Kazakhstan đang trải qua quá trình chuyển đổi chính sách công nghiệp, tập trung vào chế biến nguyên liệu thô và phát triển các sản phẩm có giá trị gia tăng cao.
Công nghiệp hóa dầu là một trong những biểu tượng trong cách tiếp cận mới trong khai thác và sử dụng tài nguyên ở Kazakhstan. (Nguồn: Kazakhstan Today) |
Nhưng trước những thách thức toàn cầu, công nghiệp hóa là không thể nếu không tính đến vấn đề môi trường. Theo đánh giá của hãng thông tấn Kazinform cho thấy, hiện các dự án đang được triển khai trong nước thể hiện chiến lược phát triển công nghiệp và bảo tồn thiên nhiên là hai thành tố khó có thể tách rời.
Cách tiếp cận mới
Một ví dụ điển hình là ngành hóa dầu. Kazakhstan Petrochemical Industries Inc. LLP (KPI) – liên doanh giữa KazMunayGas và SIBUR, đã trở thành biểu tượng cho cách tiếp cận mới trong khai thác và sử dụng tài nguyên. Ngày nay KPI sản xuất polypropylen, được sử dụng trong ngành đóng gói, xây dựng và ô tô.
Polypropylen là vật liệu có độ bền cao và có khả năng tái chế cao, có thể giảm gánh nặng cho môi trường nếu có hệ thống quản lý chất thải hiệu quả. Và bản thân tổ hợp công nghiệp của KPI ban đầu được thiết kế có tính đến các tiêu chuẩn môi trường hiện đại: hệ thống cấp nước khép kín được áp dụng tại nơi sản xuất, giảm thiểu tác động đến môi trường.
Các tổ hợp tách khí tại mỏ Tengiz bổ sung cho bức tranh này. Tại đây, người ta chiết xuất etan và propan, sau đó được sử dụng để sản xuất polyme. Điều này cho phép không chỉ sử dụng tài nguyên thiên nhiên một cách hợp lý mà còn giảm lượng khí thải carbon. Khí tinh khiết được đưa trở lại mạng lưới công nghiệp và tiện ích, giúp quá trình này trở nên hiệu quả và thân thiện với môi trường nhất có thể.
Mỏ Bogatyr là một trong những khu khai thác than lớn nhất thế giới của Kazakhstan. (Nguồn: Kazakhstan X) |
Tài nguyên độc đáo
Một lĩnh vực quan trọng không kém là chế biến kim loại đất hiếm và đất hiếm. Kazakhstan có cơ sở tài nguyên độc đáo cho phép sản xuất các vật liệu có nhu cầu trong các ngành công nghệ cao, như sản xuất máy bay và điện tử.
Việc sản xuất tinh quặng vonfram tại mỏ Bogatyr cho thấy các nguyên tắc môi trường có thể được tích hợp vào luyện kim như thế nào. Và kế hoạch tạo ra các cụm chế biến sâu mở ra triển vọng mới cho việc Kazakhstan hội nhập vào chuỗi giá trị toàn cầu.
Những sáng kiến này là một phần của chương trình lớn hơn nhằm đa dạng hóa nền kinh tế và kích thích khả năng cạnh tranh của ngành sản xuất, bao gồm 17 dự án mang tính đột phá. Tổng khối lượng đầu tư vượt quá 15 nghìn tỷ Tenge (đồng tiền Kazakhstan).
Những khoản đầu tư này bao gồm các lĩnh vực chính như luyện kim, hóa học, hóa dầu, ô tô, du lịch, nông nghiệp và chế biến thực phẩm. Các dự án này nhằm mục đích giảm sự phụ thuộc vào nhập khẩu, tăng xuất khẩu và tạo ra 25 nghìn việc làm. Tiêu chí quan trọng để thực hiện chúng vẫn là tuân thủ các tiêu chuẩn môi trường hiện đại.
Kazakhstan đang thực hiện những bước đầu tiên trong việc xây dựng mô hình công nghiệp bền vững, nơi tăng trưởng kinh tế đi kèm với thái độ có trách nhiệm với thiên nhiên. Các tổ hợp tách khí, xử lý polyme và kim loại quý hiếm là cơ sở cho sự phát triển lâu dài, củng cố vị thế của đất nước trên thị trường quốc tế.
Quá trình chuyển đổi công nghiệp của Kazakhstan cho thấy con đường dẫn đến thành công về kinh tế không nhất thiết phải đi ngược lại với an toàn môi trường. Ngược lại, chính sự cân bằng giữa hai lĩnh vực này mới có thể trở thành nền tảng cho một tương lai bền vững cho đất nước.
Nguồn: https://baoquocte.vn/chien-luoc-moi-ve-cong-nghiep-hoa-cua-kazakhstan-trong-ky-nguyen-thach-thuc-toan-cau-298807.html