Chưa có Quốc hoa, Quốc phục và khoảng trống pháp lý

Đại biểu Quốc hội Nguyễn Văn Cảnh (Đoàn Bình Định), mới đây trong phiên thảo luận ở hội trường về dự án Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) hôm 26.6, đã nhắc lại một thông tin khiến nhiều người giật mình.

Đó là từ năm 2011, Chính phủ đã giao cho Bộ VHTTDL xây dựng bộ nhận diện về Quốc hoa. Bộ VHTTDL đã tổ chức bầu chọn Quốc hoa và tỉ lệ chọn hoa sen giữ vị trí đầu bảng.

Tuy nhiên, cho đến thời điểm này, đã gần 13 năm, Quốc hoa của Việt Nam là hoa gì vẫn chưa được chọn, công bố vì một lý do rất khó tin là chúng ta, theo luật, hiện không có tổ chức, cá nhân nào có thẩm quyền để quyết việc này.

Trước đó, trong phiên chất vấn và trả lời chất vấn ngày 5.6, chính đại biểu Nguyễn Văn Cảnh cũng đã nêu chuyện này với thông tin: “Theo thư viện Quốc hội, hiện chưa có tổ chức, cá nhân nào được duyệt Quốc hoa, Quốc phục, Quốc tửu, Quốc cầm”.

Còn Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng, sau đó giải trình chi tiết hơn là không chỉ Quốc hoa, Bộ VHTTDL trước đó cũng đã cho nhận diện lễ phục, Quốc phục là bộ áo quần có tính chất đặc trưng, tuy nhiên sau đó buộc phải dừng lại vì khi trình thì vướng mắc ở chỗ “ai là người có thẩm quyền công nhận, ai là người ký”. Cuối cùng, câu trả lời là không ai có thẩm quyền cả vì chưa có quy định.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng còn cho biết rằng: “Chúng tôi cho rà soát lại về cơ sở pháp lý thì thấy chưa có. Đây là khoảng trống về mặt pháp lý”!

Và Bộ trưởng Nguyễn Văn Hùng tha thiết đề nghị Quốc hội bổ sung khoảng trống pháp lý này. Bằng cách, “có thể giao cho một địa phương hay bộ, ngành đưa vào trong luật để Chính phủ, bộ, ngành được thẩm quyền công nhận”.

Đề nghị của Bộ trưởng Bộ VHTTDL Nguyễn Văn Hùng là hợp lý, có tính khẩn thiết, cần được Quốc hội lưu tâm, ưu tiên đưa vào danh mục những việc cần làm ngay để trước hết phục vụ việc quảng bá hình ảnh Việt Nam ra thế giới được tốt, hiệu quả hơn.

Bởi Quốc phục, Quốc hoa, cộng với lễ nhạc (nghi lễ – âm nhạc)… không chỉ là một hình thức biểu đạt văn hóa hay một trong các tiêu chí để đánh giá sự văn minh của một quốc gia mà bây giờ còn là “bộ nhận diện về bản sắc” khi “nói chuyện” với bạn bè ở 5 châu 4 bể.

Việc chúng ta chưa có được một “bộ nhận diện về bản sắc” chính thức ở quy mô quốc gia đã dẫn đến nhiều hệ lụy, trong đó có việc hình ảnh, bản sắc văn hóa của Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế chưa rõ ràng, thiếu sự đồng nhất.

Trong khi với nhiều nước, ví dụ Nhật Bản, từ rất lâu họ đã “đồng nhất” với hoa đào, kimono hay núi Phú Sĩ…

Đáng nói là câu chuyện Quốc hoa, Quốc phục, bộ nhận diện quốc gia… của chúng ta, vốn được đề xuất, bàn thảo kéo dài rất nhiều năm, đặc biệt là ở trên diễn đàn Quốc hội nhiều năm trở lại đây theo kiểu đến hẹn lại bàn.

Thà rằng chúng ta chưa thể có vì không thể xây dựng được nhưng ở đây rõ ràng là chúng ta đã có, đã xây dựng được nhưng lại không có người, tổ chức có thẩm quyền để công nhận thì có phần hơi khó hiểu và vô lý!