Chính thức chuyển giao Ấn vàng Hoàng đế chi bảo từ Pháp về Việt Nam, sau một năm đàm phán hồi hương

Chiều 16/11, tại Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp, đã diễn ra buổi lễ chuyển giao Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” giữa Hãng đấu giá Millon, Pháp và Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, Việt Nam.

Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, Đại sứ Việt Nam tại Pháp Đinh Toàn Thắng, Trưởng Phái đoàn Việt Nam bên cạnh UNESCO Lê Thị Hồng Vân, cùng đại diện Bộ Ngoại giao Pháp, Tổ chức UNESCO, các con cháu hậu duệ triều Nguyễn và gia đình ông Nguyễn Thế Hồng, người tiếp nhận bảo vật quốc gia, tham dự sự kiện.

Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” trong buổi lễ bàn giao để hồi hương về Việt Nam. (Nguồn: TTXVN)

Sự kiện này là kết quả của hơn một năm đàm phán, thương thảo và thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan về việc dừng đấu giá công khai Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” tại Paris, hồi tháng 11/2022 và cùng thỏa thuận thống nhất các yêu cầu liên quan đến việc chuyển giao Ấn vàng cho phía Việt Nam.

Sứ mệnh đặc biệt của Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp

Trong thành công này phải kể đến sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo các cơ quan chức năng; sự phối hợp nhịp nhàng của các đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan và tham gia vào quá trình thương lượng, đàm phán; sự hợp tác của các cơ quan chức năng sở tại, của các đối tác, bạn bè, cộng đồng người Việt tại Pháp đã giúp đỡ, hỗ trợ Đoàn công tác liên ngành do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chủ trì cùng các Bộ Ngoại giao, Tư pháp, Tài chính, Công an và sự phối hợp đặc biệt của Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp.

Bên cạnh đó cũng phải kể đến thiện chí của Công ty Trách nhiệm hữu hạn Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, Từ Sơn, Bắc Ninh là đại diện thực hiện các thủ tục tài chính liên quan đến Ấn vàng theo pháp luật của Cộng hòa Pháp; đồng thời thực hiện việc lưu giữ, trưng bày và phối hợp với Bảo tàng Lịch sử quốc gia bảo vệ, phát huy giá trị của Ấn vàng tại Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng theo quy định của Luật Di sản văn hóa.

Phát biểu tại buổi lễ chuyển giao Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo”, Đại sứ Việt Nam tại Pháp nhấn mạnh: “Kết quả ngày hôm nay là công sức đóng góp của rất nhiều cá nhân, đơn vị. Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp tự hào được đóng góp một phần công sức trong đó để Ấn vàng trở về với đất nước Việt Nam. Trong hơn 1 năm qua, kể từ khi được thông tin Ấn vàng sẽ bị đem ra đấu giá, cán bộ nhân viên Đại sứ quán đã coi đây là một nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu và đã phối hợp với các cơ quan chức năng cả phía Việt Nam và Pháp để triển khai nhiều nỗ lực và kiên trì để kết nối, thương thảo, vận động, thuyết phục, tập hợp thông tin”.

Đánh giá cao sự hợp tác và phối hợp của các cơ quan chức năng ở Việt Nam và nước sở tại, cùng tổ chức UNESCO và các luật sư, Đại sứ Đinh Toàn Thắng cũng không quên bày tỏ sự ngưỡng mộ và cảm ơn tới ông Nguyễn Thế Hồng, Giám đốc Bảo tàng Nam Hồng về tấm lòng và tâm nguyện của ông và gia đình đối với quốc gia và di sản quốc gia.

Theo Đại sứ đây không chỉ là những kỷ niệm khó quên, mà còn là niềm tự hào đối với tất cả những ai đã tham gia vào sứ mệnh này, vì góp được một bông hoa nữa trong lẵng hoa của năm 2023 kỷ niệm nhiều dấu mốc quan trọng trong quan hệ giữa Việt Nam và Pháp, đó là 50 năm quan hệ ngoại giao và 10 năm Đối tác chiến lược Việt – Pháp.

Về phía Cục Di sản, thuộc Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Cục trưởng Lê Thị Thu Hiền cũng cho rằng, buổi lễ là một minh chứng rõ nét về sức mạnh của sự đoàn kết và tinh thần tự tôn dân tộc, bảo vệ các giá trị di sản văn hoá tốt đẹp của nhân dân Việt Nam.

“Thông qua con đường ngoại giao văn hoá, chúng ta đã và đang thể hiện cho thế giới thấy rằng chúng ta có khả năng bảo tồn và phát huy các giá trị di sản văn hóa quý báu của mình, cam kết duy trì sự tôn trọng và giữ gìn sự nguyên vẹn của di sản văn hóa dân tộc, đóng góp trong kho tàng di sản văn hoá nhân loại, là thành viên tích cực, có trách nhiệm của Công ước 1970 của UNESCO”. Theo bà Hiền, sự kiện càng có ý nghĩa hơn khi diễn ra trong bối cảnh cả nước kỷ niệm Ngày Di sản văn hóa Việt Nam (23/11) theo sắc lệnh mà Chủ tịch Hồ Chí Minh đã ký ngày 23/11/1945 về bảo tồn di sản trong toàn cõi Việt Nam, góp phần hoàn thiện thêm bộ sưu tập hoàng cung Triều Nguyễn, đang được bảo vệ gìn giữ và phát huy giá trị tại Bảo tàng quốc gia Việt Nam nói riêng và kho tàng di sản văn hóa Việt Nam nói chung.

