Chính sách BHXH được thực hiện với 2 loại hình: BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Trong đó, chính sách BHXH bắt buộc có vai trò đặc biệt quan trọng không chỉ với NLÐ mà còn cả với doanh nghiệp. Ngoài việc giúp NLÐ ổn định cuộc sống ngay khi đang làm việc, còn trợ giúp NLÐ khi không còn khả năng lao động thông qua thụ hưởng 5 chế độ gồm: ốm đau, thai sản, tai nạn lao động – bệnh nghề nghiệp, hưu trí và tử tuất.
Ðối với doanh nghiệp, việc NLÐ được tham gia chính sách BHXH, BHYT đầy đủ sẽ có thêm động lực làm việc, giúp doanh nghiệp phát triển sản xuất, kinh doanh mà không phải lo lắng về nguồn lao động.
Chung mục tiêu với BHXH bắt buộc, để ngày càng có nhiều người được bảo đảm an sinh xã hội sau khi hết tuổi lao động, chính sách BHXH tự nguyện ra đời từ năm 2008, nhằm tạo cơ hội cho mọi NLÐ ở khu vực phi chính thức được tham gia BHXH. Chính sách này hướng đến giúp tất cả mọi người đều có thể có lương hưu và được cấp thẻ BHYT miễn phí khi hết tuổi lao động.
 |
| Chính sách BHXH và BHYT đang được phổ biến rộng rãi và rõ ràng đến người dân. |
Song song đó, chế độ hưu trí trong chính sách BHXH đang được thiết kế rất có lợi cho NLÐ, với mức hưởng đang cao hơn nhiều so với mức đóng góp; không còn là mức cố định tại thời điểm nghỉ hưu, mà định kỳ được điều chỉnh tăng theo chỉ số giá tiêu dùng và tăng trưởng kinh tế để đảm bảo cuộc sống.
Cùng ưu việt như chính sách BHXH, chính sách BHYT nhằm huy động sự đóng góp của cộng đồng, chia sẻ rủi ro bệnh tật và giảm bớt gánh nặng tài chính của mỗi người dân khi ốm đau, tai nạn… Hiện nay, danh mục thuốc được Quỹ BHYT thanh toán đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh của người có thẻ BHYT với hơn 1 ngàn hoạt chất, sinh phẩm tân dược và hàng trăm thuốc đông y, thuốc từ dược liệu. Trong đó, có nhiều thuốc điều trị ung thư, bệnh hiếm, bệnh máu không đông, thuốc tim mạch đa dạng… người bệnh được chỉ định sử dụng dài ngày, có thuốc dùng suốt đời cho quá trình điều trị bệnh. Ðồng thời, các ca phẫu thuật, thủ thuật cao, chi phí lớn như: phẫu thuật bằng rô bốt, phẫu thuật thay khớp, đặt máy tạo nhịp tim… cũng được hỗ trợ.
Ðiều đáng lưu ý hơn cả là hiện tại, Quỹ BHYT thực hiện chi trả chi phí điều trị cho tất cả các bệnh hiểm nghèo, như: nhóm bệnh về tim mạch, ung thư, bệnh hiếm… Ðây là các nhóm bệnh sẽ phải điều trị dài ngày hoặc suốt đời, có chi phí điều trị lớn. Nhờ đó, nhiều người nghèo không may mắc bệnh có thể điều trị bệnh tốt hơn, giúp nhiều gia đình không bị tái nghèo khi phải gánh chi phí điều trị bệnh quá lớn và quá dài.
Những năm qua, các chính sách BHXH, BHYT đã được thực hiện tốt trên phạm vi cả nước. Số người tham gia bảo hiểm thất nghiệp cũng tăng từ gần 6 triệu người năm 2009 lên hơn 14,3 triệu người ở năm 2022.
Người tham gia BHXH, bảo hiểm thất nghiệp luôn được đảm bảo thụ hưởng kịp thời các chế độ theo quy định. Từ năm 1995 đến hết năm 2022, đã có hơn 136 triệu lượt người hưởng các chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khoẻ. Từ năm 2010 đến hết năm 2022 có gần 8,7 triệu người hưởng các chế độ bảo hiểm thất nghiệp. Ðến cuối năm 2022, tổng số người đang hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng của cả nước khoảng 3,3 triệu người.
Ðồng thời, số người tham gia BHYT cũng có sự tăng trưởng nhanh và vượt mục tiêu đề ra, từ 7,1 triệu người thời điểm năm 1995 tăng lên hơn 91,1 triệu người vào năm 2022. Cơ hội tiếp cận các dịch vụ khám chữa bệnh BHYT ngày càng mở rộng.
Chính sách BHXH, BHYT là chính sách rất nhân văn của Ðảng và Nhà nước, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận. Quỹ BHXH, BHYT được Nhà nước bảo hộ, sử dụng đúng mục đích, an toàn, hiệu quả, công khai, minh bạch dưới sự giám sát của Quốc hội, Chính phủ, Hội đồng quản lý BHXH. Với phương châm “Lấy người dân, doanh nghiệp làm chủ thể, trung tâm phục vụ”, BHXH đang là chỗ dựa sức khoẻ, cuộc sống và tinh thần cho người dân hiện tại lẫn trong tương lai./.
Lam Khánh
