Hỏi: Đơn vị chưa đóng đủ bảo hiểm xã hội (BHXH) thì việc giải quyết chế độ ốm đau, thai sản của người lao động được thực hiện như thế nào?
Trả lời: Ngày 21-6-2023, BHXH Việt Nam ban hành Công văn 1880/BHXH-CSXH về thực hiện chế độ BHXH đối với người lao động tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH. Việc giải quyết chế độ ốm đau, thai sản đối với người lao động tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH được hướng dẫn như sau:
Cơ quan BHXH giải quyết hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe đối với người lao động căn cứ thời gian thực đóng BHXH đã được xác nhận.
Đối với trường hợp sinh con, nhận nuôi con nuôi, mang thai hộ: Người lao động có thời gian đóng BHXH vào quỹ ốm đau, thai sản (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) mà đủ 6 tháng trở lên theo quy định tại khoản 2 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, khoản 2 Điều 9 Thông tư 59/2015/TT-BLĐLBXH, khoản 5 Điều 1 Thông tư 06/2021/TT-BLĐTBXH; hoặc 3 tháng trở lên theo quy định tại khoản 3 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, nếu đảm bảo căn cứ để xác định người lao động chưa hưởng chế độ thì cơ quan BHXH giải quyết trợ cấp thai sản theo quy định tại thời điểm người lao động sinh con, nhận nuôi con nuôi, nhận con.
Khi khoản tiền BHXH chưa đóng được đóng bù bởi đơn vị hoặc nguồn tài chính khác và làm thay đổi mức trợ cấp thì điều chỉnh lại mức hưởng theo quy định của chính sách (tại thời điểm người lao động đủ điều kiện hưởng) để chi trả bổ sung.
Theo Công văn 1880/BHXH-CSXH ngày 21-6-2023, hồ sơ, thủ tục giải quyết chế độ ốm đau, thai sản đối với người lao động tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH được thực hiện như sau:
Chế độ ốm đau, chế độ thai sản theo quy định tại Điều 32, Điều 33, khoản 2 Điều 34, Điều 37 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014; trợ cấp dưỡng sức phục hồi sức khỏe: Thực hiện theo quy định của Luật BHXH năm 2014, trong đó danh sách người lao động nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau, thai sản, dưỡng sức phục hồi sức khỏe do Liên đoàn Lao động tỉnh lập theo hướng dẫn của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội tại Công văn 1188/LĐTBXH-BHXH ngày 12-4-2016 (không bao gồm trường hợp đơn vị đang làm thủ tục phá sản).
Chế độ thai sản đối với trường hợp lao động nữ sinh con, người lao động nhận nuôi con nuôi, người mẹ mang thai hộ và người mẹ nhờ mang thai hộ; lao động nam, người chồng của người mẹ nhờ mang thai hộ hưởng trợ cấp thai sản một lần: Thực hiện như đối với người thôi việc trước thời điểm sinh con, nhận nuôi con nuôi, nhận con.
Trước đây, ngày 6-9-2021 BHXH Việt Nam đã có Công văn số 2802/BHXH-CSXH hướng dẫn thực hiện chế độ BHXH đối với người lao động đã đủ các điều kiện bao gồm cả điều kiện về thời gian đã thực đóng vào quỹ BHXH (không bao gồm thời gian chưa đóng tiền BHXH) tại các đơn vị sử dụng lao động đã phá sản còn chưa đóng đủ BHXH. Tuy nhiên, đối với người lao động có thời gian làm việc tại các đơn vị chưa đóng đủ BHXH khác thì chưa có hướng dẫn của cấp có thẩm quyền.