); trong khi đó, trị giá xuất khẩu tăng tới 53% (tăng gần 161 triệu USD).
Mức giá xuất khẩu gạo bình quân 703,5 USD/tấn, tăng tới 33,65% so với cùng kỳ năm 2023 (chỉ đạt khoảng 526 USD/tấn).
Tuy nhiên, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam trên thị trường thế giới có xu hướng giảm, giá gạo 5% tấm của Việt Nam hiện đạt 609 USD/tấn, giảm tới 19 USD, thấp hơn giá gạo cùng loại của Thái Lan.
Giá gạo xuất khẩu giảm kéo theo giá lúa đông xuân những ngày qua ở Đồng bằng sông Cửu Long cũng giảm theo.
Bản tin của Sở Nông nghiệp và PTNT An Giang cho thấy, giá lúa IR 50404 đạt 7.100 – 7.300 đồng/kg, lúa Đài thơm 8 đạt 7.400 – 7.600 đồng/kg, giá lúa OM 5451 đạt 7.200 – 7.300 đồng/kg, lúa OM 18 đạt 7.400 – 7.600 đồng/kg. So với đầu vụ đông xuân, giá lúa đã giảm đáng kể, lợi nhuận của nông dân rơi từng ngày.
Trước đó, năm 2023 xuất khẩu gạo cũng thu về các con số khá ấn tượng với 8,1 triệu tấn và 4,68 tỉ USD, lần lượt tăng 14,4% và 35,3% so với năm trước.
Năm 2023, thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam là ASEAN, chiếm tới 61% trong tổng lượng gạo xuất khẩu của cả nước với 4,9 triệu tấn, tăng 24% so với năm trước. Ngoài ra, gạo Việt Nam còn xuất khẩu sang các thị trường khác như Trung Quốc, Ghana…
Một số chuyên gia cho rằng, nguyên nhân giá lúa gạo giảm chủ yếu do tâm lý. Các nhà nhập khẩu gạo biết Việt Nam đang vào vụ thu hoạch lúa lớn nhất trong năm nên chưa vội mua vào mà chờ giá tốt. Đây là điều bình thường những năm qua, tuy nhiên năm nay do giá gạo Việt Nam ở mức khá cao nên mức giảm mạnh hơn.
Cạnh đó, một trong những khách mua gạo lớn là Indonesia vừa ký được hợp đồng 500.000 tấn vào cuối tháng 1 với Việt Nam, Myanmar và Pakistan. Ngoài ra, những diễn biến gần đây trước kỳ bầu cử ở Ấn Độ cũng khiến các nhà nhập khẩu chưa vội “chốt đơn”.
Dự báo, xu thế giảm của giá gạo sẽ không kéo dài. Giá gạo xuất khẩu sẽ còn biến động theo chiều hướng tăng trong năm 2024, do nguồn cung bị thắt chặt.
Ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NNPTNT), cho rằng, kế hoạch sản xuất năm 2024, ngành trồng trọt vẫn đặt mục tiêu giữ vững diện tích gieo trồng lúa 7,1 triệu ha, sản lượng lúa thu hoạch trong năm đạt trên 43 triệu tấn. Việt Nam vẫn đảm bảo xuất khẩu từ 8 triệu tấn gạo trở lên.