Ông Nguyễn Thanh Sơn – Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm nhận định, thị trường tiêu thụ sản phẩm gia cầm hết sức bấp bênh, chưa bao giờ xảy ra tình trạng như hiện nay.
 |
Doanh nghiệp nuôi lợn “cầu cứu” |
|
Giá nông sản thế giới giảm giúp giải tỏa sức ép ngành chăn nuôi |
Giá thức ăn chăn nuôi gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp
Theo ông Tống Xuân Chinh – Phó Cục trưởng Cục Chăn nuôi (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn), Việt Nam là một trong những nước có tổng đàn gia cầm lớn nhất thế giới, riêng đàn thuỷ cầm lớn thứ hai thế giới. Giai đoạn từ năm 2018 – 2022, đàn gia cầm tăng nhanh từ 435,9 triệu con lên 557,3 triệu con. Tốc độ tăng trưởng bình quân là 6,3%/năm.
Trong quý I/2023, chăn nuôi gia cầm trên cả nước phát triển ổn định. Đàn gia cầm ước khoảng 551,4 triệu con, tăng 2,4%; sản lượng thịt gia cầm ước đạt 563,2 nghìn tấn, tăng 4,2%; trứng ước đạt 4,7 tỷ quả, tăng 4,5% so với cùng kỳ năm 2022.
 |
| Ảnh minh họa |
Ông Tống Xuân Chinh cho hay, các tháng đầu năm 2023, giá gà trắng có sự chênh lệch giữa các miền trong cả nước, dao động từ 17.000-35.000 đồng/kg thịt hơi, giá gà miền Bắc cao hơn miền Trung và miền Nam và tuỳ thời điểm và vùng miền. Giá gà thịt lông màu nuôi công nghiệp không có chênh lệch giữa các miền.
Trong tháng 1/2023, giá duy trì 39.000-43.000 đồng/kg, đến tháng 2 giảm xuống còn 33.000 đồng/kg và tăng lên 38.000 đồng/kg trong tháng 3; sau đó giảm còn 26.000-32.000 đồng/kg trong tháng 4. Giá gà thịt lông màu giống dao động từ 4.000-7.000 đồng/com trong tháng 4 tuỳ thuộc vào loại giống và miền Bắc thường cao hơn miền Nam 1.000 – 2.000 đồng/con.
Theo ông Chinh, giá bán sản phẩm chăn nuôi hiện đang thấp hơn giá thành, nguyên nhân do nguyên liệu đầu vào tăng cao, sức sản xuất lớn. Trong khi đó, năm 2022 Việt Nam nhập khẩu gần 34 triệu con gia cầm giống, nên đàn gia cầm tăng nhanh về đầu con nhưng sức tiêu dùng lại có hạn.
Báo cáo của Cục Chăn nuôi cho thấy, tình hình dịch Covid-19 trên người ở trong nước vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ và đang có dấu hiệu diễn biến phức tạp trở lại. Đáng nói, cùng với sự việc duy trì mức giá cao của nhiều mặt hàng đầu vào, đặc biệt là giá thức ăn chăn nuôi đã gây nhiều khó khăn cho doanh nghiệp và người chăn nuôi khi chi phí sản xuất tăng cao.
Ông Nguyễn Thanh Sơn – Chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi gia cầm nhận định, thị trường tiêu thụ sản phẩm gia cầm hết sức bấp bênh, chưa bao giờ xảy ra tình trạng như hiện nay. Tại nhiều trang trại, gà thịt công nghiệp và gà lông màu phải nuôi quá ngày, rồi để lại làm gà đẻ. Nhiều doanh nghiệp và trang trại chăn nuôi đang có nguy cơ phá sản, hàng ngàn cơ sở chăn nuôi phải giảm quy mô sản xuất, thậm chí phải tạm ngừng hoạt động.
Trong 5 năm gần đây sản lượng thịt gà nhập khẩu hàng năm tăng liên tục trên 15%/năm, chiếm 20-25% tổng sản lượng thịt gà tiêu thụ trong nước. Bên cạnh các sản phẩm thịt gà nhập khẩu chính ngạch, hàng năm, một khối lượng lớn gà đẻ loại thải được nhập tiểu ngạch, thậm chí nhập lậu qua biên giới (theo ước tính của các chuyên gia khoảng 200-250 ngàn tấn/năm).