Đại diện Đại sứ quán Việt Nam cùng gia đình ông Nguyễn Thế Hồng và con cháu hậu duệ Triều Nguyễn chứng kiến buổi lễ chuyển giao Ấn vàng Hoàng đế chi bảo. (nguồn: TTXVN)

Thay mặt các cơ quan hữu quan của Pháp như Bộ châu Âu và Ngoại giao, Bộ Văn hóa, những đơn vị thời gian qua cũng đã tham gia vào nhiều cuộc đàm phán cho phép tìm ra giải pháp để có kết quả ngày hôm nay, ông Nicolas Chibaeff, Giám đốc Lưu trữ Bộ Ngoại giao Pháp, đã bày tỏ niềm vinh dự và tự hào khi chứng kiến chiếc Ấn vàng triều Nguyễn đã có thể trở về với quê hương.

Ông cho rằng trong thành công này cũng có vai trò quan trọng và đóng góp của các cơ quan Pháp đã phối hợp chặt chẽ và hiệu quả với các nhân viên Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp, làm trung gian trong các cuộc đàm phán, và tạo điều kiện để hoàn tất các thủ tục, để hôm nay có thể thỏa ước nguyện đối với một bảo vật quan trọng cả về vật chất và tinh thần đối với người Việt Nam.

Giản dị, mộc mạc và khiêm tốn, ông Nguyễn Thế Hồng bày tỏ lời cảm ơn tới các cơ quan, ban, ngành, đã hỗ trợ ông và Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng chính thức sở hữu, gìn giữ, bảo quản Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo”, một di sản hết sức có giá trị về lịch sử và văn hoá của dân tộc Việt Nam. Ông cho rằng, đây là một sự kiện quan trọng đối với nhân dân Việt Nam nói chung và đặc biệt đối với Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng nói riêng.

“Là một công dân Việt Nam, chúng tôi luôn tự hào về các Di sản văn hoá của dân tộc mình và có trách nhiệm gìn giữ bảo vệ và phát huy giá trị của Di sản. Với sự quan tâm của Đảng và Nhà nước hiện nay, tôi hi vọng, ngoài Ấn vàng Hoàng đế chi bảo, sẽ còn nhiều Di sản quý báu khác tiếp tục được hồi hương về Việt Nam, ngày càng làm giàu thêm cho kho tàng Di sản của dân tộc”, ông chia sẻ tại buổi lễ.

Hành trình một năm đàm phán hồi hương Ấn vàng

Tháng 9/2022, Hãng Millon (Pháp) đăng tải thông tin về việc sẽ tổ chức đấu giá 329 cổ vật vào lúc 11h00 ngày 31/10/2022 (giờ Paris), trong đó có hai cổ vật của nhà Nguyễn (1802 – 1945), gồm 1 ấn vàng triều vua Minh Mạng (1820 -1841) và 1 bát vàng triều vua Khải Định (1916 – 1925). Theo thông tin đăng tải trên website của hãng này, chiếc ấn vàng (lô số 101/329) là kim ấn “Hoàng đế chi bảo”.

Ngay khi thông tin này được đưa ra, Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp đã liên hệ, xác minh và báo cáo về Bộ Ngoại giao Việt Nam. Ý thức được tầm quan trọng của việc hồi hương Ấn vàng bảo vật quốc gia, với sự quan tâm và chỉ đạo sát sao của các Lãnh đạo và các cơ quan chức năng, một Đoàn công tác liên ngành đã được thành lập và nỗ lực tìm kiếm các nguồn lực hỗ trợ, kịp thời có cơ sở đàm phán, dừng đấu giá và yêu cầu chuyển giao Ấn vàng “Hoàng đế chi bảo” cho phía Việt Nam.

Vào thời điểm đó, ông Nguyễn Thế Hồng, Giám đốc Công ty TNHH Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng đã đề nghị được tham gia với mục đích mua để bổ sung bộ sưu tập cá nhân, dự kiến trưng bày tại Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng của ông ở Bắc Ninh. Lời đề nghị đã được chấp thuận.

Lãnh đạo Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã cho phép Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng tham gia và hỗ trợ thực hiện các cam kết tiếp nhận, chuyển giao Ấn vàng cho phía Việt Nam.

Ngày 12/11/2022, Cục Di sản văn hóa đã xin phép và ký kết thỏa thuận về việc đàm phán mua Ấn vàng Hoàng đế chi bảo từ Pháp đưa về Việt Nam và chuyển nhượng Ấn vàng cho Nhà nước với Công ty TNHH Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, trong đó cam kết : “Bên A và cá nhân ông Nguyễn Thế Hồng cam kết và bảo đảm Ấn vàng Hoàng đế chi bảo sẽ chỉ chuyển giao cho Nhà nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, trên cơ sở phù hợp với quy định của Điều 43 của Luật Di sản văn hoá, sau một thời gian phù hợp, khi bên A không còn nhu cầu sở hữu, trưng bày, phát huy giá trị tại Bảo tàng Hoàng gia Nam Hồng, Bắc Ninh, Việt Nam.

Chi phí chuyển giao bao gồm: chi phí trả cho việc thuê luật sư đàm phán; chi phí mua Ấn vàng từ nhà đấu giá Millon, Pháp (bao gồm các loại thuế, phí liên quan); chi phí đưa ấn vàng về nước (chi phí hải quan, vận chuyển quốc tế)”.