Trong Chương trình tư vấn tuyển sinh-hướng nghiệp 2023 vừa diễn ra tại Hải Phòng, câu chuyện chọn trường hay chọn nghề luôn được đặt ra. Dù các tư vấn viên thông tin rất chi tiết, các thí sinh dường như vẫn đang chỉ tập trung vào việc ôn luyện cho các kỳ thi mà chưa chú trọng đến việc chọn ngành, chọn nghề, chọn đích đến cho những kỳ thi đó, dù đây mới là điều quan trọng quyết định tương lai của mình.
Mùa tuyển sinh đại học năm 2022, lần đầu tiên Bộ Giáo dục và Đào tạo yêu cầu các thí sinh phải đăng ký tất cả các nguyện vọng theo các phương thức xét tuyển khác nhau vào các trường lên hệ thống, cả nước “choáng váng” khi một thí sinh ở TP Hồ Chí Minh đăng ký đến 122 nguyện vọng. Với số nguyện vọng khổng lồ, thí sinh chắc chắn sẽ đỗ đại học, chỉ cần em đỗ tốt nghiệp trung học phổ thông, vì hiện nhiều trường xét tuyển với yêu cầu đầu vào rất thấp. Thí sinh đạt được mục tiêu trúng tuyển đại học nhưng có lẽ em vẫn chưa biết mình học để làm gì, mình thích và hợp với ngành nghề gì. Đây có lẽ cũng là tình trạng của rất nhiều thí sinh khi hướng nghiệp, chọn nghề chưa được quan tâm đúng mức.
Ghi nhận tại các trường đại học cho thấy nhiều sinh viên sau năm đầu đại học đã phải bỏ ngang để chuyển ngành vì không phù hợp. Nhưng rất nhiều trường hợp khác, các em vẫn cố học xong đại học, đi làm và thậm chí có người suốt đời gắn với công việc mình không hứng thú.
Tôi lại nhớ đến tiếng thở dài của chị bạn cùng cơ quan khi chạy vạy xin việc cho con bất thành. Chị đã ép được con học đến tiến sĩ ngành kinh tế trong khi con chị chỉ có đam mê với văn hóa nghệ thuật. Đi học theo ý mẹ nhưng từ lúc bắt đầu học đại học đến khi học xong tiến sĩ, con chị không quan tâm đến vấn đề việc làm sau khi ra trường, chỉ có thú vui bán các sản phẩm âm nhạc online. Dù nhận ra mình đã sai khi không giúp con định hướng nghề nghiệp và ủng hộ lựa chọn của con, nhưng chị cũng không dám buông cho con làm lại từ đầu vì tiếc thời gian, công sức, tiền bạc đã bỏ ra cho chừng ấy năm ăn học.
Mùa tuyển sinh đại học năm 2023 đã chính thức bắt đầu khi hàng loạt trường công bố nhận hồ sơ xét tuyển sớm. Sĩ tử căng sức ôn luyện vì các kỳ thi đánh giá năng lực đã nhận hồ sơ đăng ký thi, kỳ thi tốt nghiệp trung học phổ thông cũng chỉ còn 3 tháng nữa sẽ diễn ra. Nhưng nếu chưa thực sự biết bản thân mình muốn gì, hợp với ngành nghề gì, thí sinh nên dành cho mình một khoảng thời gian để tĩnh tâm, tìm hiểu thật kỹ để đưa ra lựa chọn. Với hàng trăm trường đại học, cơ hội đỗ rất rộng mở, điều quan trọng là các em phải biết mình muốn học ngành nghề nào, chọn ngành rồi mới chọn trường, chọn trúng nghề để đi đúng đường.
THÁI BÌNH