Kiểm soát chặt chẽ việc nhập khẩu các sản phẩm chăn nuôi
Theo Nguyễn Thanh Sơn, ngành gia cầm, đặc biệt là chăn nuôi gà phát triển quá nóng. Nhiều dự án đầu tư quy mô lớn được cấp phép đầu tư mà không gắn liền với phương án xuất khẩu, trong khi đó thịt gà đông lạnh nhập khẩu không ngừng gia tăng hàng năm, đã dẫn đến tình trạng cung vượt cầu, gây áp lực lớn lên thị trường tiêu thụ trong nước. Hậu quả là cả doanh nghiệp và người nông dân đều thua lỗ trong những năm gần đây.
Ông Sơn cho rằng, trong 5 năm tới, các địa phương cần siết chặt việc cấp phép các dự án đầu tư chăn nuôi mới, quy mô lớn. Nếu các dự án đó không gắn với phương án chế biến, xuất khẩu sản phẩm chăn nuôi thì không nên cấp phép.
Nhằm đối phó với việc nhập khẩu gà thải loại, ông Nguyễn Thanh Sơn đề nghị các bộ ngành liên quan phối hợp với các hiệp hội ngành hàng xây dựng hàng rào kỹ thuật đủ mạnh đối với thịt nhập khẩu, nhằm tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh cho các sản phẩm sản xuất trong nước.
Có thể nói so với các nước có nền chăn nuôi phát triển, các quy định về nhập khẩu sản phẩm chăn nuôi của nước ta còn dễ dãi và lỏng lẻo. Trong khi đó, để xuất khẩu được sản phẩm thịt trứng gia cầm, chúng ta phải chịu rất nhiều rào cản kỹ thuật nghiêm ngặt tại các nước nhập khẩu, khiến các mặt hàng sản phẩm chăn nuôi của ta đang bị yếu thế và thiệt thòi ngay trên sân nhà.
Hiện nay nước ta chưa có quy định cụ thể đối với sản phẩm thịt nhập khẩu có sử dụng Ractopamine, Cysteamine tại 26 quốc gia, đó là : Mỹ, Úc, Canada, Brazil, Indonesia, Maylaysia, Mexico, New Zealand, Philippines, Nam Phi, Hàn Quốc, Thái Lan…
Trong khi ở trong nước cấm người chăn nuôi sử dụng hai loại hóc môn trên cho gia súc, gia cầm. Do vậy, cũng phải cấm nhập khẩu các sản phẩm thịt từ các nước có sử dụng Ractopamine, Cysteamine để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh, bình đẳng cho các doanh nghiệp sản xuất, chăn nuôi trong nước.
“Đã đến lúc cần có các biện pháp phi thuế quan để bảo vệ sản xuất trong nước, tránh tình trạng nhập siêu các sản phẩm gia cầm như thời gian qua. Đề nghị các Bộ ngành cần sớm xây dựng các hàng rào kỹ thuật một cách hợp lý và phù hợp thông lệ quốc tế”, ông Nguyễn Thanh Sơn chia sẻ.
Đặc biệt, hiện nay đang có rất nhiều sản phẩm dùng làm thức ăn cho chăn nuôi như chân, đầu, cổ, cánh, lòng mề gia súc, gia cầm, thậm chí sản phẩm chăn nuôi có sử dụng chất cấm… nhưng vẫn được tuồn vào thị trường Việt Nam làm thực phẩm cho con người. Nếu không kiểm soát tình trạng này thì sản xuất trong nước sẽ vô cùng bất ổn.
Bên cạnh đó, theo ông Sơn, cần tăng cường kiểm soát, tập trung ngăn chặn, phát hiện xử lý nghiêm những trường hợp vận chuyển trái phép động vật, sản phẩm động vật qua biên giới, trong đó có gà đẻ loại thải, tạo hành lang biên giới an toàn nhằm ngăn chặn dịch bệnh tái bùng phát và gây áp lực lên thị trường trong trong nước. Đề nghị Bộ Công Thương phối hợp với Bộ Công an tăng cường công tác kiểm tra, giám sát đối với việc nhập lậu động vật và sản phẩm từ động vật qua biên giới.
