Chiến dịch Huế - Đà Nẵng qua hồi ức của những cựu chiến binh Hải Dương

Quân ta tiến đánh vào kinh thành Huế. Ảnh: TTXVN

Những ngày gian khổ mà tự hào

Chiến dịch Huế - Đà Nẵng là một trong ba chiến dịch lớn trong cuộc Tổng tiến công và nổi dậy xuân 1975.

Thắng lợi giòn giã của việc giải phóng Huế đã đập tan tấm lá chắn mạnh nhất của địch ở phía Bắc, góp phần quyết định vào thắng lợi chiến dịch Huế - Đà Nẵng, tạo đà chiến thắng trong chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước.

Có dịp nghe các cựu chiến binh Phạm Minh Tâm và Vũ Khánh Toàn ở huyện Thanh Miện kể về những ngày khí thế hừng hực ra trận giải phóng Huế - Đà Nẵng, chúng tôi càng thấy tự hào và trân quý những tấm gương ngời sáng phẩm chất “Bộ đội Cụ Hồ”.

Ông Phạm Minh Tâm, sinh năm 1949 tại thị trấn Thanh Miện, là chiến sĩ đặc công thuộc Tiểu đoàn 7 - một trong những tiểu đoàn đầu tiên của binh chủng đặc công. Ông có 8 năm chiến đấu tại chiến trường Quảng Trị, Thừa Thiên Huế. Nhắc đến quãng thời gian đó, ông nói: “Không nhớ đã tham gia bao nhiêu trận đánh. Chúng tôi vào trận đều không biết ngày mai sống hay chết, chỉ biết rằng phải hoàn thành nhiệm vụ, phải giành lại từng tấc đất cho Tổ quốc”.

Cựu binh Phạm Minh Tâm kể lại thời hào hùng qua từng tấm huân huy chương

Bị thương nặng trong một trận đánh ở phía tây Thừa Thiên Huế năm 1972, ông được đưa ra Bắc điều trị. Ông bị chấn thương sọ não, mất hoàn toàn thính lực tai phải. Những tưởng sau khi điều trị ông sẽ về hậu phương nghỉ ngơi, nhưng ngay sau khi bình phục, ông lập tức xin trở lại chiến trường. Do sức khỏe không còn phù hợp với nhiệm vụ đặc công, năm 1973 ông được điều sang Trung đoàn công binh.

Nhớ về những ngày mở đường trong bom đạn, ông Tâm nghẹn giọng: “Chúng tôi không có máy móc hiện đại, chỉ có cuốc, xẻng, thậm chí tay không để đào đường giữa mưa bom bão đạn. Địch cứ phát hiện có đường là ném bom, đánh suốt ngày đêm. Đường vừa mở xong, bom lại vùi lấp, nhưng dù phải hy sinh, công binh vẫn phải giữ được mạch máu giao thông cho xe chở quân, lương thực, đạn dược vào chiến trường”.

Cùng nhập ngũ, cùng trở thành lính đặc công, rồi bị thương, cùng xin trở lại chiến trường, ông Vũ Khánh Toàn ở xã Lê Hồng (Thanh Miện) kể lại: “Lúc ấy, có máy ủi nhưng chỉ dùng cho những đoạn đường rộng, còn những chỗ hiểm trở, chúng tôi phải tự tay phá đá mở đường. Muốn dùng bộc phá có đoạn phải đào sâu đến hai mét để nhồi thuốc nổ. Có những đồng đội vừa đặt bộc phá, chưa kịp rút đi thì đã hy sinh. Chúng tôi đau đớn lắm, nhưng không thể dừng lại, vì nếu không có đường, quân ta không thể tiến lên”.

Quân địch và dân di tản bắn giết lẫn nhau

Cựu chiến binh Vũ Khánh Toàn kể lại cảnh quân địch bắn giết lẫn nhau tìm đường lên tàu tháo chạy

Ngày 21/3/1975, quân ta tiến công sâu vào căn cứ và bao vây quân địch trong thành phố Huế. Khi tiến vào thành phố, 2 ông vẫn nhớ như in cảnh tượng hoang tàn trước mắt.

Ông Tâm kể lại: “Huế lúc ấy vắng lặng đến rợn người. Những người khỏe mạnh đã bỏ đi, chỉ còn lại người già, phụ nữ và trẻ nhỏ. Nhiều người sợ hãi, nhìn chúng tôi mà rơi nước mắt”.

Ngày 25/3/1975, lực lượng ta tiêu diệt địch ở các cửa biển Thuận An, Tư Hiền và chiếm giữ các cơ sở quan trọng. Sau khi tiếp quản Huế, ông Tâm cùng đơn vị tiến xuống cửa Thuận An - nơi hàng vạn quân địch và dân di tản đổ về để tìm đường thoát thân.

Những gì ông chứng kiến ở nơi đây còn ám ảnh đến tận bây giờ. “Họ tranh nhau lên tàu, giẫm đạp lên nhau, ai không lên được thì quay sang bắn giết lẫn nhau. Xác người nổi lềnh bềnh trên mặt nước, xe cộ, quân trang vứt bỏ ngổn ngang”, ông Tâm nhớ lại.

Sau khi Huế được giải phóng, đơn vị của các ông nhận thêm nhiệm vụ quản lý tù binh song song với thành lập Ủy ban Quân quản tại Huế.

Tù binh lúc ấy rất sợ bộ đội giải phóng do bị tuyên truyền rằng quân Bắc Việt rất tàn ác. Nhưng rồi họ dần hiểu ra khi được đối xử nhân đạo. Ông Tâm kể lại: “Tù binh được tuyên truyền về chính sách khoan hồng, được chữa bệnh. Nhiều người sau khi được trả tự do còn cùng gia đình quay lại cảm ơn bộ đội”.

Chính trị viên Đại đội Phạm Minh Tâm trong chiến dịch Huế - Đà Nẵng năm ấy hiện sống bình dị tại quê nhà

Nhớ lại những ngày chiến đấu và chứng kiến bao mất mát, đau thương, ông Tâm và ông Toàn vẫn không kìm được xúc động. “Chúng tôi đã trải qua tất cả, từ những cơn đói khát, vất vả, đau thương đến niềm vui chiến thắng”, ông Toàn nghẹn ngào kể.

Gần 50 năm đã trôi qua, nhưng chiến dịch Huế - Đà Nẵng vẫn là một ký ức không thể phai nhòa trong tâm trí những người lính năm xưa. Họ đã chiến đấu, đã hy sinh tuổi trẻ, để đất nước có được hòa bình, độc lập.

Và những chiến thắng huyền thoại mà họ đã tô thắm bằng cả máu của mình sẽ tiếp tục được nhắc nhớ, để các thế hệ sau mãi mãi không quên.

VĂN TUẤN

Nguồn: https://baohaiduong.vn/chien-dich-hue-da-nang-qua-hoi-uc-cua-nhung-cuu-chien-binh-hai-duong-407669.html